Treść głównego artykułu
Abstrakt
Celem artykułu jest próba odpowiedzi na pytanie, jakie inspiracje edukacyjne płyną z inicjatyw upamiętniania Sprawiedliwych, którzy ratowali Żydów w czasie II wojny światowej. Autor uważa, iż pamięć zbiorowa jest istotnym elementem kształtowania indywidualnej i zbiorowej tożsamości członków dzisiejszego społeczeństwa. W artykule dokonuje przeglądu wyników badań amerykańskich uczonych, którzy przeprowadzili wywiady z osobami ratującymi Żydów. W konkluzji stwierdza, że czyny Sprawiedliwych przypominają, iż każdy człowiek, niezależnie od uwarunkowań osobowościowych i środowiskowych, jest zdolny do podejmowania bezkompromisowych wyborów etycznych. Potrafi to czynić w sposób spontaniczny, odkładając na bok utylitarne kalkulacje, przezwyciężając lęk o siebie i najbliższych. Czynnikiem sprzyjającym takim wyborom jest wychowanie kładące nacisk na wspólne wszystkim ludziom człowieczeństwo, będące uprzednim wobec wszelkich różnic i odmienności.
Słowa kluczowe
Szczegóły artykułu
Licencja
Osoba publikująca wyraża zgodę na udostępnianie utworu przez Dolnośląską Szkołę Wyższą na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe, której pełny tekst dostępny jest na stronie internetowej: https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/legalcode
Osoba zgłaszająca upoważniona przez pozostałych współautorów do ich reprezentowania (autor korespondencyjny) zgłoszonego „utworu” oświadcza, że przysługują mu/jej autorskie prawa do utworu, które nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem.
Utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób, ani nie jest ograniczony prawami na rzecz osób trzecich.
Utwór nie był wcześniej publikowany pod tym samym lub innym tytułem, nie stanowi również części innej publikacji. Utwór nie jest obecnie przedmiotem postępowania w innym wydawnictwie.
Osoba zgłaszająca utwór do publikacji w czasopiśmie „Forum Oświatowe” i tym samym potwierdza, że:
- Utwór został przygotowany zgodnie z zasadami edytorskimi obowiązującymi w czasopiśmie.
- Utwór zawiera informacje o źródłach finansowania badań, które stanowiły podstawę jego opracowania.
- Wyraża zgodę na przekazanie utworu do podwójnej recenzji, na podstawie której redakcja podejmie decyzję o przyjęciu lub odrzuceniu utworu do publikacji.
- Wyraża zgodę na dokonanie przez redakcję koniecznych zmian utworu wynikających z opracowania redakcyjnego.
- Zobowiązuje się do niezwłocznego dokonania korekty autorskiej utworu, po jego akceptacji przez redakcję. Niedokonanie korekty autorskiej w terminie 14 dni od daty otrzymania materiałów, traktowane będzie za zgodę na wydanie utworu w postaci przekazanej do korekty.
Osoba zgłaszająca udziela Dolnośląskiej Szkole Wyższej nieodpłatnej, nieograniczonej terytorialnie i czasowo nieodpłatnej licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu pod warunkiem jego przyjęcia do opublikowania w czasopiśmie „Forum Oświatowe”, na następujących polach eksploatacji:
- Utrwalanie, zwielokrotnianie i wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową i zapisu elektronicznego.
- Obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono: wprowadzanie do obrotu, sprzedaż, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, również w sieci Internet.
- Włączenie utworu w skład utworu zbiorowego.
- Tłumaczenia na inne języki i rozpowszechniania tych tłumaczeń.
Publikujemy zgodnie z zaleceniami The Committee on Publication Ethics (COPE), w wolnym dostępie na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
Referencje
- Arendt, H. (1991). Israel, Palästina und der Antisemitismus. Berlin: Wagenbach.
- Arystoteles. (1966). Dzieła wszystkie (tom 5). Warszawa: PWN.
- Babylonian Talmud: Tractate Sanhedrin. (b.d.). Pobrane 20 lipca 2016, z: http://come-and-hear.com/sanhedrin/sanhedrin_97.html
- Bartoszewski, W. (2007). Zamiast wstępu. W: Z. Lewinówna, W. Bartoszewski (red.), Ten jest z ojczyzny mojej. Polacy z pomocą Żydom 1939–1945. Warszawa: Świat Książki.
- Bender S., Krakowski S. (red.). (2004). The Encyclopedia of the Righteous Among the Nations: Poland. Rescuers of Jews during the Holocaust. Jerusalem: Yad Vashem.
- Biblia warszawska. (b.d.). Pobrane 20 sierpnia 2016, z: http://biblia-online.pl/Biblia-Warszawska.html
- Block, G., Drucker, M. (1992). Rescuers: Portraits of Moral Courage in the Holocaust. New York, NY: Holmes and Meier.
- Buber, M. (2004). Droga człowieka według nauczania chasydów. Warszawa: Wydawnictwo Cyklady.
- Hallie, P. (1979). Lest Innocent Blood Be Shed: The Story of the Village of Le Chambon, and How Goodness Happened There. New York, NY: Harper.
- Henry, P. (1999). Why We Must Teach the Rescuers When We Teach the Holocaust. Pobrane 20 sierpnia 2016, z: http://people.whitman.edu/~henrypg/rescuers.htm
- Kochanowicz, J. (2016). Edukacyjne aspekty pamięci o Sprawiedliwych – wprowadzenie do problematyki. W: J. Cukras-Stelągowska (red.), Pamiętanie i zapominanie: wspólnoty – wartości – wychowanie (s. 181–192). Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK.
- Kula, M. (2004). Między przeszłością a przyszłością: o pamięci, zapominaniu i przewidywaniu. Poznań: Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk.
- Kurek, E. (2008). Polscy Sprawiedliwi Wśród Narodów Świata. W: Polacy ratujący Żydów w czasie II wojny światowej. Warszawa: Narodowe Centrum Kultury.
- Kuwałek, R. (2010). Trudna Pamięć o Sprawiedliwych. Proste pytania i niełatwe odpowiedzi. W: Praca z „trudną pamięcią” w społecznościach lokalnych: polsko-ukraińska wymiana doświadczeń: materiały seminaryjne (s. 8–12). Lublin.
- Le Gofff, J. (2007). Historia i pamięć. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego. Młodzi 2011. (2011). Pobrane 20 sierpnia 2016, z: http://www.nck.pl/media/study/mlodzi_2011.pdf
- Monroe, K. R. (1996). The Heart of Altruism. Perception of a Common Humanity. Princeton: Princeton University Press.
- Monroe, K. R. (1997). A Different Way of Seeing Things: What We Can Learn from the Rescuers of Jews. W: J. Michalczyk (red.), Resisters, Rescuers and Refugees: Historical and ethical Issues (s. 243–250). Kansas City: Sheed and Wards.
- Names of Righteous by Country. (b.d.). Pobrane 20 sierpnia 2016, z: http://www.yadvashem.org/righteous/statistics
- Nora, P. (2001). Czas pamięci. Res Publika Nowa, 7, 37–43.
- Samuels, D. (2012), Three-lies. Pobrane 20 sierpnia 2016, z: http://www.tabletmag.com/jewish-arts-and-culture/89057/three-lies
- Szulakiewicz, W. (red.). (2016). Umieszczeni w przeszłości: pamięć w naukach pedagogicznych. Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK.
- The Village of Le Chambon-sur-Lignon. André & Magda Trocmé, Daniel Trocmé. (b.d.). Pobrane 20 sierpnia 2016, z: http://www.yadvashem.org/yv/en/righteous/stories/trocme.asp
- Trzydziestu Sześciu Sprawiedliwych. (b.d.). Pobrane 20 sierpnia 2016, z: http://www.jhi.pl/psj/Trzydziestu_Szesciu_Sprawiedliwych
- Wierzbieniec, W. (1993). Losy przemyskich Żydów podczas II wojny światowej w relacjach świadków (z Archiwum Yad Vashem w Jerozolimie). Studia Przemyskie, 1.
Referencje
Arendt, H. (1991). Israel, Palästina und der Antisemitismus. Berlin: Wagenbach.
Arystoteles. (1966). Dzieła wszystkie (tom 5). Warszawa: PWN.
Babylonian Talmud: Tractate Sanhedrin. (b.d.). Pobrane 20 lipca 2016, z: http://come-and-hear.com/sanhedrin/sanhedrin_97.html
Bartoszewski, W. (2007). Zamiast wstępu. W: Z. Lewinówna, W. Bartoszewski (red.), Ten jest z ojczyzny mojej. Polacy z pomocą Żydom 1939–1945. Warszawa: Świat Książki.
Bender S., Krakowski S. (red.). (2004). The Encyclopedia of the Righteous Among the Nations: Poland. Rescuers of Jews during the Holocaust. Jerusalem: Yad Vashem.
Biblia warszawska. (b.d.). Pobrane 20 sierpnia 2016, z: http://biblia-online.pl/Biblia-Warszawska.html
Block, G., Drucker, M. (1992). Rescuers: Portraits of Moral Courage in the Holocaust. New York, NY: Holmes and Meier.
Buber, M. (2004). Droga człowieka według nauczania chasydów. Warszawa: Wydawnictwo Cyklady.
Hallie, P. (1979). Lest Innocent Blood Be Shed: The Story of the Village of Le Chambon, and How Goodness Happened There. New York, NY: Harper.
Henry, P. (1999). Why We Must Teach the Rescuers When We Teach the Holocaust. Pobrane 20 sierpnia 2016, z: http://people.whitman.edu/~henrypg/rescuers.htm
Kochanowicz, J. (2016). Edukacyjne aspekty pamięci o Sprawiedliwych – wprowadzenie do problematyki. W: J. Cukras-Stelągowska (red.), Pamiętanie i zapominanie: wspólnoty – wartości – wychowanie (s. 181–192). Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK.
Kula, M. (2004). Między przeszłością a przyszłością: o pamięci, zapominaniu i przewidywaniu. Poznań: Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk.
Kurek, E. (2008). Polscy Sprawiedliwi Wśród Narodów Świata. W: Polacy ratujący Żydów w czasie II wojny światowej. Warszawa: Narodowe Centrum Kultury.
Kuwałek, R. (2010). Trudna Pamięć o Sprawiedliwych. Proste pytania i niełatwe odpowiedzi. W: Praca z „trudną pamięcią” w społecznościach lokalnych: polsko-ukraińska wymiana doświadczeń: materiały seminaryjne (s. 8–12). Lublin.
Le Gofff, J. (2007). Historia i pamięć. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego. Młodzi 2011. (2011). Pobrane 20 sierpnia 2016, z: http://www.nck.pl/media/study/mlodzi_2011.pdf
Monroe, K. R. (1996). The Heart of Altruism. Perception of a Common Humanity. Princeton: Princeton University Press.
Monroe, K. R. (1997). A Different Way of Seeing Things: What We Can Learn from the Rescuers of Jews. W: J. Michalczyk (red.), Resisters, Rescuers and Refugees: Historical and ethical Issues (s. 243–250). Kansas City: Sheed and Wards.
Names of Righteous by Country. (b.d.). Pobrane 20 sierpnia 2016, z: http://www.yadvashem.org/righteous/statistics
Nora, P. (2001). Czas pamięci. Res Publika Nowa, 7, 37–43.
Samuels, D. (2012), Three-lies. Pobrane 20 sierpnia 2016, z: http://www.tabletmag.com/jewish-arts-and-culture/89057/three-lies
Szulakiewicz, W. (red.). (2016). Umieszczeni w przeszłości: pamięć w naukach pedagogicznych. Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK.
The Village of Le Chambon-sur-Lignon. André & Magda Trocmé, Daniel Trocmé. (b.d.). Pobrane 20 sierpnia 2016, z: http://www.yadvashem.org/yv/en/righteous/stories/trocme.asp
Trzydziestu Sześciu Sprawiedliwych. (b.d.). Pobrane 20 sierpnia 2016, z: http://www.jhi.pl/psj/Trzydziestu_Szesciu_Sprawiedliwych
Wierzbieniec, W. (1993). Losy przemyskich Żydów podczas II wojny światowej w relacjach świadków (z Archiwum Yad Vashem w Jerozolimie). Studia Przemyskie, 1.