Pasek boczny artykułu

Pobieranie
pdf

Treść głównego artykułu

Abstrakt

W niniejszym artykule podejmuję problem autonomii nauczyciela zarówno w kontekście funkcjonującego w Polsce prawa oświatowego, jak i oczekiwanych od nauczycieli kompetencji do działań autonomicznych. W artykule stawiam tezę, iż nauczyciele, którzy nie dbają o nabywanie i poszerzanie swoich kompetencji do autonomii, czy wręcz gdzie mają takie możliwości nie korzystają z przypisanej im prawem autonomii, nie są w stanie tworzyć odpowiednich warunków swoim uczniom w zakresie edukacji do autonomii. Wychowanie do profesjonalnej autonomii jest uzależnione od podjętego przez nauczycieli należytego wysiłku w zakresie własnego rozwoju zawodowego. Dużą rolę w tym zakresie należy przypisać uczelniom wyższym kształcącym nauczycieli.

Słowa kluczowe

teacher autonomy teachers' competence to be autonomous education for autonomy teacher education educational law autonomia nauczyciela kompetencja nauczyciela do bycia autonomicznym edukacja do autonomii edukacja nauczyciela prawo oświatowe

Szczegóły artykułu

Licencja

Licencja

Osoba publikująca wyraża zgodę na udostępnianie utworu przez Dolnośląską Szkołę Wyższą na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe, której pełny tekst dostępny jest na stronie internetowej: https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/legalcode

Osoba zgłaszająca upoważniona przez pozostałych współautorów do ich reprezentowania (autor korespondencyjny) zgłoszonego „utworu” oświadcza, że przysługują mu/jej autorskie prawa do utworu, które nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem.

Utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób, ani nie jest ograniczony prawami na rzecz osób trzecich.

Utwór nie był wcześniej publikowany pod tym samym lub innym tytułem, nie stanowi również części innej publikacji. Utwór nie jest obecnie przedmiotem postępowania w innym wydawnictwie.

Osoba zgłaszająca utwór do publikacji w czasopiśmie „Forum Oświatowe” i tym samym potwierdza, że:

  1. Utwór został przygotowany zgodnie z zasadami edytorskimi obowiązującymi w czasopiśmie.
  2. Utwór zawiera informacje o źródłach finansowania badań, które stanowiły podstawę jego opracowania.
  3. Wyraża zgodę na przekazanie utworu do podwójnej recenzji, na podstawie której redakcja podejmie decyzję o przyjęciu lub odrzuceniu utworu do publikacji.
  4. Wyraża zgodę na dokonanie przez redakcję koniecznych zmian utworu wynikających z opracowania redakcyjnego.
  5. Zobowiązuje się do niezwłocznego dokonania korekty autorskiej utworu, po jego akceptacji przez redakcję. Niedokonanie korekty autorskiej w terminie 14 dni od daty otrzymania materiałów, traktowane będzie za zgodę na wydanie utworu w postaci przekazanej do korekty.

Osoba zgłaszająca udziela Dolnośląskiej Szkole Wyższej nieodpłatnej, nieograniczonej terytorialnie i czasowo nieodpłatnej licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu pod warunkiem jego przyjęcia do opublikowania w czasopiśmie „Forum Oświatowe”, na następujących polach eksploatacji:

  1. Utrwalanie, zwielokrotnianie i wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową i zapisu elektronicznego.
  2. Obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono: wprowadzanie do obrotu, sprzedaż, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, również w sieci Internet.
  3. Włączenie utworu w skład utworu zbiorowego.
  4. Tłumaczenia na inne języki i rozpowszechniania tych tłumaczeń.

 

Publikujemy zgodnie z zaleceniami The Committee on Publication Ethics (COPE), w wolnym dostępie na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.

Jak cytować
Madalińska-Michalak, J. . (2020). Autonomia nauczyciela: Uwarunkowania prawne i rozwijanie kompetencji nauczyciela do bycia autonomicznym. Forum Oświatowe, 31(2(62), 11–26. https://doi.org/10.34862/fo.2019.2.1
Pobierz cytowania
Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
BibTeX

Referencje

  1. Bartoszewicz, M. (2014). Art. 73. W: M. Haczkowska (red.), Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz (s. 47–217). Lexis Nexis. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.
  2. Bridges, D. (1997). Personal autonomy and practical competence: developing politically effective citizens. W: D. Bridges (red.), Education, Autonomy and Democratic Citizenship.Philosophy in a changing world (s. 153–164). London – New York: Routledge.
  3. Dawson, G. (2019). Teachers Need More Flexibility, Autonomy and, Yes, Income. Ed-Surge. Pobrano 9 września 2019, z https://www.edsurge.com/news/2019-05-28-te-achers-need-more-flexibility-autonomy-and-yes-income.
  4. Dworkin, G. (1988). The Theory and Practice of Autonomy. Cambridge: Cambridge University Press.
  5. Florczak-Wątor M. (2019). Art. 73. W: P. Tuleja (red.), Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz (s. 244–245). Warszawa: Wolters Kluwer Polska.
  6. Forst, R. (2005). Political Liberty: Integrating Five Conceptions of Autonomy. W: J. Christman, J. Anderson (red.), Autonomy and the Challenges to Liberalism (s. 226–242). Cambridge: Cambridge University Press.
  7. Garlicki L., Derlatka M. (2016). Art. 73, W: L. Garlicki, M. Zubik (red.), Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz. Tom II, wyd. 2 popr. i uzup. (s. 789–800). Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.
  8. Golding M. P. (1972). Obligations to Future Generations, Monist, 56(1), 85–99.
  9. Hessen, S. (1997). Podstawy pedagogiki. Warszawa: Wydawnictwo „Żak”.
  10. Kwieciński, Z. (2019). Edukacja w galaktyce znaczeń. W: Z. Kwieciński, B. Śliwerski Pedagogika. Podręcznik akademicki (s. 41–54). Warszawa: PWN.
  11. Levinson, M. (1999). The demands of Liberal Education. Oxford: Oxford University Press.
  12. Mackenzie, C., Stoljar, N. (red.). (2000). Relational Autonomy. New York and Oxford: Oxford University Press.
  13. Madalińska-Michalak J. (2019a). Kompetencje nauczyciela. Między działaniem zgodnie z możliwościami a koniecznością rozwoju zawodowego. W: I. Kopaczyńska, M. Magda-Adamowicz (red.), Dziecko w kształceniu instytucjonalnym. Idee – refleksje – badania (s. 87–98). Zielona Góra: Wydawnictwo Uniwersytetu Zielonogórskiego.
  14. Madalińska-Michalak J. (2019b). Odpowiedzialność za przyszłe pokolenia. Edukacja do autonomii. Referat jubileuszowy wygłoszony w trakcie otwarcia X Ogólnopolskiego Zjazdu Pedagogicznego „Pedagogika i edukacja wobec kryzysu zaufania, wspólnotowości i autonomii”, 18 września 2019, Warszawa.
  15. Nedelsky, J. (1989). Reconceiving Autonomy: Sources, Thoughts and Possibilities. Yale Journal of Law and Feminism, 1, 7–36.
  16. Nussbaum, M. (2006). Frontiers of Justice: Disability, Nationality, Species Membership. Cambridge, MA: Belknap Press: Harvard University Press.
  17. Olsen, M. (2005). Foucault, Educational Research and the Issue of Autonomy. Educational Philosophy and Theory, 37(3), 365–389.
  18. Pondiscio, R. (2015). Teacher Autonomy in the Classroom. Fordham Institute. Pobrano 9 września 2019, z https://fordhaminstitute.org/national/commentary/te-acher-autonomy-classroom
  19. Reich, R. (2002). Bridging Liberalism and Multiculturalism in American Education. Chicago: Chicago University Press.
  20. Sandoval, M. (2018). Teacher Autonomy. EdSurge Independent. Pobrano 9 września 2019, z https://edsurgeindependent.com/teacher-autonomy-1292a4e8bc61
  21. Sen, A. (1999). Development as Freedom. Oxford: Oxford University Press.
  22. Skrzydło, W. (2013). Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, wyd. 7. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.
  23. Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela. Dz.U. 2018 poz. 967 ze zm.
  24. Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty. Dz.U. 2018 poz. 1457 ze zm.
  25. Ustawa z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Dz.U. 2019, poz. 1010 ze zm.
  26. Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe. Dz.U. 2019 poz. 1148 ze zm.
  27. Ustawa z dnia 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych. Dz. U. 2017 poz. 2203 ze zm.
  28. Minister Edukacji Narodowej. (2017a). Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej. Dz. U. 2017(a) poz. 356
  29. Minister Edukacji Narodowej. (2017b). Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 3 sierpnia 2017 r. w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych. Dz.U. 2017 poz. 1534