Treść głównego artykułu

Abstrakt

Pytając o teraźniejszość i zmianę trudno jest pomijać dane dostarczane przez badania ewaluacyjne. Ewaluacja, której powołaniem jest  badanie wartości działania sprzyja podejmowaniu przemyślanych decyzji – takich, o których można powiedzieć, że są mądre. Niestety w praktyce rzadko mamy do czynienia z pełnym wykorzystywaniem możliwości ewaluacji. Celem tego artykułu jest: (a) analiza przyczyn, które powodują, że tak rzadko wykorzystuje się ewaluację w procesie zmiany społecznej, (b) identyfikacja obszarów współczesnej edukacji, w których ewaluację wykorzystuje się w sposób niewystarczający, (c) wskazanie na pomijane, wypierane oraz ignorowane przez ideologię neoliberalną nurty, podejścia oraz teorie ewaluacji.

Słowa kluczowe

Ewaluacja edukacyjna zmiana społeczna polityka edukacyjna neoliberalne dyskursy zmiany

Szczegóły artykułu

Jak cytować
Mizerek, H. K. (2018). Ewaluacja edukacyjna w obliczu pytań o teraźniejszość i zmianę. Szkic do portretu szans niewykorzystanych. Forum Oświatowe, 30(1(59), 73–88. Pobrano z https://forumoswiatowe.pl/index.php/czasopismo/article/view/595

Referencje

  1. Brady, N., Bates, A. (2016). The standards paradox: How quality assurance regimes can subvert teaching and learning in higher education. European Educational Research Journal, 15(2), 155–174.
  2. Broucker, B., De Wit, K. (2013). Liberalisation and privatisation of higher education in flanders: Passing the point of no return? A case study. European Educational Research Journal, 12(4), 513–524.
  3. Chelimsky, E. (1997). Thoughts for a New Evaluation Society. Evaluation, 3(1), 97–109.
  4. Cousins, J. B., Earl, L. M. (1992). The Case for Participatory Evaluation. Educational Evaluation and Policy Analysis, 14(4), 397–418.
  5. Dobrołowicz, J. (2013). Obraz edukacji w polskim dyskursie prasowym. Kraków: Impuls.
  6. Dobrołowicz, J. (2016). Konstruowanie obrazu edukacji w polskiej prasie codziennej. Na przykładzie „Gazety Wyborczej”. Kielce: Uniwersytet Jana Kochanowskiego.
  7. Eco, U., (2017), Pape Satan aleppe. Kroniki płynnego społeczeństwa. Poznań: Dom Wydawniczy “Rebis”.
  8. Eisner, E. W. (1978). Educational connoisseurship and criticism: New evaluation approaches. Association for Supervision and Curriculum Development.
  9. Gęsicki, J. (1993). Gra o nową szkołę. Warszawa: Wydawn. Naukowe PWN.
  10. Giroux, H. A., Witkowski, L. (2010). Edukacja i sfera publiczna: idee i doświadczenia pedagogiki radykalnej. Kraków: Oficyna Wydawnicza„ Impuls”.
  11. Groewald, M. (2013). Sens spotkań diagnostyki z ewaluacją w szkole. Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja, 4(64), 21–35.
  12. Grzesiak, J. (2008). Ewaluacja w dialogu wobec badań jakościowych w edukacji. W J. Grzesiak (Red.), Ewaluacja i innowacje w edukacji. Dialog wewaluacji – ewaluacja w dialogu (ss. 89–97). Kalisz - Konin.
  13. Guba, E., Lincoln, Y. (1989). Fourth Generation Evaluation. London, Thousand Oaks, New Delhi: SAGE Publications, Inc.
  14. Hogan, L. R. (2009). The historical development of programme evaluation: Eksploring the past and present. Online Journal of Workforce Education and Development, II(4), 1–10.
  15. House, E., Howe, K. (2000). Deliberative democratic evaluation. W: L. DeStefano, K. Ryan (Red.), Evaluation as a democratic process: Promoting inclusion dialogue, and deliberation. San Francisco: Jossey- Bass.
  16. Jaskuła, S. (2012). Ewaluacja rozwojowa jako wyzwanie współczesnego systemu edukacji. Zarządzanie Publiczne, 3(19).
  17. Jaskuła, S. (2013). Pedagogika ewaluacji. Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja, 4(64), 45–55.
  18. Jaskuła, S., Korporowicz, L. (2014). Odrębność i współgranie. Polskie relacje diagnostyki i ewaluacji edukacyjnej. Ruch Pedagogiczny, 2.
  19. Kamińska, A. (2014). Ewaluacja jako element organizacji uczącej się. Studia Pedagogiczne, 24.
  20. Klus-Stańska, D. (2013). Myślenie poza diagnozą i ewaluacją. Pytanie o możliwość zmiany logiki tworzącej edukację. Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja, 4(64), 71–90.
  21. Konarzewski, K. (2000). Jak uprawiać badania oświatowe. Metodologia praktyczna. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
  22. Korporowicz, L. (2011). Zmienne losy polskiej ewaluacji. Pomiędzy nadzieją, animacją i konfuzją. W: B. Niemierko, K.
  23. Szmigiel (Red.), Ewaluacja w edukacji. Koncepcje. Metody. Perspektywy. Kraków: Grupa Tomani.
  24. Korporowicz, L. (2013). Społeczna etyka ewaluacji. Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja, 4(64), 35–45.
  25. Krzychała, S., Zamorska, B. (2008). Dokumentarna ewaluacja szkolnej codzienności. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
  26. Kwaśnica, R. (2014). Dyskurs edukacyjny po inwazji rozumu instrumentalnego. O potrzebie refleksyjności. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
  27. Kwieciński, Z. (2002). Wykluczanie. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
  28. MacDonald, B. (1976). Evaluation and the control of education. W D. Tawley (Red.), Curriculum Evaluation Today (ss. 125–138). London: Macmillan.
  29. Matynia, E. (2008). Demokracja performatywna. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
  30. Mazurkiewicz, G. (2010). Po co szkołom ewaluacja? W G. Mazurkiewicz (Red.), Ewaluacja w nadzorze pedagogicznym. Autonomia (ss. 9–18). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
  31. Mazurkiewicz, G. (2012). Ewaluacja w nadzorze pedagogogicznym. Zasady i wartości. W G. Mazurkiewicz (Red.), Jak być jeszcze lepszym? Ewaluacja w edukacji (ss. 13–36). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
  32. Melosik, Z., Szkudlarek, T. (2010). Kultura, tożsamość i edukacja ­ migotanie znaczeń (wyd. III). Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
  33. Mertens, D. M. (1999). Inclusive evaluation: implications of transformative theory for evaluation. American Journal of Evaluation, 20(1), 1.
  34. Mizerek, H. (2010). „Twarze” i „gęby” ewaluacji - perpektywa naukowa. W E. Tołwińska-Królikowska (Red.), Autoewaluacja w szkole (III, ss. 167–177). Warszawa: Ośrodek Rozwoju Edukacji.
  35. Mizerek, H. (2016). Ewaluacja edukacyjna w Polsce. Trajektorie, perspektywy i dylematy rozwoju. Zarządzanie Publiczne, 1(33), 1–16.
  36. Mizerek, H. (2017). Ewaluacja edukacyjna. Interdyskursywne dialogi i konfrontacje. Kraków: Impuls
  37. Norris, N. (2015). Democratic evaluation: The work and ideas of Barry MacDonald. Evaluation, 21(2), 135–142.
  38. Nowosad, I. (2011). Od zmian w szkole do zmiany szkoły. O potrzebie integralnego podejścia do zmian w edukacji szkolnej. Studia Pedagogiczne, t. LXIV, 27–42.
  39. Nowotniak, J. (2012). Etnografia wizualna w badaniach i praktyce pedagogicznej. Kraków: Impuls.
  40. Nowotniak, J. (2013). Badania etnograficzne z elementami wizualnymi w kształceniu akademickim – możliwości i ograniczenia. Opuscula Sociologica, (4), 17–31.
  41. Nowotniak, J. (2017). Miejsce, swoistość, metodologiczna różnorodność badań ewaluacyjnych w pedagogice - konsekwencje dla pedagogiki. W D. Kubinowski & M. Chutorański (Red.), Pedagogika jako humanistyczno-społeczna nauka stosowana: Konsekwencje metodologiczne (ss. 221–236). Kraków.
  42. Potulicka, E. (2014). Neoliberalne reformy edukacji w Stanach Zjednoczonych. Od Ronalda Reagana do Baracka Obamy. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
  43. Potulicka, E., Rutkowiak, J. (2010). Neoliberalne uwikłania edukacji. Kraków: Oficyna Wydawnicza„ Impuls”.
  44. Przyszczypkowski, K. (1999). Edukacja dla demokracji: strategie zmian a kompetencje obywatelskie. Toruń: Edytor.
  45. Przyszczypkowski, K. (2012). Polityczność (w) edukacji. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
  46. Readings, B. (2107). Uniwersytet w ruinie. Warszawa: Narodowe Centrum Kultury.
  47. Rubacha, K. (2008). Metodologia badań nad edukacją. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
  48. Ryan, K. (2005). Democratic Evaluaton Approaches for Equity and Inclusion. The Evaluation Exchange, XI(3), 2–3.
  49. Scriven, M. (1967). The methodology of evaluation. W R. Tyler, R. M. Gagne, & M. Scriven (Red.), Perspectives of curriculum evaluation (ss. 39–83). Chicago: Rand McNally.
  50. Scriven, M. (1996). The Theory behind Practical Evaluation. Evaluation, 4(2), 393–404.
  51. Shadish, W. R., Luellen, J. K., Baker, A. (2005). History of Evaluation. W S. Mathison (Red.), Encyclopedia of Evaluation (ss. 184–187). Thousand Oaks: SAGE Publications,
  52. Stake, R. (1995). The Art af Case Study Research. Thousand Oaks, London, New Dehli: Sage Publications, Inc.
  53. Stufflebeam, D. (2001). Evaluation Models. New Directions for Evaluation, (89), 7–95.
  54. Szyling, G. (2013). Diagnoza i ewaluacja a teoretyczne horyzonty refleksji nad działaniem. Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja, 4(64).
  55. Śliwerski, B. (1998). Jak zmieniać szkołę. Studia z polityki oświatowej i pedagogiki porównawczej. Kraków: Impul.
  56. Śliwerski, B. (2009). Problemy współczesnej edukacji: dekonstrukcja polityki oświatowej III RP. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
  57. Śliwerski, B. (2015). Edukacja (w) polityce: polityka (w) edukacji: inspiracje do badań polityki oświatowej. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
  58. Torgerson, D., Torgerson, C. (2008). Designing randomised trials in health, education and the social sciences: an introduction. New York: Palgrave Macmillan.
  59. Vedung, E. (2010). Four Waves of Evaluation Diffusion. Evaluation, 16(3), 263–277.