Treść głównego artykułu

Abstrakt

W pracy zaprezentowano wyniki z badania, którego celem była ocena dystansu społecznego wobec przejawów dyskryminacji w deklaracjach studentów I i II roku kierunku Wychowania Fizycznego (studia licencjackie). Do realizacji tego celu wykorzystano polską wersję kwestionariusza „Dystans społeczny – DS”, opracowanego na podstawie oryginalnej skali dystansu społecznego Bogardusa. Okazało się, że badani studenci najmniejszy dystans społeczny deklarowali wobec katolików (M = 2,03, SD = 1,76 – kategoria „wyznawcy religii”), a największy wobec Romów (Cyganów) (M = 5,36, SD = 1,99 – kategoria „osoby z określonej grupy etnicznej i regionalnej”). Różnica pomiędzy średnimi ocen dystansu społecznego deklarowanymi wobec gejów przez badanych zróżnicowanych ze względu na płeć okazała się istotna statystycznie na poziomie p < 0,05. Średnia ocena dystansu społecznego w deklaracjach studentów okazała się wyższa od średniej oceny dystansu społecznego deklarowanego przez studentki.

Słowa kluczowe

dystans społeczny pomiar kwestionariusz „Dystans społeczny – DS” opinie studentów studenci Wychowania Fizycznego social distance measurement questionnaire “Social Distance – DS” students’ opinions Physical Education students

Szczegóły artykułu

Jak cytować
Sztejnberg, A., & Jasiński, T. L. (2015). Ocena dystansu społecznego wobec przejawów dyskryminacji w deklaracjach studentów. Forum Oświatowe, 27(1(53), 103–118. Pobrano z https://forumoswiatowe.pl/index.php/czasopismo/article/view/357

Referencje

  1. Abramowicz, M., Bratkiewicz, A. (2011). Opinie nauczycieli o edukacji antydyskryminacyjnej w szkole. W: M. Abramowicz (red.), Wielka nieobecna – o edukacji antydyskryminacyjnej w systemie edukacji formalnej w Polsce: raport z badań (s. 283–289). Warszawa: Towarzystwo Edukacji Antydyskryminacyjnej. Pobrane z: http://www.tea.org.pl/userfiles/file/Wielka_nieobecna_raport.pdf
  2. Bilewicz, M., Wójcik, A. (2009). Antysemityzm na gruzach sztetl: stosunek polskiej młodzieży do Żydów w miastach i miasteczkach południowej i wschodniej Polski. W: L. M. Nijakowski (red.), Etniczność, pamięć, asymilacja: wokół problemów zachowania tożsamości mniejszości narodowych i etnicznych (s. 153–167). Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe. Pobrane 15 stycznia 2015, z: http://deconspirator.com/wp-content/uploads/2012/03/bilewicz_wojcik_antysemityzm_na_gruzach_sztetl.pdf
  3. Bakke, K. M., Cao, X., O’Loughlin, J., Ward, M. D. (2009). Social distance in Bosnia-Herzegovina and the North Caucasus region of Russia: Inter and intra-ethnic attitudes and identities. Nations and Nationalism, 15(2), 227–253. http://dx.doi.org/10.1111/j.1469-8129.2009.00363.x
  4. Bardis, P. D. (1961). Social Distance among Gymnasium Students in Southern Greece. Sociology & Social Research, 45(4), 430–434.
  5. Bastian, B., Lusher, D., Ata, A. (2012). Contact, evaluation and social distance: Differentiating majority and minority effects. International Journal of Intercultural Relations, 36, 100–107. http://dx.doi.org/10.1016/j.ijintrel.2011.02.005
  6. Bazaniak, J. (2009). Inność obiektem tolerancji: kształtowanie postaw tolerancyjnych u dzieci w wieku wczesnoszkolnym w ich środowisku edukacyjnym. Poznańskie Studia Teologiczne, 23, 323–357. Pobrane z: https://repozytorium.amu.edu.pl/jspui/bitstream/10593/8200/1/21_Joanna_Bazaniak_Inno%C5%9B%C4%87%20obiektem%20tolerancji_323-357.pdf
  7. Błuszkowski, J. (2003). Stereotypy narodowe w świadomości Polaków: studium socjologiczno-politologiczne. Warszawa: Elipsa.
  8. Bodziany, M. (2012). Komunikacja międzykulturowa w wielonarodowych jednostkach wojskowych. Wrocław: b.w. Pobrane 20 stycznia 2015, z: https://depot.ceon.pl/bitstream/handle/123456789/2948/komunikacja%20mi%C4%99dzykulturowa%20-%20ca%C5%82o%C5%9B%C4%87%20ksi%C4%85%C5%BCki.pdf?sequence=1
  9. Bogardus, E. S. (1925a). Social Distance and its Origins. Sociology and Social Research, 9, 216–225. Pobrane 20 stycznia 2015, z: https://www.brocku.ca/MeadProject/Bogardus/Bogardus_1925b.html
  10. Bogardus, E. S. (1925b). Measuring Social Distance. Journal of Applied Sociology, 9, 299–308. Pobrane z: https://www.brocku.ca/MeadProject/Bogardus/Bogardus_1925c.html
  11. Bogardus, E. S.(1933). A Social Distance Scale. Sociology and Social Research, 17, 265–271. Pobrane z: https://www.brocku.ca/MeadProject/Bogardus/Bogardus_1933.html
  12. Freed, M. N., Ryan, J. M., Hess, R. K. (1991). Handbook of Statistical Procedures and Their Computer Applications to Education and the Behavioral Sciences. New York,
  13. NY: American Council on Education.
  14. Gajdzica, Z. (2007). Przestrzeń w procesie integracyjnego kształcenia uczniów niepełnosprawnych. Szkoła Specjalna, 5, 333–341.
  15. Gajdzica, Z. (2011). Sytuacje trudne w opinii nauczycieli klas integracyjnych. Kraków: Impuls.
  16. Górak-Sosnowska, K. (2008). Edukacja wielokulturowa a płeć: stosunek młodzieży licealnej do wybranych narodów. Przegląd Pedagogiczny, 2, 87–96. Pobrane z: http://repozytorium.ukw.edu.pl/handle/item/524
  17. Hasan, S. (2012). The Muslim World and Human Development: An Introduction. W: S. Hasan (red.), The Muslim World in the 21st Century: Space, Power, and Human Development (s. 3–21). Dordrecht: Springer Netherlands. http://dx.doi.org/10.1007/978-94-007-2633-8_1
  18. Jasińska-Kania, A. (red.). (2001). Trudne sąsiedztwa: z socjologii konfliktów narodowościowych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
  19. Jasińska-Kania, A., Łodziński, S. (2009). Obszary i formy wykluczenia etnicznego w Polsce: mniejszości narodowe, imigranci, uchodźcy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
  20. Kasprzak, T., Walczak, B. (2009). Diagnoza postaw młodzieży województwa podlaskiego wobec odmienności kulturowej: raport z badania. W: A. Jasińska-Kania, K. M. Staszyńska (red.), Diagnoza postaw młodzieży województwa podlaskiego wobec odmienności kulturowej (s. 51–196). Białystok: Urząd Marszałkowski Województwa Podlaskiego.
  21. Kleg, M., Yamamoto, K. (1998). As the World Turns: Ethno Racial Distances after 70 Years. The Social Science Journal, 35(2), 183–190. http://dx.doi.org/10.1016/S0362-3319(98)90038-6
  22. Komorowska, A., Komorowska, S. (2011). Postawy społeczne uczniów klas gimnazjalnych w stosunku do osób niepełnosprawnych. Przegląd Badań Edukacyjnych, 2(13), 5–19.
  23. Konieczna, J. (2001). Polska – Ukraina: wzajemny wizerunek: raport z badań. Warszawa: Instytut Spraw Publicznych. Pobrane 22 stycznia 2015, z: http://www.isp.org.pl/files/5655578580364032001225889489.pdf
  24. Lambert, E. G., Ventura, L. A., Hall, D. E., Cluse-Tolar, T. (2006). College Students’ Views on Gay and Lesbian Issues: Does Education Make a Difference? Journal of Homosexuality, 50(4), 1–30. http://dx.doi.org/10.1300/J082v50n04_01
  25. Majda, A., Zalewska-Puchała, J., Barczyk, E. (2013). Postawy studentów pielęgniarstwa wobec osób odmiennych kulturowo. Problemy Pielęgniarstwa, 21(3), 327–334. Pobrane z: https://journals.viamedica.pl/problemy_pielegniarstwa/article/view/26119
  26. Miłkowska, G. (2011). Koordynacja działań w aspekcie wielokulturowości na rzecz poprawy bezpieczeństwa w szkołach i placówkach oświatowych. Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie, Pedagogika, 20, 179–189. Pobrane z: http://www.bg.ajd.czest.pl/wydawnictwo/pedagogika_20.pdf
  27. Malešević, S., Uzelac, G. (1997). Ethnic Distance, Power and War: The Case of Croatian Students. Nations and Nationalism, 3(2), 291–298. http://dx.doi.org/10.1111/j.1354-5078.1997.00291.x
  28. Nowaczyk, C. (1985). Podstawy metod statystycznych dla pedagogów. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
  29. Owen, C. A., Eisner, H. C., McFaul, T. R. (1981). A Half Century of Social Distance Research: National Replication of the Bogardus’ Studies. Sociology and Social Research, 66(1), 80–98.
  30. Park, R. E. (1924). The Concept of Social Distance As Applied to the Study of Racial Attitudes and Racial Relations. Journal of Applied Sociology, 8, 339–344. Pobrane z: https://www.brocku.ca/MeadProject/Park/Park_1924.html
  31. Parrillo, V. N., Donoghue, C. (2005). Updating the Bogardus social distance studies: a new national survey. The Social Science Journal, 42(2), 257–271. http://dx.doi.org/10.1016/j.soscij.2005.03.011
  32. Parrillo, V. N., Donoghue, C. (2013). The National Social Distance Study: Ten Years Later. Sociological Forum, 28(3), 597–614. http://dx.doi.org/10.1111/socf.12039
  33. Proenza, L., Strickland, B. R. (1965). A Study of Prejudice in Negro and White College Students. The Journal of Social Psychology, 67(2), 273–281. http://dx.doi.org/10.1080/00224545.1965.9922279
  34. Randall, N. H., Delbridge, S.(2005). Perceptions of Social Distance in an Ethnically Fluid Community. Sociological Spectrum, 25(1), 103–122. http://dx.doi.org/10.1080/027321790505360
  35. Rawłuszko, A. (red.). (2011). Edukacja antydyskryminacyjna i jej standardy jakościowe. Warszawa: Towarzystwo Edukacji Antydyskryminacyjnej. Pobrane z: http://tea.org.pl/userfiles/file/Edukacja%20antydyskryminacyjna%20i%20jej%20standardy%20jakosciowe.pdf
  36. Ryšavý, D. (2003). Sociální distance vůči Romům: Případ vysokoškolských studentů. Sociologický Časopis, 39(1), 55–77.
  37. Sakuragi, T. (2006). The relationship between attitudes toward language study and cross-cultural attitudes. International Journal of Intercultural Relations, 30(1), 19–31. http://dx.doi.org/10.1016/j.ijintrel.2005.05.017
  38. Sapronowa, M. A. (2013). Arabo-musul’manskij mir. Istorija, gieografija, obszczestwo. Uczebnoje posobije. Kazan’: Kazanskij Uniwiersitiet.
  39. Sołdatowa, G. U., Szajgierowa L. A. (2008). Psichodijagnostika tolerantnosti licznosti. Moskwa: Smysł.
  40. Steinbach, A. (2004). Soziale Distanz: Ethnische Grenzziehung und die Eingliederung von Zuwanderern in Deutschland. Wiesbaden: VS Verlag für Sozialwissenschaften.
  41. Šafr, J., Häuberer, J. (2008). Subjektivní sociální distance k profesím: existují v české společnosti subjektivní třídní hranice? Naše Společnost, 6(1), 28–38.
  42. Sztejnberg, A., Jasiński, T. L. (2014). Szkoła przyjazna wszystkim: edukacja zdrowotna – środowisko fizyczne – klimat społeczny. Płock: Wydawnictwo Naukowe NOVUM.
  43. Sztop-Rutkowska, K., Kiszkiel, Ł., Mejsak, R. (2013). Dystans społeczny jako element postawy wobec grup obcych w środowisku lokalnym na przykładzie mieszkańców Białegostoku. Pogranicze: Studia Społeczne, 22, 139–156.
  44. Szwed, R. (2004). Społeczne i przestrzenne uwarunkowania dystansu etnicznego. W: J. Wątroba (red.), Statystyka i data mining w badaniach naukowych (s. 45–58). Kraków: StatSoft Polska. Pobrane 9 października 2015, z: http://www.statsoft.pl/portals/0/Downloads/Naukowe4.pdf
  45. Vandeyar, S., Killen, R. (2006). Teacher-student interactions in desegregated classrooms in South Africa. International Journal of Educational Development, 26(4), 382–393. http://dx.doi.org/10.1016/j.ijedudev.2005.09.007
  46. Viljoen, H. G. (1974). Relationship between Stereotypes and Social Distance. The Journal of Social Psychology, 92(2), 313–314. http://dx.doi.org/10.1080/00224545.1974.9923115
  47. Wark, C., Galliher, J. F. (2007). Emory Bogardus and the Origins of the Social Distance Scale. The American Sociologist, 38(4), 383–395. http://dx.doi.org/10.1007/s12108-007-9023-9
  48. Wciórka, B., Wciórka, J. (1996). Choroby psychiczne – społeczny stereotyp i dystans. Postępy Psychiatrii i Neurologii, 5, 323–343. Pobrane z: http://www.ppn.ipin.edu.pl/archiwum/1996-zeszyt-3/choroby-psychiczne-xxx-spoleczny-stereotyp-i-dystans.html
  49. Winiarska, A., Klaus, W. (2011). Dyskryminacja i nierówne traktowanie jako zjawisko społeczno‑kulturowe. Studia BAS, 2(26), 9–40. Pobrane 15 stycznia 2015, z: http://www.bezuprzedzen.org/doc/BAS_26.pdf
  50. Woosnam, K. M., Lee, Y. J. (2011). Applying social distance to voluntourism research. Annals of Tourism Research, 38(1), 309–313. http://dx.doi.org/10.1016/j.annals.2010.06.003
  51. Wójcik, A. (2009). Dystans społeczny wobec mniejszości etnicznych i jego przyczyny. W: Uprzedzenia etniczne w Polsce: raport z ogólnopolskiego sondażu Polish Prejudice Survey (s. 22–25). Pobrane 20 stycznia 2015, z: http://cbu.psychologia.pl/uploads/aktualnosci/raport_PPS_final.pdf
  52. Zamojska, E. (2012). „Murzynek Bambo wiecznie żywy!”: rzeczywistość politycznej poprawności w podręcznikach szkolnych. Przegląd Pedagogiczny, 2, 53–66.