Pasek boczny artykułu

Pobieranie
PDF

Treść głównego artykułu

Abstrakt

W artykule prezentuję wspólne tematy zainteresowań badawczych etnografii i pedagogiki, przyglądając się podejściom, stanowiącym pewnego rodzaju hybrydy interdyscyplinarne, wykraczające poza ramy jednej czy drugiej dyscypliny naukowej, a ukształtowane w ubiegłym wieku w Stanach Zjednoczonych i w Wielkiej Brytanii. Szczególną uwagę poświęcam tradycji badawczej związanej z wyłonieniem się i instytucjonalizacją antropologii edukacyjnej, stanowiącej od połowy lat pięćdziesiątych XX wieku subdyscyplinę amerykańskiej antropologii kulturowej, której etnografia edukacyjna stanowi istotny, terenowy element. Wskazuję tym samym na dystynkcję pomiędzy etnografią edukacyjną a etnografią edukacji, skupiając się w konkluzji wywodu na charakterystyce dwóch opozycyjnych sposobach definiowania pojęcia szerszego, a mianowicie pojęcia „etnografia” w dyskursie naukowym – tj. rozumieniu inkluzyjnym i ekskluzyjnym.

 

Słowa kluczowe

etnografia edukacyjna etnografia edukacji antropologia edukacyjna antropologia edukacji educational ethnography ethnography of education educational anthropology anthropology of education

Szczegóły artykułu

Licencja

Licencja

Osoba publikująca wyraża zgodę na udostępnianie utworu przez Dolnośląską Szkołę Wyższą na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe, której pełny tekst dostępny jest na stronie internetowej: https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/legalcode

Osoba zgłaszająca upoważniona przez pozostałych współautorów do ich reprezentowania (autor korespondencyjny) zgłoszonego „utworu” oświadcza, że przysługują mu/jej autorskie prawa do utworu, które nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem.

Utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób, ani nie jest ograniczony prawami na rzecz osób trzecich.

Utwór nie był wcześniej publikowany pod tym samym lub innym tytułem, nie stanowi również części innej publikacji. Utwór nie jest obecnie przedmiotem postępowania w innym wydawnictwie.

Osoba zgłaszająca utwór do publikacji w czasopiśmie „Forum Oświatowe” i tym samym potwierdza, że:

  1. Utwór został przygotowany zgodnie z zasadami edytorskimi obowiązującymi w czasopiśmie.
  2. Utwór zawiera informacje o źródłach finansowania badań, które stanowiły podstawę jego opracowania.
  3. Wyraża zgodę na przekazanie utworu do podwójnej recenzji, na podstawie której redakcja podejmie decyzję o przyjęciu lub odrzuceniu utworu do publikacji.
  4. Wyraża zgodę na dokonanie przez redakcję koniecznych zmian utworu wynikających z opracowania redakcyjnego.
  5. Zobowiązuje się do niezwłocznego dokonania korekty autorskiej utworu, po jego akceptacji przez redakcję. Niedokonanie korekty autorskiej w terminie 14 dni od daty otrzymania materiałów, traktowane będzie za zgodę na wydanie utworu w postaci przekazanej do korekty.

Osoba zgłaszająca udziela Dolnośląskiej Szkole Wyższej nieodpłatnej, nieograniczonej terytorialnie i czasowo nieodpłatnej licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu pod warunkiem jego przyjęcia do opublikowania w czasopiśmie „Forum Oświatowe”, na następujących polach eksploatacji:

  1. Utrwalanie, zwielokrotnianie i wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową i zapisu elektronicznego.
  2. Obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono: wprowadzanie do obrotu, sprzedaż, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, również w sieci Internet.
  3. Włączenie utworu w skład utworu zbiorowego.
  4. Tłumaczenia na inne języki i rozpowszechniania tych tłumaczeń.

 

Publikujemy zgodnie z zaleceniami The Committee on Publication Ethics (COPE), w wolnym dostępie na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.

Jak cytować
Gołębniak, M. (2017). Antropologia i etnografia edukacyjna – na pograniczu dyscyplin. Forum Oświatowe, 29(2(58), 45–60. Pobrano z https://forumoswiatowe.pl/index.php/czasopismo/article/view/578
Pobierz cytowania
Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
BibTeX

Referencje

  1. Barnard, A. (2006). Antropologia. Zarys teorii i historii. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
  2. Barnett, C., Rick, J. (1997). Anthropology in a Zuni High School Classroom: The Zuni-Stanford Program. W: G. Spindler (red.), Education and cultural process. Anthropological approaches (s. 513–535). Long Grove: Waveland Press.
  3. Barth, F., Gingrich, A., Parkin, R., Silverman, S. (2007). Antropologia Jedna dyscyplina, cztery tradycje: brytyjska, niemiecka, francuska i amerykańska. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
  4. Benedict, R. (2008). Wzory kultury, Warszawa: Wydawnictwo Muza.
  5. Benedict, R. (2016). Chryzantema i miecz. Wzory kultury japońskiej. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
  6. Bryman, A. (2001). Introduction. W: Ethography (s. ix-xxxix). London: Sage Publications.
  7. Brzezińska, A. W., Hulewska, A., Słomska, J. (red.). (2006). Edukacja regionalna, Wydawnictwo Naukowe PWN.
  8. Buliński, T. (2002). Człowiek do zrobienia. Jak kultura tworzy człowieka. Studium antropologiczne. Poznańskie Studia Etnologiczne, 4. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
  9. Clifford, J. (2000). Kłopoty z kulturą. Dwudziestowieczna etnografia, literatura i sztuka. Warszawa: Wydawnictwo KR.
  10. Čevinkova, H., Gołębniak, B. D. (2010). Badania w działaniu. Pedagogika i antropologia zaangażowane. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
  11. Červinkova, H. (2012). Nauczanie do zmiany społecznej. Uczestniczące badania w działaniu ludzi młodych i zaangażowane badania etnograficzne: studium przypadku. Forum Oświatowe, 1(46), 267–283.
  12. Eggan, D. (1997). Instruction and affect in Hopi cultural continuity. W: G. Spindler (red.), Education and cultural process. Anthropological approaches (s. 339–361). Long Grove: Waveland Press.
  13. Eisenhart, M. (2001). Educational ethnography past, present, and future: Ideas to think with. Educational Researcher, 30(8), 16–27.
  14. Fetterman, D. M. (1998). Ethnography. Step by step. London: SAGE Publications.
  15. Geertz, C. (2003). Opis gęsty – w stronę intepretatywnej teorii kultury. W: M. Kempny, E. Nowicka (red.), Badanie kultury. Elementy teorii antropologicznej (s. 35–58). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
  16. Hostetler, J. A. (1974). Education in Communitarian Societies – The Old Order Amish and the Hutterian Brethren. W: G. Spindler (red.), Education and cultural process. Toward an Anthropology of Education (s. 119–138). New York: Holt, Rinehart & Winston.
  17. Jasiewicz, Z. (2006). Etnolodzy i etnologia polska przełomu XX i XXI wieku. W poszukiwaniu tożsamości zbiorowej. W: Kultura profesjonalna etnologów w Polsce,(s. 11–37). Wrocław: Wydawnictwo Katedry Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Wrocławskiego.
  18. Kawecki, I. (1994). Metoda etnograficzna w badaniach edukacyjnych. Łódź: Państwowa Wyższa Szkoła Sztuk Plastycznych.
  19. Kawecki, I. (1996). Etnografia i szkoła. Kraków: Wydawnictwo Impuls.
  20. Krawczak, E. (2004). Antropologia kulturowa: klasyczne kierunki, szkoły i orientacje. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
  21. Kwieciński, Z., Witkowski, L. (1993). Spory o edukację. Dylematy i kontrowersje we współczesnych pedagogiach. Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych.
  22. Labatiuk, I. (2012). George Spindler’s Concept of Cultural Therapy and its Current Application in Education. Forum Oświatowe, 2(47), 49–60.
  23. Lassiter, L. E. (2005). The Chicago Guide to Collaborative Ethnography. Chicago: The University of Chicago Press.
  24. Malinowski, B. (2005). Argonauci Zachodniego Pacyfiku. Relacje o poczynaniach i przygodach krajowców z Nowej Gwinei. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
  25. Marcus, G. E., Fisher, M. J. (1986). Anthropology as Cultural Critique. Chicago: The University of Chicago Press.
  26. Marcus, G. E., Fisher, M. J. (2010). Repatriacja antropologii jako krytyki kulturowej. W: H. Červinkova, B. D. Gołębniak (red.), Badania w działaniu. Pedagogika i antropologia zaangażowane. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
  27. McDermott, R. (2008). Reading George Spindler. Anthropology & Education Quarterly, Vol. 39, Issue 2, 117–126.
  28. Nalaskowski, A. (2002). Przestrzenie i miejsca szkoły. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
  29. Nowicka, E. (2002). Świat człowieka – świat kultury. Systematyczny wykład problemów antropologii kulturowej. Warszaw: Wydawnictwo Naukowe PWN.
  30. Nowotniak, J. (2012). Etnografia wizualna w badaniach i praktyce pedagogicznej. Kraków: Wydawnictwo Impuls.
  31. Okoń, W. (2007). Nowy słownik pedagogiczny. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak.
  32. Pollock, M. (1997). Class discussion: Comparing Hutterite Education and an Inner City School. W: Education and cultural proces. Anthropological approaches (s. 548–557), Long Grove: Waveland Press.
  33. Ramos, A. (1999). Rozmyślając o Yanomami: wyobrażenia etnograficzne a pogoń za egzotyką. W: Amerykańska antropologia postmodernistyczna. Warszawa: Wydawnictwo Instytut Kultury, 202–227.
  34. Rubacha, K. (2001). Badania etnograficzne w edukacji. Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja, nr 1(13), 21–30.
  35. Sindell, P. S. (1997). Some discontinuities in the enculturation of Mistassini Cree children. W: G. Spindler (red.), Education and cultural proces. Anthropological approaches, 383–392. Long Grove: Waveland Press.
  36. Spindler, G. (1955). Education and anthropology. Stanford: Stanford University Press.
  37. Spindler, G. (1974). Education and Cultural Process. Toward an Anthropology of education. New York: Holt, Rinehart and Winston.
  38. Spindler, G. (1982). Doing the Ethnography of Schooling: Educational Anthropology in Action. New York: Holt, Rinehart and Winston.
  39. Spindler, G. Spindler, L. (1987c). Interpretative Ethnography of Education: at Home and Abroad, Hillsdale.
  40. Spindler, G. (1999). Three Categories of Cultural Knowledge Useful in Doing Cultural Therapy. Anthropology & Education Quarterly, Volume 30, Issue 4, 466–472.
  41. Spindler, G., Spindler, L. (red.) (2000). Fifty Years of Anthropology and Education, 1950–2000: A Spindler Anthology. New York: Lawrence Erlbaum Associates Inc. Publishers.
  42. Spindler, G., Spindler, L. (1983). Anthroethnography. Anthropology & Education Quarterly, Volume 14, Issue 3, 191–194.
  43. Spindler, G., Spindler, L. (1982). Do Anthropologist Need Learning Theory?, Anthropology & Education Quarterly, Volume 13, Issue 2, 109–124.
  44. Spindler, G., Spindler, L. (1987). Cultural Dialogue and Schooling in Schoenhausen and Roseville: A Comparative Analysis. Anthropology & Education Quarterly, Volume 18, Issue 1, 3–16.
  45. Troman, G., Gordon, T., Jeffrey, B., & Walford, G. (2006). Editorial. Ethnography and Education 1(1), 1–2.
  46. Turner, V. (2005). Gry społeczne, pola i metafory: Symboliczne działanie w społeczeństwie. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
  47. Walford, G. (2009). For ethnography. Etnography and Education Vol. 4, No. 3, 271–282.