Treść głównego artykułu
Abstrakt
Artykuł przedstawia analizę zmian oficjalnej ideologii państwowej współczesnej Rosji na przykładzie pola edukacji, a dokładnie, planowanych zmian w programie nauczania historii. Analizie poddano elementy makropolityki oświatowej Rosji, zidentyfikowane na podstawie monitoringu medialnej przestrzeni publicznej w latach 2014–2016. Rosja pod rządami W. Putina, jako państwo autorytarne, dąży do ideologicznej unifikacji, co w kontekście nauczania historii doprowadziło do prac nad „historyczno-kulturowym standardem”. Oznacza to odgórne dostosowywanie oficjalnej wersji tradycji w kreowanym przekazie historycznym, do bieżącego zapotrzebowania ideologicznego państwa. Dodatkowo rola nauczyciela sprowadzona została do osoby jedynie pośredniczącej w „monologu znaczeń”, przekazującą uczniowi publiczną wiedzę „obiektywną”.
Słowa kluczowe
Szczegóły artykułu
Licencja
Osoba publikująca wyraża zgodę na udostępnianie utworu przez Dolnośląską Szkołę Wyższą na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe, której pełny tekst dostępny jest na stronie internetowej: https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/legalcode
Osoba zgłaszająca upoważniona przez pozostałych współautorów do ich reprezentowania (autor korespondencyjny) zgłoszonego „utworu” oświadcza, że przysługują mu/jej autorskie prawa do utworu, które nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem.
Utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób, ani nie jest ograniczony prawami na rzecz osób trzecich.
Utwór nie był wcześniej publikowany pod tym samym lub innym tytułem, nie stanowi również części innej publikacji. Utwór nie jest obecnie przedmiotem postępowania w innym wydawnictwie.
Osoba zgłaszająca utwór do publikacji w czasopiśmie „Forum Oświatowe” i tym samym potwierdza, że:
- Utwór został przygotowany zgodnie z zasadami edytorskimi obowiązującymi w czasopiśmie.
- Utwór zawiera informacje o źródłach finansowania badań, które stanowiły podstawę jego opracowania.
- Wyraża zgodę na przekazanie utworu do podwójnej recenzji, na podstawie której redakcja podejmie decyzję o przyjęciu lub odrzuceniu utworu do publikacji.
- Wyraża zgodę na dokonanie przez redakcję koniecznych zmian utworu wynikających z opracowania redakcyjnego.
- Zobowiązuje się do niezwłocznego dokonania korekty autorskiej utworu, po jego akceptacji przez redakcję. Niedokonanie korekty autorskiej w terminie 14 dni od daty otrzymania materiałów, traktowane będzie za zgodę na wydanie utworu w postaci przekazanej do korekty.
Osoba zgłaszająca udziela Dolnośląskiej Szkole Wyższej nieodpłatnej, nieograniczonej terytorialnie i czasowo nieodpłatnej licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu pod warunkiem jego przyjęcia do opublikowania w czasopiśmie „Forum Oświatowe”, na następujących polach eksploatacji:
- Utrwalanie, zwielokrotnianie i wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową i zapisu elektronicznego.
- Obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono: wprowadzanie do obrotu, sprzedaż, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, również w sieci Internet.
- Włączenie utworu w skład utworu zbiorowego.
- Tłumaczenia na inne języki i rozpowszechniania tych tłumaczeń.
Publikujemy zgodnie z zaleceniami The Committee on Publication Ethics (COPE), w wolnym dostępie na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
Referencje
- Brynku, J. (2013). Komunistyczna ideologizacja a szkolna edukacja historyczna w Polsce (1944–1989). Kraków: Wydawnictwo Antykwa.
- Czech-Włodarczyk, C. (2012). Neoliberalizm a edukacja obywatelska. Studium porównawcze na przykładzie publicznych szkół średnich w Polsce i Kanadzie. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
- Duszak, A., Fairclough, N. (red.). (2008). Krytyczna analiza dyskursu. Interdyscyplinarne podejście do komunikacji społecznej. Kraków: Universitas.
- Эткинд, A. (2016). Кривое горе. Память о непогребенных. Moskwa: Новое литературное обозрение.
- Fadeicheva, M. A. (2009). The Ideology and Discourse Practices of “Us-ism” in Contemporary Russia. Russian Social Science Review, 50, 5, 4–15.
- Figes, O. (2011). Taniec Nataszy. Z dziejów kultury rosyjskiej. Warszawa: Magnum.
- Fitzpartick, S. (2012), Życie codzienne pod rządami Stalina: Rosja radziecka w latach trzydziestych XX wieku. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
- Gawlik, S. (2013). Ideologiczna uniformizacja szkolnictwa w dobie stalinizmu. W: E. Gorloff, R. Grzybowski (red.), Polityczne priorytety i elementy codzienności socjalistycznej szkoły: wybór studiów poświęconych dziedzictwu edukacyjnemu PRL-u. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
- Grzybowski, R., Kołakowski, A. (red.). (2010). Edukacja w warunkach zniewolenia i autonomii (1945–2009). Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
- Halbwachs, M. (2008). Społeczne ramy pamięci. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
- Karpiuk, I. (b.d.). Shkolnyi uchebnik – mnogostradalnoi, edinoi i nedelimoi. Pobrane z: http://polit.ru/article/2015/05/29/textbook.
- Klus-Stańska, D. (2012). Konstruowanie wiedzy w szkole. Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.
- Klus-Stańska, D. (2012). Wiedza, która zniewala: transmisyjne tradycje w szkolnej edukacji. Forum Oświatowe, 1(46), 21–40.
- Kolesnikow, A. (b.d.). Назад, только назад. Pobrane z: http://carnegie.ru/2015/03/10/ru-59382/i4cm.
- Kosiorek, M. (2007). Pedagogika autorytarna: geneza, modele, przemiany. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
- Kula, M. (red.). (2001). Przebudować człowieka: komunistyczne wysiłki zmiany mentalności: studia. Warszawa: Trio.
- Kula, M. (2003). Wybór tradycji. Warszawa: Wydawnictwo DiG.
- Leeuw, G. van der (1997). Fenomenologia religii. Warszawa: Książka i Wiedza.
- Lewartowska-Zychowicz, M. (2010). Homo liberalis jako projekt edukacyjny: od emancypacji do funkcjonalności. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
- Либераст. (b.d.). Pobrane z: https://lurkmore.co/%EB%E8%E1%E5%F0%E0%F1%F2
- Meduza.io. (b.d.). Pobrane z: https://meduza.io/feature/2015/05/28/yarovaya-hochet-uchebnik-voshvalyayuschiy-i-proslavlyayuschiy.
- Merridale, C. (2003). Redesigning History in Contemporary Russia. Journal of Contemporary History, 38(1), 13–28.
- Michałowska, D. A. (2012). Neoliberalizm i jego (nie)etyczne implikacje edukacyjne. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
- Miesięcznik Znak. (2012). numer 684.
- Мухин, А. (2006). Поколение 2008. Наши и не наши. Moskwa: Алгоритм.
- Nowak, A., Wojnar, M. (red.). (2015). Pamięć imperiów w Europie Wschodniej: teoretyczne konteksty i porównania. Kraków: Księgarnia Akademicka.
- Орлов, Д. (2005). Суверенная демократия. От идеи к доктрине. Moskwa.
- Osiński, Z. (2010). Edukacja historyczna okresu PRL w służbie władzy i ideologii – konsekwencje i zagrożenia. W: E. Gorloff, R. Grzybowski, A. Kołakowski (red.), Edukacja w warunkach zniewolenia i autonomii (1945–2009). Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
- Pipes, R. (2013). Rosja carów. Warszawa: Magnum.
- Potulicka, E. (2014). Neoliberalne reformy edukacji w Stanach Zjednoczonych. Od Ronalda Reagana do Baracka Obamy. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
- Potulicka, E., Rutkowiak, J. (2010). Neoliberalne uwikłania edukacji. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
- Przyszczypkowski, K. (2012). Polityczność (w) edukacji. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
- Rieff, D. (2016). The cult of memory: When history does more harm than good. Guardian. Pobrano 2 kwietnia 2016, z: https://www.theguardian.com/education/2016/mar/02/cult-of-memory-when-history-does-more-harm-than-good.
- Rodkiewicz, W., Rogoża, J. (2015). Potiomkinowski konserwatyzm: ideologiczne narzędzie Kremla. Warszawa: OSW.
- Семенихин, И. (2008). Владислав Сурков: pro et contra. Диалоги о суверенной демократии и историческом выборе новой России. Moskwa: Европа.
- Skinner, B. F. (2013). Behawioryzm. Sopot: GWP.
- Stołbecki, R. (2007). Historiografia PRL. Ani dobra, ani mądra, ani piękna… ale skomplikowana. Studia i szkice. Warszawa: Wydawnictwo Trio.
- Strona internetowa Ministerstwa Edukacji i Nauki RF. (b.d.). http://xn--80abucjiibhv9a.xn--p1ai/%D0%B4%D0%BE%D0%BA%D1%83%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%82%D1%8B/3483.
- Śliwerski, B. (2013). Pozory sprawowania reform oświatowych w III RP. W: M. Dudzikowa, K. Knasiecka-Falbirerska (red.), Sprawcy i/lub ofiary działań pozorowanych w edukacji szkolnej. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
- Śliwerski, B. (2015). Edukacja (w) polityce. Polityka (w) edukacji. Inspiracje do badań polityki oświatowej. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
- Todorov, T. (2003). Ogród niedoskonały: myśl humanistyczna we Francji. Warszawa: Czytelnik.
- Tokarska-Bakir, J. (1995). Dalsze losy syna marnotrawnego: projekt etnografii nieprzezroczystej. Konteksty. Polska Sztuka Ludowa, 49,1(228), 13–22.
- Zamyatin, K. (2012). The Education Reform in Russia and its Impact on Teaching of the Minority Languages: an Effect of Nation-Building? Journal on Ethnopolitics and Miniority Issues in Europe, 11/1, 17–47.
- Yadin, Y. (1973). Masada: Herod’s fortress and the Zealot’s last stand. London: Cardinal.
Referencje
Brynku, J. (2013). Komunistyczna ideologizacja a szkolna edukacja historyczna w Polsce (1944–1989). Kraków: Wydawnictwo Antykwa.
Czech-Włodarczyk, C. (2012). Neoliberalizm a edukacja obywatelska. Studium porównawcze na przykładzie publicznych szkół średnich w Polsce i Kanadzie. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Duszak, A., Fairclough, N. (red.). (2008). Krytyczna analiza dyskursu. Interdyscyplinarne podejście do komunikacji społecznej. Kraków: Universitas.
Эткинд, A. (2016). Кривое горе. Память о непогребенных. Moskwa: Новое литературное обозрение.
Fadeicheva, M. A. (2009). The Ideology and Discourse Practices of “Us-ism” in Contemporary Russia. Russian Social Science Review, 50, 5, 4–15.
Figes, O. (2011). Taniec Nataszy. Z dziejów kultury rosyjskiej. Warszawa: Magnum.
Fitzpartick, S. (2012), Życie codzienne pod rządami Stalina: Rosja radziecka w latach trzydziestych XX wieku. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Gawlik, S. (2013). Ideologiczna uniformizacja szkolnictwa w dobie stalinizmu. W: E. Gorloff, R. Grzybowski (red.), Polityczne priorytety i elementy codzienności socjalistycznej szkoły: wybór studiów poświęconych dziedzictwu edukacyjnemu PRL-u. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Grzybowski, R., Kołakowski, A. (red.). (2010). Edukacja w warunkach zniewolenia i autonomii (1945–2009). Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Halbwachs, M. (2008). Społeczne ramy pamięci. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Karpiuk, I. (b.d.). Shkolnyi uchebnik – mnogostradalnoi, edinoi i nedelimoi. Pobrane z: http://polit.ru/article/2015/05/29/textbook.
Klus-Stańska, D. (2012). Konstruowanie wiedzy w szkole. Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.
Klus-Stańska, D. (2012). Wiedza, która zniewala: transmisyjne tradycje w szkolnej edukacji. Forum Oświatowe, 1(46), 21–40.
Kolesnikow, A. (b.d.). Назад, только назад. Pobrane z: http://carnegie.ru/2015/03/10/ru-59382/i4cm.
Kosiorek, M. (2007). Pedagogika autorytarna: geneza, modele, przemiany. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Kula, M. (red.). (2001). Przebudować człowieka: komunistyczne wysiłki zmiany mentalności: studia. Warszawa: Trio.
Kula, M. (2003). Wybór tradycji. Warszawa: Wydawnictwo DiG.
Leeuw, G. van der (1997). Fenomenologia religii. Warszawa: Książka i Wiedza.
Lewartowska-Zychowicz, M. (2010). Homo liberalis jako projekt edukacyjny: od emancypacji do funkcjonalności. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Либераст. (b.d.). Pobrane z: https://lurkmore.co/%EB%E8%E1%E5%F0%E0%F1%F2
Meduza.io. (b.d.). Pobrane z: https://meduza.io/feature/2015/05/28/yarovaya-hochet-uchebnik-voshvalyayuschiy-i-proslavlyayuschiy.
Merridale, C. (2003). Redesigning History in Contemporary Russia. Journal of Contemporary History, 38(1), 13–28.
Michałowska, D. A. (2012). Neoliberalizm i jego (nie)etyczne implikacje edukacyjne. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Miesięcznik Znak. (2012). numer 684.
Мухин, А. (2006). Поколение 2008. Наши и не наши. Moskwa: Алгоритм.
Nowak, A., Wojnar, M. (red.). (2015). Pamięć imperiów w Europie Wschodniej: teoretyczne konteksty i porównania. Kraków: Księgarnia Akademicka.
Орлов, Д. (2005). Суверенная демократия. От идеи к доктрине. Moskwa.
Osiński, Z. (2010). Edukacja historyczna okresu PRL w służbie władzy i ideologii – konsekwencje i zagrożenia. W: E. Gorloff, R. Grzybowski, A. Kołakowski (red.), Edukacja w warunkach zniewolenia i autonomii (1945–2009). Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Pipes, R. (2013). Rosja carów. Warszawa: Magnum.
Potulicka, E. (2014). Neoliberalne reformy edukacji w Stanach Zjednoczonych. Od Ronalda Reagana do Baracka Obamy. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Potulicka, E., Rutkowiak, J. (2010). Neoliberalne uwikłania edukacji. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Przyszczypkowski, K. (2012). Polityczność (w) edukacji. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Rieff, D. (2016). The cult of memory: When history does more harm than good. Guardian. Pobrano 2 kwietnia 2016, z: https://www.theguardian.com/education/2016/mar/02/cult-of-memory-when-history-does-more-harm-than-good.
Rodkiewicz, W., Rogoża, J. (2015). Potiomkinowski konserwatyzm: ideologiczne narzędzie Kremla. Warszawa: OSW.
Семенихин, И. (2008). Владислав Сурков: pro et contra. Диалоги о суверенной демократии и историческом выборе новой России. Moskwa: Европа.
Skinner, B. F. (2013). Behawioryzm. Sopot: GWP.
Stołbecki, R. (2007). Historiografia PRL. Ani dobra, ani mądra, ani piękna… ale skomplikowana. Studia i szkice. Warszawa: Wydawnictwo Trio.
Strona internetowa Ministerstwa Edukacji i Nauki RF. (b.d.). http://xn--80abucjiibhv9a.xn--p1ai/%D0%B4%D0%BE%D0%BA%D1%83%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%82%D1%8B/3483.
Śliwerski, B. (2013). Pozory sprawowania reform oświatowych w III RP. W: M. Dudzikowa, K. Knasiecka-Falbirerska (red.), Sprawcy i/lub ofiary działań pozorowanych w edukacji szkolnej. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Śliwerski, B. (2015). Edukacja (w) polityce. Polityka (w) edukacji. Inspiracje do badań polityki oświatowej. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Todorov, T. (2003). Ogród niedoskonały: myśl humanistyczna we Francji. Warszawa: Czytelnik.
Tokarska-Bakir, J. (1995). Dalsze losy syna marnotrawnego: projekt etnografii nieprzezroczystej. Konteksty. Polska Sztuka Ludowa, 49,1(228), 13–22.
Zamyatin, K. (2012). The Education Reform in Russia and its Impact on Teaching of the Minority Languages: an Effect of Nation-Building? Journal on Ethnopolitics and Miniority Issues in Europe, 11/1, 17–47.
Yadin, Y. (1973). Masada: Herod’s fortress and the Zealot’s last stand. London: Cardinal.