Treść głównego artykułu
Abstrakt
W tekście szukam pozycji, z której można krytycznie rozważyć edukacyjne nastawienie wobec zmian cywilizacyjnych. Inspiracją stały się dla mnie szekspirowskie analizy Tadeusza Sławka, teoria relacji kultura - edukacja Sergiusza Hessena oraz teksty innych autorów, dla których egzystencjalny komponent edukacji jest niepomijalny.
Zmiany, których zasięg jest powszechny i które prawdopodobnie najbardziej dziś wpływają na życie w świecie zachodnim, to: 1. dominacja rozumu instrumentalnego; 2. szybkość komunikacyjna (a w konsekwencji: zmiana nawyków umysłowych i wirtualizacja kontaktów społecznych). W jaki sposób na te potężne tendencje transformacyjne reaguje edukacja? Reaguje niemądrością - ulega wpływom politycznym i gospodarczym, gorliwie się przystosowuje. Redukacja życia ludzkiego traktowana jest dziś w wychowaniu jak cnota, dlatego humanistyczna terapia nie może liczyć na popularność i musi działać na "obrzeżach" i "wyspach", często z ukrycia.
Słowa kluczowe
Szczegóły artykułu
Licencja
Osoba publikująca wyraża zgodę na udostępnianie utworu przez Dolnośląską Szkołę Wyższą na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe, której pełny tekst dostępny jest na stronie internetowej: https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/legalcode
Osoba zgłaszająca upoważniona przez pozostałych współautorów do ich reprezentowania (autor korespondencyjny) zgłoszonego „utworu” oświadcza, że przysługują mu/jej autorskie prawa do utworu, które nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem.
Utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób, ani nie jest ograniczony prawami na rzecz osób trzecich.
Utwór nie był wcześniej publikowany pod tym samym lub innym tytułem, nie stanowi również części innej publikacji. Utwór nie jest obecnie przedmiotem postępowania w innym wydawnictwie.
Osoba zgłaszająca utwór do publikacji w czasopiśmie „Forum Oświatowe” i tym samym potwierdza, że:
- Utwór został przygotowany zgodnie z zasadami edytorskimi obowiązującymi w czasopiśmie.
- Utwór zawiera informacje o źródłach finansowania badań, które stanowiły podstawę jego opracowania.
- Wyraża zgodę na przekazanie utworu do podwójnej recenzji, na podstawie której redakcja podejmie decyzję o przyjęciu lub odrzuceniu utworu do publikacji.
- Wyraża zgodę na dokonanie przez redakcję koniecznych zmian utworu wynikających z opracowania redakcyjnego.
- Zobowiązuje się do niezwłocznego dokonania korekty autorskiej utworu, po jego akceptacji przez redakcję. Niedokonanie korekty autorskiej w terminie 14 dni od daty otrzymania materiałów, traktowane będzie za zgodę na wydanie utworu w postaci przekazanej do korekty.
Osoba zgłaszająca udziela Dolnośląskiej Szkole Wyższej nieodpłatnej, nieograniczonej terytorialnie i czasowo nieodpłatnej licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu pod warunkiem jego przyjęcia do opublikowania w czasopiśmie „Forum Oświatowe”, na następujących polach eksploatacji:
- Utrwalanie, zwielokrotnianie i wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową i zapisu elektronicznego.
- Obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono: wprowadzanie do obrotu, sprzedaż, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, również w sieci Internet.
- Włączenie utworu w skład utworu zbiorowego.
- Tłumaczenia na inne języki i rozpowszechniania tych tłumaczeń.
Publikujemy zgodnie z zaleceniami The Committee on Publication Ethics (COPE), w wolnym dostępie na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
Referencje
- Bauman Zygmunt: Razem, osobno. Przeł. T. Kunz. Wydawnictwo Literackie. Kraków 2003.
- Bielik-Robson Agata: „Na pustyni”. Kryptoteologie późnej nowoczesności. Universitas. Kraków 2008.
- Bourdieu Pierre: O telewizji. Panowanie dziennikarstwa. Przeł. K. Sztandar-Sztanderska, A. Ziółkowska. PWN. Warszawa 2009.
- Carr Nicholas: Płytki umysł. Jak Internet wpływa na nasz mózg. Przeł. Katarzyna Rojek. Wydawnictwo Helion. Gliwice 2013.
- Eriksen Thomas Hylland: Tyrania chwili. Szybko i wolno płynący czas w erze informacji. Przeł. G. Sokół. Państwowy Instytut Wydawniczy. Warszawa 2003.
- Fromm Erich: Ucieczka od wolności. Przeł. O. i A. Ziemilscy. Czytelnik. Warszawa 1999.
- Giddens Anthony: Nowoczesność i tożsamość. „Ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności. Przeł. A. Szulżycka. PWN. Warszawa 2002.
- Hessen Sergiusz: O sprzecznościach i jedności wychowania. Wydawnictwo „Żak”. Warszawa 1997.
- Hessen Sergiusz: Podstawy pedagogiki. Przeł. A. Zieleńczyk. Wydawnictwo „Żak”. Warszawa 1997.
- Horkheimer Max, Adorno Theodor W.: Dialektyka oświecenia. Fragmenty filozoficzne. Przeł. M. Łukasiewicz. Wydawnictwo Krytyki Politycznej. Warszawa 2010.
- Horkheimer Max: Krytyka instrumentalnego rozumu. Przeł. H. Walentynowicz. Wydawnictwo Naukowe Scholar. Warszawa 2007.
- Kwaśnica Robert: Dyskurs edukacyjny po inwazji rozumu instrumentalnego. O potrzebie refleksyjności. Dolnośląska Szkoła Wyższa. Wrocław 2014.
- Kwieciński Zbigniew: Pedagogiczne zero. Zastosowania problemowe, epistemiczne i magiczne. W: Idem: Między patosem a dekadencją. Studia i szkice socjopedagogiczne. Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej. Wrocław 2007.
- Magris Claudio: O demokracji, pamięci i Europie Środkowej. Przeł. J. Ugniewska. Międzynarodowe Centrum Kultury. Kraków 2016.
- Nalaskowski Aleksander: Pedagogiczne złudzenia, zmyślenia, fikcje. Impuls. Kraków 2009.
- Nowak Piotr: Hodowanie troglodytów. Uwagi o szkolnictwie wyższym i kulturze umysłowej człowieka współczesnego. Fundacja Augusta hr. Cieszkowskiego. Warszawa 2014.
- Postman Neil: Zabawić się na śmierć: dyskurs publiczny w epoce show-businessu. Przeł. L. Niedzielski. Muza. Warszawa 2002.
- Sloterdijk Peter: Krytyka cynicznego rozumu. Przeł. P. Dehnel. Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej. Wrocław 2008.
- Sławek Tadeusz: NICowanie świata. Zdania z Szekspira. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego. Katowice 2012.
- Steiner George: Nauki mistrzów. Przeł. J. Łoziński. Zysk i S-ka Wydawnictwo. Poznań 2007.
- Toffler Alvin: Szok przyszłości. Przeł. W. Osiatyński i in. Zysk i S-ka Wydawnictwo. Poznań [b.d.w.]
- Trentowski Bronisław F.: Chowanna. T. 1. Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wrocław-Warszawa-Kraków 1970.
- Witkowski Lech: W stronę zdecentrowanego rozumienia świata. W: Idem: Między pedagogiką, filozofią i kulturą. Warszawa 2007.
- Wnuk-Lipiński Edmund: Świat międzyepoki. Globalizacja, demokracja, państwo narodowe. Znak, Instytut Studiów Politycznych PAN. Kraków 2004.
Referencje
Bauman Zygmunt: Razem, osobno. Przeł. T. Kunz. Wydawnictwo Literackie. Kraków 2003.
Bielik-Robson Agata: „Na pustyni”. Kryptoteologie późnej nowoczesności. Universitas. Kraków 2008.
Bourdieu Pierre: O telewizji. Panowanie dziennikarstwa. Przeł. K. Sztandar-Sztanderska, A. Ziółkowska. PWN. Warszawa 2009.
Carr Nicholas: Płytki umysł. Jak Internet wpływa na nasz mózg. Przeł. Katarzyna Rojek. Wydawnictwo Helion. Gliwice 2013.
Eriksen Thomas Hylland: Tyrania chwili. Szybko i wolno płynący czas w erze informacji. Przeł. G. Sokół. Państwowy Instytut Wydawniczy. Warszawa 2003.
Fromm Erich: Ucieczka od wolności. Przeł. O. i A. Ziemilscy. Czytelnik. Warszawa 1999.
Giddens Anthony: Nowoczesność i tożsamość. „Ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności. Przeł. A. Szulżycka. PWN. Warszawa 2002.
Hessen Sergiusz: O sprzecznościach i jedności wychowania. Wydawnictwo „Żak”. Warszawa 1997.
Hessen Sergiusz: Podstawy pedagogiki. Przeł. A. Zieleńczyk. Wydawnictwo „Żak”. Warszawa 1997.
Horkheimer Max, Adorno Theodor W.: Dialektyka oświecenia. Fragmenty filozoficzne. Przeł. M. Łukasiewicz. Wydawnictwo Krytyki Politycznej. Warszawa 2010.
Horkheimer Max: Krytyka instrumentalnego rozumu. Przeł. H. Walentynowicz. Wydawnictwo Naukowe Scholar. Warszawa 2007.
Kwaśnica Robert: Dyskurs edukacyjny po inwazji rozumu instrumentalnego. O potrzebie refleksyjności. Dolnośląska Szkoła Wyższa. Wrocław 2014.
Kwieciński Zbigniew: Pedagogiczne zero. Zastosowania problemowe, epistemiczne i magiczne. W: Idem: Między patosem a dekadencją. Studia i szkice socjopedagogiczne. Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej. Wrocław 2007.
Magris Claudio: O demokracji, pamięci i Europie Środkowej. Przeł. J. Ugniewska. Międzynarodowe Centrum Kultury. Kraków 2016.
Nalaskowski Aleksander: Pedagogiczne złudzenia, zmyślenia, fikcje. Impuls. Kraków 2009.
Nowak Piotr: Hodowanie troglodytów. Uwagi o szkolnictwie wyższym i kulturze umysłowej człowieka współczesnego. Fundacja Augusta hr. Cieszkowskiego. Warszawa 2014.
Postman Neil: Zabawić się na śmierć: dyskurs publiczny w epoce show-businessu. Przeł. L. Niedzielski. Muza. Warszawa 2002.
Sloterdijk Peter: Krytyka cynicznego rozumu. Przeł. P. Dehnel. Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej. Wrocław 2008.
Sławek Tadeusz: NICowanie świata. Zdania z Szekspira. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego. Katowice 2012.
Steiner George: Nauki mistrzów. Przeł. J. Łoziński. Zysk i S-ka Wydawnictwo. Poznań 2007.
Toffler Alvin: Szok przyszłości. Przeł. W. Osiatyński i in. Zysk i S-ka Wydawnictwo. Poznań [b.d.w.]
Trentowski Bronisław F.: Chowanna. T. 1. Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wrocław-Warszawa-Kraków 1970.
Witkowski Lech: W stronę zdecentrowanego rozumienia świata. W: Idem: Między pedagogiką, filozofią i kulturą. Warszawa 2007.
Wnuk-Lipiński Edmund: Świat międzyepoki. Globalizacja, demokracja, państwo narodowe. Znak, Instytut Studiów Politycznych PAN. Kraków 2004.