Treść głównego artykułu
Abstrakt
Podstawowym celem tekstu jest namysł nad statusem i znaczeniem kategorii dyskursu w języku i w badaniach pedagogicznych. Artykuł składa się z dwóch zasadniczych części. Część pierwsza zawiera opis ogólnych trudności związanych z porządkowaniem rozległego obszaru badań nad dyskursem; część druga poświęcona jest statusowi badań nad dyskursem w polskiej pedagogice oraz analizie treści i zakresu pojęcia dyskursu edukacyjnego. W rezultacie, opisane zostały trzy ujęcia definicyjne: archeologiczne, instytucjonalne i interakcyjne oraz możliwości konstruowania w ich ramach map pojęciowych. Artykuł kończy próba podsumowania rozważań w kontekście koncepcji dyskursywnego konstruowania przedmiotu pedagogiki współczesnej.
Słowa kluczowe
Szczegóły artykułu
Licencja
Osoba publikująca wyraża zgodę na udostępnianie utworu przez Dolnośląską Szkołę Wyższą na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe, której pełny tekst dostępny jest na stronie internetowej: https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/legalcode
Osoba zgłaszająca upoważniona przez pozostałych współautorów do ich reprezentowania (autor korespondencyjny) zgłoszonego „utworu” oświadcza, że przysługują mu/jej autorskie prawa do utworu, które nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem.
Utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób, ani nie jest ograniczony prawami na rzecz osób trzecich.
Utwór nie był wcześniej publikowany pod tym samym lub innym tytułem, nie stanowi również części innej publikacji. Utwór nie jest obecnie przedmiotem postępowania w innym wydawnictwie.
Osoba zgłaszająca utwór do publikacji w czasopiśmie „Forum Oświatowe” i tym samym potwierdza, że:
- Utwór został przygotowany zgodnie z zasadami edytorskimi obowiązującymi w czasopiśmie.
- Utwór zawiera informacje o źródłach finansowania badań, które stanowiły podstawę jego opracowania.
- Wyraża zgodę na przekazanie utworu do podwójnej recenzji, na podstawie której redakcja podejmie decyzję o przyjęciu lub odrzuceniu utworu do publikacji.
- Wyraża zgodę na dokonanie przez redakcję koniecznych zmian utworu wynikających z opracowania redakcyjnego.
- Zobowiązuje się do niezwłocznego dokonania korekty autorskiej utworu, po jego akceptacji przez redakcję. Niedokonanie korekty autorskiej w terminie 14 dni od daty otrzymania materiałów, traktowane będzie za zgodę na wydanie utworu w postaci przekazanej do korekty.
Osoba zgłaszająca udziela Dolnośląskiej Szkole Wyższej nieodpłatnej, nieograniczonej terytorialnie i czasowo nieodpłatnej licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu pod warunkiem jego przyjęcia do opublikowania w czasopiśmie „Forum Oświatowe”, na następujących polach eksploatacji:
- Utrwalanie, zwielokrotnianie i wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową i zapisu elektronicznego.
- Obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono: wprowadzanie do obrotu, sprzedaż, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, również w sieci Internet.
- Włączenie utworu w skład utworu zbiorowego.
- Tłumaczenia na inne języki i rozpowszechniania tych tłumaczeń.
Publikujemy zgodnie z zaleceniami The Committee on Publication Ethics (COPE), w wolnym dostępie na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
Referencje
- Berger, P., Luckmann, T. (1983). Społeczne tworzenie rzeczywistości. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
- Bernasiewicz, M. (2008). Popularne dyskursy światopoglądowe skierowane do młodzieży współczesnej (na przykładzie czasopism i tekstów muzycznych) (Rozprawa doktorska). Pobrane z: http://fbc.pionier.net.pl/id/oai:www.sbc.org.pl:12742
- Boniecka, B. (1999). Lingwistyka tekstu: teoria i praktyka. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
- Cackowska, M., Kopciewicz, L., Patalon, M., Stańczyk, P., Starego, K., Szkudlarek, T. (2012). Dyskursywna konstrukcja podmiotu: przyczynek do rekonstrukcji pedagogiki kultury. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
- Cackowska, M., Mendel, M., Strużyńska-Kujałowicz, A., Szkudlarek, T. (2006). Analiza dyskursu w europejskich badaniach porównawczych – między fenomenografią a hermeneutyką. Przykład dyskursywnej konstrukcji granic profesjonalizmu w kształceniu psychologów. W: A. Horolets (red.), Europa w polskich dyskursach (s. 13–33). Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
- Dobrołowicz, J. (2013). Obraz edukacji w polskim dyskursie prasowym. Kraków: Impuls.
- Dunaj, B. (red.). (1996). Słownik współczesnego języka polskiego. Warszawa: Wilga.
- Duszak, A. (1998). Tekst, dyskurs, komunikacja. Warszawa: PWN.
- Duszak, A., Fairclough, N. (red.). (2008). Krytyczna analiza dyskursu. Interdyscyplinarne podejście do komunikacji społecznej. Kraków: Universitas.
- Fairclough, N., Wodak, R. (2006). Krytyczna analiza dyskursu. W: A. Jasińska-Kania, L. M. Nijakowski, J. Szacki, M. Ziółkowki (wybór i oprac.), Współczesne teorie socjologiczne (s. 1047–1056). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
- Foucault, M. (1977). Archeologia wiedzy. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
- Foucault, M. (1993). Nadzorować i karać: narodziny więzienia. Warszawa: Aletheia – Spacja.
- Foucault, M. (2002). Porządek dyskursu: wykład inauguracyjny wygłoszony w Collège de France 2 grudnia 1970. Gdańsk: Słowo/Obraz Terytoria.
- Foucault, M. (2006). Słowa i rzeczy: archeologia nauk humanistycznych. Gdańsk: Słowo/Obraz Terytoria.
- Gawlicz, K. (2008). Konstruowanie nieudacznika: praktyki normalizacji i wykluczania w przedszkolu. Pobrane z: http://www.ekologiasztuka.pl/pdf/f0072gawlicz2008.pdf
- Gee, J. P. (1999). An introduction to discourse analysis: theory and method. London: Routledge.
- Goffman, E. (2000). Człowiek w teatrze życia codziennego. Warszawa: Wydawnictwo KR.
- Grabias, S. (1997). Język w zachowaniach społecznych (wyd. 2). Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
- Gromkowska-Melosik, A. (2002). Kobiecość w kulturze globalnej: rekonstrukcje i reprezentacje. Poznań: Wolumin.
- Grzmil-Tylutki, H. (2010). Francuska lingwistyczna teoria dyskursu: historia, tendencje, perspektywy. Kraków: Universitas.
- Grzymała-Kazłowska, A. (2004). Socjologicznie zorientowana analiza dyskursu na tle współczesnych badań nad dyskursem. Kultura i Społeczeństwo, 48(1), 13–34.
- Habermas, J. (2002). Przyczynek do krytyki rozumu funkcjonalnego. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
- Hajer, M. (1995). The Politics of Environmental Discourse: Ecological Modernization and the Policy Process. Oxford: Clarendon Press.
- Heinemann, W. (2012). Kontrowersje wokół analizy dyskursu. Stylistyka, 21, 287-318.
- Hejnicka-Bezwińska, T. (2006). Konsekwencje badawcze wynikające z uznania dyskursów edukacyjnych przedmiotem pedagogiki. W: D. Kubinowski, M. Nowak (red.), Metodologia pedagogiki zorientowanej humanistycznie (s. 83–96). Kraków: Impuls.
- Hejnicka-Bezwińska, T. (2008). Pedagogika ogólna. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
- Horolets, A. (red.). (2008). Analiza dyskursu w socjologii i dla socjologii. Toruń: Adam Marszałek.
- Howarth, D. (2008). Dyskurs. Warszawa: Oficyna Naukowa.
- Jauss, H. R. (1972). Historia literatury jako wyzwanie rzucone nauce o literaturze. Pamiętnik Literacki, 63(4), 271–307.
- Keller, R. (2007). Diskurse und Dispositive analysieren. Die Wissenssoziologische Diskursanalyse als Beitrag zu einer wissensanalytischen Profilierung der Diskursforschung. Forum Qualitative Sozialforschung / Forum: Qualitative Social Research, 8(2), Art. 19. Pobrane z: http://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:0114-fqs0702198
- Keller, R. (2012). Doing discourse research: an introduction for social scientists. London: Sage Publications.
- Klus-Stańska, D. (2007). Między wiedzą a władzą: dziecięce uczenie się w dyskursach pedagogicznych. Problemy Wczesnej Edukacji, 5–6, 92–106.
- Klus-Stańska, D., Szczepska-Pustkowska, M. (red.). (2009). Pedagogika wczesnoszkolna: dyskursy, problemy, rozwiązania. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
- Kurcz, I., Okuniewska, H. (red.). (2011). Język jako przedmiot badań psychologicznych: psycholingwistyka ogólna i neurolingwistyka. Warszawa: Wydawnictwo Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej „Academica”.
- Kwiecińska, M. (1997). Zmiana społeczna jako gra dyskursów. W: Z. Kwieciński (red.), Nieobecne dyskursy (Tom 5, s. 217–227). Toruń: Dział Wydawnictw UMK.
- Kwieciński, Z. (1992). Socjopatologia edukacji. Warszawa: Edytor.
- Leipold, S., Winkel, G. (2013, czerwiec). Discursive Agency: Towards an actor-centered analysis of political discourses. Referat przedstawiony na 1st International Conference on Public Policy (ICPP 2013), Grenoble, France.
- Lisowska-Magdziarz, M. (2006). Analiza tekstu w dyskursie medialnym: przewodnik dla studentów. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
- Malewski, M. (2010). Od nauczania do uczenia się: o paradygmatycznej zmianie w andragogice. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
- Marynowicz-Hetka, E. (2009). Pedagogika społeczna. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
- Mead, G. H. (1975). Umysł, osobowość i społeczeństwo. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
- Melosik, Z. (1996). Tożsamość, ciało i władza: teksty kulturowe jako (kon)teksty pedagogiczne. Poznań: Edytor.
- Melosik, Z. (2002). Kryzys męskości w kulturze współczesnej. Poznań: Wolumin.
- Melosik, Z. (2009). Uniwersytet i społeczeństwo: dyskursy wolności, wiedzy i władzy. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
- Milerski, B., Śliwerski, B. (red.). (2000). Pedagogika. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
- Mizerek, H. (1999). Dyskursy współczesnej edukacji nauczycielskiej: między tradycjonalizmem a ponowoczesnością. Olsztyn: Uniwersytet Warmińsko-Mazurski.
- Nocoń, J. (2009). Podręcznik szkolny w dyskursie dydaktycznym – tradycja i zmiana. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
- Nowak-Dziemianowicz, M. (2011). Pedagogika dyskursywna: nadzieje i możliwości. W: M. Nowak-Dziemianowicz, P. Rudnicki (red.), Pedagogika: zakorzenienie i transgresja (s. 315–345). Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
- Ostrowicka, H. (2010). Horyzont oczekiwań – z recepcji myśli Michela Foucaulta w badaniach pedagogicznych. Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja, 3(51), 7–23.
- Ostrowicka, H. (2012a). Suitable Enemies? Governmentality of Youth: youth as a threat. European Educational Research Journal, 11(4), 534–544. DOI: 10.2304/eerj.2012.11.4.534
- Ostrowicka, H. (2012b). Urządzanie młodzieży: studium analityczno-krytyczne. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
- Ostrowicka, H. (2013). Dyskurs pedagogiczny jako element urządzania młodzieży. Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja, 2(62), 49–73.
- Ostrowicka-Miszewska, H. (2004). Dochodzenie w sprawie Strategii Państwa dla Młodzieży – z inspiracji myślą Michela Foucaulta. Kultura i Edukacja, 3, 19–27.
- Ostrowicka-Miszewska, H. (2006). „Jak porcelana rzucona o beton…”: dyskursy o młodzieży, polityce i polityce młodzieży. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
- Ostrowicka-Miszewska, H. (2007). Zakładnicy przyszłości – o dyskursywnej polityce wobec młodzieży. Przegląd Pedagogiczny, 1, 71–78.
- Ostrowska, U. (2011). Krytyczna analiza dyskursu (KAD): z perspektywy badań pedagogicznych. W: T. Hejnicka-Bezwińska (red.), Pedagogika ogólna: dyskursy o statusie naukowym i dydaktycznym (s. 113–127). Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.
- Ostrowska, U. (2014). Discourse – from the theoretical and methodological perspective. Forum Oświatowe, 1(51), 91–109. Pobrane 2 maja 2014 z: http://forumoswiatowe.pl/index.php/czasopismo/article/view/131
- Parker, I. (red.). (1999). Deconstructing psychotherapy. London: Sage Publications.
- Pawliszek, P., Rancew-Sikora, D. (2012). Wprowadzenie do socjologicznej analizy dyskursu (SAD). Studia Socjologiczne 1(204), 5–15.
- Pilch, T. (red.). (2003). Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku (Tom 1). Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
- Potter, J., Wetherell, M. (1987). Discourse and social psychology: beyond attitudes and behavior. London: Sage Publications.
- Rancew-Sikora, D. (2008). Analiza dyskursu jako metoda badania działań społecznych W: M. Nowak, M. Nowosielski (red.), Jak badać społeczeństwo obywatelskie?: doświadczenia praktyków (s. 131–141). Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
- Rapley, T. (2010). Analiza konwersacji, dyskursu i dokumentów. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
- Ratajczak-Zawodna, M. (2005). Dyskursy kobiecości w reklamie współczesnej. Studium socjo-pedagogiczne. Poznań: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Wydział Studiów Edukacyjnych.
- Retter, H. (2003). Komunikacja codzienna w pedagogice. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
- Rypel, A. (2012). Ideologiczny wymiar dyskursu edukacyjnego na przykładzie podręczników języka polskiego z lat 1918–2010. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.
- Rzeźnicka-Krupa, J. (2007). Komunikacja – edukacja – społeczeństwo: o dyskursie dzieci z niepełnosprawnością intelektualną. Kraków: Impuls.
- Schmidt, V. A. (2008). Discursive Institutionalism: The Explanatory Power of Ideas and Discourse. Annual Review of Political Science, 11, 303–326. DOI: 10.1146/annurev.polisci.11.060606.135342
- Schulz, R. (2009). Logos edukacji. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
- Seredyńska, D. (2013). Dyskursy edukacyjne o starości w naukach humanistycznych i społecznych: analiza konferencji ogólnopolskich. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.
- Siegień, W. (2013). Topografie dyskursów płci. Krytyczne studium nad tożsamością rodzajową polskiej młodzieży. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
- Stańczyk, P. (2013). Człowiek, wychowanie i praca w kapitalizmie: w stronę krytycznej pedagogiki pracy. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
- Stasiuk, K. (2003). Krytyka kultury jako krytyka komunikacji: pomiędzy działaniem komunikacyjnym, dyskursem a kulturą masową. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
- Stubbe, M., Lane, Ch., Hilder, J., Vine, E., Vine, B., Marra, M., Holmes, J., Weatherall, A. (2013). Interakcja w miejscu pracy z perspektywy kilku podejść dyskursywnych. Przegląd Socjologii Jakościowej, 9(1), 112–151. Pobrane 2 lutego 2014 z: http://www.przegladsocjologiijakosciowej.org/Volume21/PSJ_9_1_Stubbe_Lane_Hilder_Vine_Vine_Marra_Holmes_Weatherall.pdf
- Szkudlarek, T. (2001). Ekonomia i polityka: przemieszczenia dyskursu edukacyjnego. Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja, Numer specjalny, 165–191.
- Sztompka, P. (2002). Socjologia: analiza społeczeństwa. Kraków: Znak.
- Titscher, S., Meyer, M., Wodak, R., Vetter, E. (2000). Methods of Text and Discourse Analysis. London: Sage.
- Van Dijk, T. A. (2001). Dyskurs jako struktura i proces. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
- Wawrzyniak-Śliwska, M. (2013). Nauczycielskie dyskursy autonomii uczniowskiej w edukacji zintegrowanej i we wczesnym nauczaniu języka angielskiego: (analiza porównawcza). Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
- Węc, K. (2007). Psychoanaliza w dyskursie edukacyjnym: radykalność humanistyczna teorii i praktyki pedagogicznej: konteksty nie tylko Lacanowskie. Toruń: Adam Marszałek.
- Witosz, B. (1997). Opis w prozie narracyjnej na tle innych odmian deskrypcji: zagadnienia struktury tekstu. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
- Wodak, R. (2011). Wstęp: badania nad dyskursem. W: R. Wodak, M. Krzyżanowski (red.), Jakościowa analiza dyskursu w naukach społecznych (s. 11–48). Warszawa: Oficyna Wydawnicza Łośgraf.
- Wodak, R., Krzyżanowski, M. (red.). (2011). Jakościowa analiza dyskursu w naukach społecznych. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Łośgraf.
- Wojnarowska, A. (2010). Niepełnosprawność intelektualna w publicznym i prywatnym dyskursie. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Referencje
Berger, P., Luckmann, T. (1983). Społeczne tworzenie rzeczywistości. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Bernasiewicz, M. (2008). Popularne dyskursy światopoglądowe skierowane do młodzieży współczesnej (na przykładzie czasopism i tekstów muzycznych) (Rozprawa doktorska). Pobrane z: http://fbc.pionier.net.pl/id/oai:www.sbc.org.pl:12742
Boniecka, B. (1999). Lingwistyka tekstu: teoria i praktyka. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Cackowska, M., Kopciewicz, L., Patalon, M., Stańczyk, P., Starego, K., Szkudlarek, T. (2012). Dyskursywna konstrukcja podmiotu: przyczynek do rekonstrukcji pedagogiki kultury. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Cackowska, M., Mendel, M., Strużyńska-Kujałowicz, A., Szkudlarek, T. (2006). Analiza dyskursu w europejskich badaniach porównawczych – między fenomenografią a hermeneutyką. Przykład dyskursywnej konstrukcji granic profesjonalizmu w kształceniu psychologów. W: A. Horolets (red.), Europa w polskich dyskursach (s. 13–33). Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Dobrołowicz, J. (2013). Obraz edukacji w polskim dyskursie prasowym. Kraków: Impuls.
Dunaj, B. (red.). (1996). Słownik współczesnego języka polskiego. Warszawa: Wilga.
Duszak, A. (1998). Tekst, dyskurs, komunikacja. Warszawa: PWN.
Duszak, A., Fairclough, N. (red.). (2008). Krytyczna analiza dyskursu. Interdyscyplinarne podejście do komunikacji społecznej. Kraków: Universitas.
Fairclough, N., Wodak, R. (2006). Krytyczna analiza dyskursu. W: A. Jasińska-Kania, L. M. Nijakowski, J. Szacki, M. Ziółkowki (wybór i oprac.), Współczesne teorie socjologiczne (s. 1047–1056). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Foucault, M. (1977). Archeologia wiedzy. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Foucault, M. (1993). Nadzorować i karać: narodziny więzienia. Warszawa: Aletheia – Spacja.
Foucault, M. (2002). Porządek dyskursu: wykład inauguracyjny wygłoszony w Collège de France 2 grudnia 1970. Gdańsk: Słowo/Obraz Terytoria.
Foucault, M. (2006). Słowa i rzeczy: archeologia nauk humanistycznych. Gdańsk: Słowo/Obraz Terytoria.
Gawlicz, K. (2008). Konstruowanie nieudacznika: praktyki normalizacji i wykluczania w przedszkolu. Pobrane z: http://www.ekologiasztuka.pl/pdf/f0072gawlicz2008.pdf
Gee, J. P. (1999). An introduction to discourse analysis: theory and method. London: Routledge.
Goffman, E. (2000). Człowiek w teatrze życia codziennego. Warszawa: Wydawnictwo KR.
Grabias, S. (1997). Język w zachowaniach społecznych (wyd. 2). Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Gromkowska-Melosik, A. (2002). Kobiecość w kulturze globalnej: rekonstrukcje i reprezentacje. Poznań: Wolumin.
Grzmil-Tylutki, H. (2010). Francuska lingwistyczna teoria dyskursu: historia, tendencje, perspektywy. Kraków: Universitas.
Grzymała-Kazłowska, A. (2004). Socjologicznie zorientowana analiza dyskursu na tle współczesnych badań nad dyskursem. Kultura i Społeczeństwo, 48(1), 13–34.
Habermas, J. (2002). Przyczynek do krytyki rozumu funkcjonalnego. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Hajer, M. (1995). The Politics of Environmental Discourse: Ecological Modernization and the Policy Process. Oxford: Clarendon Press.
Heinemann, W. (2012). Kontrowersje wokół analizy dyskursu. Stylistyka, 21, 287-318.
Hejnicka-Bezwińska, T. (2006). Konsekwencje badawcze wynikające z uznania dyskursów edukacyjnych przedmiotem pedagogiki. W: D. Kubinowski, M. Nowak (red.), Metodologia pedagogiki zorientowanej humanistycznie (s. 83–96). Kraków: Impuls.
Hejnicka-Bezwińska, T. (2008). Pedagogika ogólna. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
Horolets, A. (red.). (2008). Analiza dyskursu w socjologii i dla socjologii. Toruń: Adam Marszałek.
Howarth, D. (2008). Dyskurs. Warszawa: Oficyna Naukowa.
Jauss, H. R. (1972). Historia literatury jako wyzwanie rzucone nauce o literaturze. Pamiętnik Literacki, 63(4), 271–307.
Keller, R. (2007). Diskurse und Dispositive analysieren. Die Wissenssoziologische Diskursanalyse als Beitrag zu einer wissensanalytischen Profilierung der Diskursforschung. Forum Qualitative Sozialforschung / Forum: Qualitative Social Research, 8(2), Art. 19. Pobrane z: http://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:0114-fqs0702198
Keller, R. (2012). Doing discourse research: an introduction for social scientists. London: Sage Publications.
Klus-Stańska, D. (2007). Między wiedzą a władzą: dziecięce uczenie się w dyskursach pedagogicznych. Problemy Wczesnej Edukacji, 5–6, 92–106.
Klus-Stańska, D., Szczepska-Pustkowska, M. (red.). (2009). Pedagogika wczesnoszkolna: dyskursy, problemy, rozwiązania. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
Kurcz, I., Okuniewska, H. (red.). (2011). Język jako przedmiot badań psychologicznych: psycholingwistyka ogólna i neurolingwistyka. Warszawa: Wydawnictwo Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej „Academica”.
Kwiecińska, M. (1997). Zmiana społeczna jako gra dyskursów. W: Z. Kwieciński (red.), Nieobecne dyskursy (Tom 5, s. 217–227). Toruń: Dział Wydawnictw UMK.
Kwieciński, Z. (1992). Socjopatologia edukacji. Warszawa: Edytor.
Leipold, S., Winkel, G. (2013, czerwiec). Discursive Agency: Towards an actor-centered analysis of political discourses. Referat przedstawiony na 1st International Conference on Public Policy (ICPP 2013), Grenoble, France.
Lisowska-Magdziarz, M. (2006). Analiza tekstu w dyskursie medialnym: przewodnik dla studentów. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Malewski, M. (2010). Od nauczania do uczenia się: o paradygmatycznej zmianie w andragogice. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
Marynowicz-Hetka, E. (2009). Pedagogika społeczna. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Mead, G. H. (1975). Umysł, osobowość i społeczeństwo. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Melosik, Z. (1996). Tożsamość, ciało i władza: teksty kulturowe jako (kon)teksty pedagogiczne. Poznań: Edytor.
Melosik, Z. (2002). Kryzys męskości w kulturze współczesnej. Poznań: Wolumin.
Melosik, Z. (2009). Uniwersytet i społeczeństwo: dyskursy wolności, wiedzy i władzy. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Milerski, B., Śliwerski, B. (red.). (2000). Pedagogika. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Mizerek, H. (1999). Dyskursy współczesnej edukacji nauczycielskiej: między tradycjonalizmem a ponowoczesnością. Olsztyn: Uniwersytet Warmińsko-Mazurski.
Nocoń, J. (2009). Podręcznik szkolny w dyskursie dydaktycznym – tradycja i zmiana. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
Nowak-Dziemianowicz, M. (2011). Pedagogika dyskursywna: nadzieje i możliwości. W: M. Nowak-Dziemianowicz, P. Rudnicki (red.), Pedagogika: zakorzenienie i transgresja (s. 315–345). Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
Ostrowicka, H. (2010). Horyzont oczekiwań – z recepcji myśli Michela Foucaulta w badaniach pedagogicznych. Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja, 3(51), 7–23.
Ostrowicka, H. (2012a). Suitable Enemies? Governmentality of Youth: youth as a threat. European Educational Research Journal, 11(4), 534–544. DOI: 10.2304/eerj.2012.11.4.534
Ostrowicka, H. (2012b). Urządzanie młodzieży: studium analityczno-krytyczne. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Ostrowicka, H. (2013). Dyskurs pedagogiczny jako element urządzania młodzieży. Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja, 2(62), 49–73.
Ostrowicka-Miszewska, H. (2004). Dochodzenie w sprawie Strategii Państwa dla Młodzieży – z inspiracji myślą Michela Foucaulta. Kultura i Edukacja, 3, 19–27.
Ostrowicka-Miszewska, H. (2006). „Jak porcelana rzucona o beton…”: dyskursy o młodzieży, polityce i polityce młodzieży. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Ostrowicka-Miszewska, H. (2007). Zakładnicy przyszłości – o dyskursywnej polityce wobec młodzieży. Przegląd Pedagogiczny, 1, 71–78.
Ostrowska, U. (2011). Krytyczna analiza dyskursu (KAD): z perspektywy badań pedagogicznych. W: T. Hejnicka-Bezwińska (red.), Pedagogika ogólna: dyskursy o statusie naukowym i dydaktycznym (s. 113–127). Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.
Ostrowska, U. (2014). Discourse – from the theoretical and methodological perspective. Forum Oświatowe, 1(51), 91–109. Pobrane 2 maja 2014 z: http://forumoswiatowe.pl/index.php/czasopismo/article/view/131
Parker, I. (red.). (1999). Deconstructing psychotherapy. London: Sage Publications.
Pawliszek, P., Rancew-Sikora, D. (2012). Wprowadzenie do socjologicznej analizy dyskursu (SAD). Studia Socjologiczne 1(204), 5–15.
Pilch, T. (red.). (2003). Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku (Tom 1). Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
Potter, J., Wetherell, M. (1987). Discourse and social psychology: beyond attitudes and behavior. London: Sage Publications.
Rancew-Sikora, D. (2008). Analiza dyskursu jako metoda badania działań społecznych W: M. Nowak, M. Nowosielski (red.), Jak badać społeczeństwo obywatelskie?: doświadczenia praktyków (s. 131–141). Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Rapley, T. (2010). Analiza konwersacji, dyskursu i dokumentów. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Ratajczak-Zawodna, M. (2005). Dyskursy kobiecości w reklamie współczesnej. Studium socjo-pedagogiczne. Poznań: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Wydział Studiów Edukacyjnych.
Retter, H. (2003). Komunikacja codzienna w pedagogice. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Rypel, A. (2012). Ideologiczny wymiar dyskursu edukacyjnego na przykładzie podręczników języka polskiego z lat 1918–2010. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.
Rzeźnicka-Krupa, J. (2007). Komunikacja – edukacja – społeczeństwo: o dyskursie dzieci z niepełnosprawnością intelektualną. Kraków: Impuls.
Schmidt, V. A. (2008). Discursive Institutionalism: The Explanatory Power of Ideas and Discourse. Annual Review of Political Science, 11, 303–326. DOI: 10.1146/annurev.polisci.11.060606.135342
Schulz, R. (2009). Logos edukacji. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Seredyńska, D. (2013). Dyskursy edukacyjne o starości w naukach humanistycznych i społecznych: analiza konferencji ogólnopolskich. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.
Siegień, W. (2013). Topografie dyskursów płci. Krytyczne studium nad tożsamością rodzajową polskiej młodzieży. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Stańczyk, P. (2013). Człowiek, wychowanie i praca w kapitalizmie: w stronę krytycznej pedagogiki pracy. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Stasiuk, K. (2003). Krytyka kultury jako krytyka komunikacji: pomiędzy działaniem komunikacyjnym, dyskursem a kulturą masową. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Stubbe, M., Lane, Ch., Hilder, J., Vine, E., Vine, B., Marra, M., Holmes, J., Weatherall, A. (2013). Interakcja w miejscu pracy z perspektywy kilku podejść dyskursywnych. Przegląd Socjologii Jakościowej, 9(1), 112–151. Pobrane 2 lutego 2014 z: http://www.przegladsocjologiijakosciowej.org/Volume21/PSJ_9_1_Stubbe_Lane_Hilder_Vine_Vine_Marra_Holmes_Weatherall.pdf
Szkudlarek, T. (2001). Ekonomia i polityka: przemieszczenia dyskursu edukacyjnego. Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja, Numer specjalny, 165–191.
Sztompka, P. (2002). Socjologia: analiza społeczeństwa. Kraków: Znak.
Titscher, S., Meyer, M., Wodak, R., Vetter, E. (2000). Methods of Text and Discourse Analysis. London: Sage.
Van Dijk, T. A. (2001). Dyskurs jako struktura i proces. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Wawrzyniak-Śliwska, M. (2013). Nauczycielskie dyskursy autonomii uczniowskiej w edukacji zintegrowanej i we wczesnym nauczaniu języka angielskiego: (analiza porównawcza). Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Węc, K. (2007). Psychoanaliza w dyskursie edukacyjnym: radykalność humanistyczna teorii i praktyki pedagogicznej: konteksty nie tylko Lacanowskie. Toruń: Adam Marszałek.
Witosz, B. (1997). Opis w prozie narracyjnej na tle innych odmian deskrypcji: zagadnienia struktury tekstu. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Wodak, R. (2011). Wstęp: badania nad dyskursem. W: R. Wodak, M. Krzyżanowski (red.), Jakościowa analiza dyskursu w naukach społecznych (s. 11–48). Warszawa: Oficyna Wydawnicza Łośgraf.
Wodak, R., Krzyżanowski, M. (red.). (2011). Jakościowa analiza dyskursu w naukach społecznych. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Łośgraf.
Wojnarowska, A. (2010). Niepełnosprawność intelektualna w publicznym i prywatnym dyskursie. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.