Pasek boczny artykułu

Pobieranie
pdf

Treść głównego artykułu

Abstrakt

Można zauważyć, że seksualizacja przekazów medialnych i związane z nią uprzedmiotowienie, głównie kobiet, przybiera na sile w ciągu ostatnich lat. Zjawiska te nie pozostają bez wpływu na funkcjonowanie kobiet, w tym m.in. na odbiór własnego ciała, ale też na podejmowane działania i aktywności. Wykorzystanie kobiet jako obiektów seksualnych szczególnie często stosowane jest w reklamach. Celem artykułu jest opis tego zjawiska oraz możliwych form wsparcia i edukacji, szczególnie młodych kobiet.

Słowa kluczowe

self-objecctication media education mass media samouprzedmiotowienie edukacja medialna mass media

Szczegóły artykułu

Licencja

Prawa autorskie (c) 2022 Forum Oświatowe

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Licencja

Osoba publikująca wyraża zgodę na udostępnianie utworu przez Dolnośląską Szkołę Wyższą na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe, której pełny tekst dostępny jest na stronie internetowej: https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/legalcode

Osoba zgłaszająca upoważniona przez pozostałych współautorów do ich reprezentowania (autor korespondencyjny) zgłoszonego „utworu” oświadcza, że przysługują mu/jej autorskie prawa do utworu, które nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem.

Utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób, ani nie jest ograniczony prawami na rzecz osób trzecich.

Utwór nie był wcześniej publikowany pod tym samym lub innym tytułem, nie stanowi również części innej publikacji. Utwór nie jest obecnie przedmiotem postępowania w innym wydawnictwie.

Osoba zgłaszająca utwór do publikacji w czasopiśmie „Forum Oświatowe” i tym samym potwierdza, że:

  1. Utwór został przygotowany zgodnie z zasadami edytorskimi obowiązującymi w czasopiśmie.
  2. Utwór zawiera informacje o źródłach finansowania badań, które stanowiły podstawę jego opracowania.
  3. Wyraża zgodę na przekazanie utworu do podwójnej recenzji, na podstawie której redakcja podejmie decyzję o przyjęciu lub odrzuceniu utworu do publikacji.
  4. Wyraża zgodę na dokonanie przez redakcję koniecznych zmian utworu wynikających z opracowania redakcyjnego.
  5. Zobowiązuje się do niezwłocznego dokonania korekty autorskiej utworu, po jego akceptacji przez redakcję. Niedokonanie korekty autorskiej w terminie 14 dni od daty otrzymania materiałów, traktowane będzie za zgodę na wydanie utworu w postaci przekazanej do korekty.

Osoba zgłaszająca udziela Dolnośląskiej Szkole Wyższej nieodpłatnej, nieograniczonej terytorialnie i czasowo nieodpłatnej licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu pod warunkiem jego przyjęcia do opublikowania w czasopiśmie „Forum Oświatowe”, na następujących polach eksploatacji:

  1. Utrwalanie, zwielokrotnianie i wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową i zapisu elektronicznego.
  2. Obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono: wprowadzanie do obrotu, sprzedaż, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, również w sieci Internet.
  3. Włączenie utworu w skład utworu zbiorowego.
  4. Tłumaczenia na inne języki i rozpowszechniania tych tłumaczeń.

 

Publikujemy zgodnie z zaleceniami The Committee on Publication Ethics (COPE), w wolnym dostępie na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.

Jak cytować
Skibińska, M., & Wiśniewska-Nogaj, L. (2022). Problem uprzedmiotowienia w mediach a wybrane aspekty psychospołecznego funkcjonowania młodych kobiet. Forum Oświatowe, 34(1(67), 23–40. https://doi.org/10.34862/fo.2022.2
Pobierz cytowania
Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
BibTeX

Referencje

  1. APA Task Force on the Sexualization of Girls. (2008, February 1). Report of the APA Task Force on the sexualization of girls. American Psychological Association. https://www.apa.org/pi/women/programs/girls/report
  2. Anastasi, A., & Urbina, S. (1999). Testy psychologiczne. Pracownia Testów Psychologicznych PTP.
  3. Baron-Cohen, S., Wheelwright, S. (b.d.). The Cambridge Behaviour Scale = Skala Zachowania Cambridge (wersja polska – A. E. Wainaina-Woźna), http://docs.autismresearchcentre.com/tests/EQ40_Polish.pdf
  4. Bator, J. (1998). Wizerunek kobiety w reklamie telewizyjnej. Instytut Spraw Publicznych.
  5. Bednarek, J.,& Andrzejewska, A. (2014). Zagrożenia cyberprzestrzeni i świata wirtualnego. Wydawnictwo Difin.
  6. Bernard, P., Gervais, S. J., Allen, J., Campomizzi, S., & Klein, O. (2012). Integrating sexual objectification with object versus person recognition the sexualized-body-inversion hypothesis. Psychological Science, 23(5), 469 471. https://doi.org/10.1177/0956797611434748.
  7. Choma, B. L., Visser, B. A., Pozzebon, J. A., Bogaert, A. F., Busseri, M. A., Sadava, S. W., Calogero, R. M., & Tylka, T. L. (2010). Self-Objectification, Self-Esteem, and Gender: Testing a moderated mediation model. Fiction, Fashion, and Function: Gendered Experiences of Women’s and Men’s Body Image. Part II, Sex Roles, 63(9-10), 645–656.
  8. Calogero, R. M. (2013). Objects don’t object: Evidence that self-objectification disrupts women’s social activism. Psychological Science, 24(3), 312 318. https://doi.org/10.1177/ 0956797612452574
  9. Cook, D. T., & Kaiser, S. B. (2004). Betwixt and between: Age ambiguity and the sexualization of the female consuming subject. Journal of Consumer Culture, 4(2), 203 227. https://doi.org/10.1177/1469540504043682
  10. Cwalina, W. (2001). Znaczenie emocji w procesach poznawczych człowieka. Analiza oddziaływania reklam politycznych na kształtowanie się preferencji wyborczych. Roczniki Psychologiczne, 4, 135 164. https://www.kul.pl/files/1024/Roczniki_Psychologiczne/2001/RPsych_2001_vol04_135-164_CWALINA.PDF
  11. Davies, P. G., Spencer, S. J., & Steele, C. M. (2005). Clearing the air: Identity safety moderates the effects of stereotype threat on women’s leadership aspirations. Journal of Personality and Social Psychology, 88(2), 276–287. https://doi.org/10.1037/0022-3514.88.2.276
  12. de Vries, D. A., & Peter, J. (2013). Women on display: The effect of portraying the self online on women’s self-objectification. Computers in Human Behavior, 29(4), 1483–1489. https://doi.org/10.1016/j.chb.2013.01.015
  13. De Wilde, M., Casini, A., Bernard, P., Wollast, R., Klein, O., & Demoulin, S. (2020). Two Preregistered Direct Replications of “Objects Don’t Object: Evidence That Self-Objectification Disrupts Women’s Social Activism”. Psychological Science, 31, 214 223. https://doi.org/10.1177/0956797619896273
  14. Doliński, D. (2003). Psychologiczne mechanizmy reklamy. Wydawnictwo GWP.
  15. Dziewanowska, K. (2004). Wizerunki kobiet w reklamie telewizyjnej w Polsce. W: M. Łaguna, A. Rudzewicz (red.). Konsument i marketing (s. 109-116). Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.
  16. Dzwonkowska, I., Lachowicz-Tabaczek, K., & Łaguna, M. (2008). Samoocena i jej pomiar: polska adaptacja skali SES M. Rosenberga. Podręcznik. Pracownia Testów Psychologicznych PTP.
  17. Edwards, J. (2013, April 10). The UK Banned These American Apparel Ads And Wants Them Removed From The Internet. Business Insider. https://www.businessinsider.com/the-uk-banned-these-american-apparel-ads-and-wants-them-removed-from-the-internet-2013-4?IR=T
  18. Fasoli, F., Durante, F., Mari, S., Zogmaister, C., & Volpato, C. (2018). Shades of Sexualization: When Sexualization Becomes Sexual Objectification. Sex Roles, 78(5-6), 338 351. https://doi.org/10.1007/s11199-017-0808-1
  19. Femiak, J., & Rymarczyk, P. (2015). Ciało jako temat narracji kultury masowej i narracji wewnętrznej. Rozprawy Naukowe Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu, 49, 28-33. http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-17f8dece-69ee-414b-beef-c12449a0fd46/c/RN_49_28_33.pdf
  20. Fredrickson, B. L., & Roberts, T.-A. (1997). Objectification Theory: Toward Understanding Women’s Lived Experiences and Mental Health Risks. Psychology Of Women Quarterly, 21(2), 173-206. https://doi.org/10.1111/j.1471-6402.1997.tb00108.x
  21. Gapinski, K. D., Brownell, K. D., & LaFrance, M. (2003). Body objectification and “fat talk”: Effects on emotion, motivation, and cognitive performance. Sex Roles, 48(9-10), 377 388. https://doi.org/10.1023/A:1023516209973
  22. Gasiul, H. (2016). Podmiotowość z perspektywy wybranych teorii psychologicznych. Psychologia Rozwojowa, 21(3), 9 24. https://doi.org/10.4467/20843879PR.16.013.5524
  23. Gervais, S. J., Vescio, T. K., & Allen, J. (2012). When are people interchangeable sexual objects? The effect of gender and body type on sexual fungibility. British Journal of Social Psychology, 51(4), 499 513. https://doi.org/10.1111/j.2044-8309.2010.02016.x.
  24. Gervais, S. J., Vescio, T. K., Förster, J., Maass, A., & Suitner, C. (2012). Seeing women as objects: The sexual body part recognition bias. European Journal of Social Psychology, 42(6), 743 753. https://doi.org/10.1002/ejsp.1890.
  25. Głębocka, A. (2009). Niezadowolenie z wyglądu a rozpaczliwa kontrola wagi. Oficyna Wydawnicza Impuls.
  26. Goldenberg, J. L., Cooper, D. P., Heflick, N. A., Routledge, C., & Arndt, J. (2011). Is objectification always harmful? Reactions to objectifying images and feedback as a function of self-objectification and mortality salience. Journal of Experimental Social Psychology, 47(2), 443 448. https://doi.org/10.1016/j.jesp.2010.11.013
  27. Grabowska, A. (2010). Uwodzenie, cyberprzemoc oraz pornografia – wiktymizacja dziecka. Forum Oświatowe, 22(1(42), 99 114. https://forumoswiatowe.pl/index.php/czasopismo/article/view/333.
  28. Hurko, J. (2017). Uprzedmiotowienie ciała w reklamie i jego postrzeganie wśród młodych kobiet [niepuplikowana praca licencjacka]. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
  29. Grzegorzewska, I. (2012). Emocje w procesie uczenia się i nauczania. Teraźniejszość - Człowiek - Edukacja, 15(1(57), 39 48. https://insted-tce.pl/ojs/index.php/tce/article/view/152
  30. Izdebski, P., Bąk, A., & Żbikowska, K. (2014). Empatyzowanie – systematyzowanie. Teoria Simona Barona Cohena. Studia Psychologica, 13(14/1), 5 14. http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-cec72fb8-c5a5-4b95-97fe-8d8a8dbb3b58/c/sp_izdebski_bak_zbikowska_empatyzowanie.pdf
  31. Jain, V., & Pant, S. (2016). Generation Y as a Digital Consumer: A Conceptual Framework for Mobile Marketing in India. Media Watch, 7(2), 210 225. https://doi.org/10.15655/mw/2016/v7i2/98726
  32. Jones, B. A., & Griffiths, K. M. (2015). Self-objectification and depression: An integrative systematic review. Journal of Affective Disorders, 171, 22 32. https://doi.org/10.1016/j.jad.2014.09.011
  33. Kilbourne, J. (1999). Deadly persuasion: Why women and girls must fight the addictive power of advertising. Free Press.
  34. Kossakowski, M. (2016). Egzystencjalna teoria umysłu: konstrukcja narzędzia pomiarowego. Testy Psychologiczne w Praktyce i Badaniach, (1), 60 75. https://doi.org/10.14746/tppb.2016.1.4
  35. Kowalewska, K., &Puppel, J. (2017). Wizerunek i wskaźnikowość układów ciała w reklamie prasowej – badanie uwagi i wstępne. Scripta Neophilologica Posnaniensia, 17, 495 502. https://doi.org/10.14746/snp.2017.17.34
  36. Lewicka, M. (1975). Niektóre ogólne wyznaczniki tolerancji na niezgodność poznawczą. Przegląd Psychologiczny, 18(3), 371-400.
  37. Łaguna, M., Lachowicz-Tabaczek, K., & Dzwonkowska, I. (2007). Skala samooceny SES Morrisa Rosenberga – polska adaptacja metody. Psychologia Społeczna, 2(02(04), 164 176. https://www.kul.pl/files/118/publikacje_artyk/Laguna_PS_2007_2.pdf
  38. Madera, J. A. (2004). Wizerunek kobiety w reklamie telewizyjnej. Środkowoeuropejskie Studia Polityczne, (1), 181 199. https://pressto.amu.edu.pl/index.php/ssp/article/view/8901/8680
  39. Matwiejczyk, A. (2018). Emocje w reklamie telewizyjnej w świetle badań własnych. Akademia Zarządzania, (2(1), 28-45. https://depot.ceon.pl/handle/123456789/14565
  40. McNair, B. (2004). Seks, demokratyzacja pożądania i media, czyli kultura obnażania. Muza.
  41. Melosik, Z. (1996). Kultura upozorowana i edukacja. Neodidagmata, (22), 43-56. https://repozytorium.amu.edu.pl/handle/10593/7208
  42. Melosik, Z. (2010). Tożsamość, ciało i władza w kulturze instant. Oficyna Wydawnicza Impuls.
  43. Melosik, Z., & Szkudlarek, T. (1998). Kultura, tożsamość i edukacja: migotanie znaczeń. Oficyna Wydawnicza Impuls.
  44. Merskin, D. (2004). Reviving Lolita? A media literacy examination of sexual portrayals of girls in fashion advertising. American Behavioral Scientist, 48(1), 119 129. https://doi.org/10.1177/0002764204267257
  45. Michalczyk, S. (2017). Kognicje i emocje w procesie recepcji mediów. Rocznik Prasoznawczy, 11, 11-31. http://yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.desklight-db80c300-8bf0-4710-b461-24d540707f3b/c/Michalczyk_11_31.pdf
  46. Monro, F., & Huon, G. (2005), Media‐portrayed idealized images, body shame, and appearance anxiety. International Journal of Eating Disorders, 38(1), 85 90. https://doi.org/10.1002/eat.20153
  47. Nass, C., & Reeves, B. (2000). Media i ludzie. Państwowy Instytut Wydawniczy.
  48. Nussbaum, M. C. (1999). Sex & social justice. Oxford University Press.
  49. O’Donohue, W., Gold, S. R., & McKay, J. S. (1997). Children as sexual objects: Historical and gender trends in magazines. Sexual Abuse: Journal of Research and Treatment, 9(4), 291 301. https://doi.org/10.1007/BF02674854
  50. Osgood, C. E., Suci, G. J., T& annenbaum, P. H. (1957). The measurement of meaning. University of Illinois Press.
  51. Peat, C. M., & Muehlenkamp, J. J. (2011). Self-objectification, disordered eating, and depression: A test of mediational pathways. Psychology of Women Quarterly, 35(3), 441 450. https://doi.org/10.1177/0361684311400389
  52. Prensky, M. (2001). Digital Natives, Digital Immigrants (Part 1). On the Horizon, 9(5), 1-6. https://doi.org/10.1108/10748120110424816
  53. Rollero, C., & De Piccoli, N. (2017). Self-Objectification and Personal Values. An Exploratory Study. Frontiers in Psychology, (8), art. 1055. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2017.01055
  54. Rowlands, I., Nicholas, D., Williams, P., Huntington, P., Fieldhouse, M., Gunter, B., Withey, R., Jamali, H. R., Dobrowolski, T., & Tenopir, C. (2008). The Google generation: the information behaviour of the researcher of the future. Aslib Proceedings, 60(4), 290 310. https://doi.org/10.1108/00012530810887953
  55. Rybicka-Klimczyk, A., & Brytek-Matera, A. (2008). Wizerunek ciała i jego wymiary a aspekty behawioralne zaburzeń odżywiania u zdrowych kobiet w różnych fazach rozwojowych. Endokrynologia, Otyłość i Zaburzenia Przemiany Materii, 4(4), 143 151. https://journals.viamedica.pl/eoizpm/article/download/26030/20840
  56. Rymarczyk, P. (2014). Między spontanicznością a konformizmem. Ciało w wybranych magazynach poświęconych stylowi życia, Warszawa: AWF.
  57. Siemieniecka, D., Skibińska M., & Majewska K. (2020). Cyberagresja – zjawisko, skutki, zapobieganie. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
  58. Stowarzyszenie Twoja Sprawa. (2013, 19 marca). Skrót raportów „Odebrana niewinność”, opublikowanych przez Stowarzyszenie Twoja Sprawa w ramach organizowanej konferencji sejmowej pod tym samym tytułem. https://twojasprawa.org.pl/files/attachments/4b69f73a-5607-11e9-a494-00163e34cb38/raport-sts-odebrana-niewinnosc-skrot.pdf
  59. Tapscott, D. (2010). Cyfrowa dorosłość. Jak pokolenie sieci zmienia nasz świat. Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
  60. Toffler, A. (2007). Szok przyszłości. Wydawnictwo Kurpisz.
  61. Twardowska, A., & Olczyk, E. (2002). Kobiety w mediach. W: B. Gadomska, M. Korzeniewska, U. Nowakowska (red.), Kobiety w Polsce w latach 90-tych: raport Centrum Praw Kobiet (s. 260 283). Centrum Praw Kobiet.
  62. Wasilewska, M. (1997). Wzory kobiet w reklamie telewizyjnej w Polsce. W: R. Siemieńska (red.), Portrety kobiet i mężczyzn w środkach masowego przekazu oraz podręcznikach szkolnych (s. 69 93). Scholar.
  63. Waszyńska, K., & Zielona-Jenek, M. (2016). Zjawisko seksualizacji jako wyzwanie dla współczesnej edukacji. Studia Edukacyjne, (39), 351 37. http://doi.org/10.14746/se.2016.39.20
  64. Widera, M. (2019). Kobieta w reklamie. Studia Krytyczne/Critical Studies, (4), 113-130. https://doi.org/10.25167/sk.1436
  65. Wiśniewska, L. (2014). Kobiece ciało – kobieca psychika. Ja cielesne a psychospołeczne funkcjonowanie młodych kobiet. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
  66. Zawadzka, A. M. (2014). Wartości, cele i dobrostan w kulturze konsumpcji. W: A. M. Zawadzka, M. Niesiobędzka, D. Godlewska-Werner (red.), Kultura Konsumpcji – wartości, cele, dobrostan. Psychologiczne aspekty zjawiska (s. 15 37). Wydawnictwo Liberi Libri. https://liberilibri.pl/kultura-konsumpcji
  67. Zielona-Jenek, M. (2017). Seksualizacja – definicje, polemiki i próba rekonceptualizacji. Dziecko Krzywdzone. Teoria, badania, praktyka, 16(3), 9 35. https://dzieckokrzywdzone.fdds.pl/index.php/DK/article/view/636/495