Pasek boczny artykułu

Pobieranie
PDF (English) PDF HTML HTML (English)

Treść głównego artykułu

Abstrakt

Klasyczna (i nie tylko klasyczna) teoria kulturowo-historyczna poświęca stosunkowo niewiele miejsca zabawom dzieci, a wiele z jej podstawowych założeń nie stosuje się do zabaw dziecięcych. Jednym z takich założeń jest upośrednianie kulturowe, a szczególnie mechanizm upośredniania: relacja między idealnymi a rzeczywistymi formami działania. Niniejszy artykuł przedstawia studium przypadku: wspólną zabawę dorosłego i dziecka w ramach badań nad długofalową interwencją. Analiza tego przykładu (wspólne budowanie wieży z klocków) wskazuje, jakie są konkretne uwarunkowania efektywnego upośredniania przez dorosłego1 w sytuacji zabawy. Artykuł definiuje główne etapy skutecznego procesu upośredniania przez dorosłego w kontekście zabawy.

Słowa kluczowe

children’s play cultural-historical theory cultural mediation poly-subject jedność wieloosobowa (poly-subject) teoria kulturowo-historyczna upośrednianie kulturowe zabawa dzieci

Szczegóły artykułu

Licencja

Licencja

Osoba publikująca wyraża zgodę na udostępnianie utworu przez Dolnośląską Szkołę Wyższą na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe, której pełny tekst dostępny jest na stronie internetowej: https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/legalcode

Osoba zgłaszająca upoważniona przez pozostałych współautorów do ich reprezentowania (autor korespondencyjny) zgłoszonego „utworu” oświadcza, że przysługują mu/jej autorskie prawa do utworu, które nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem.

Utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób, ani nie jest ograniczony prawami na rzecz osób trzecich.

Utwór nie był wcześniej publikowany pod tym samym lub innym tytułem, nie stanowi również części innej publikacji. Utwór nie jest obecnie przedmiotem postępowania w innym wydawnictwie.

Osoba zgłaszająca utwór do publikacji w czasopiśmie „Forum Oświatowe” i tym samym potwierdza, że:

  1. Utwór został przygotowany zgodnie z zasadami edytorskimi obowiązującymi w czasopiśmie.
  2. Utwór zawiera informacje o źródłach finansowania badań, które stanowiły podstawę jego opracowania.
  3. Wyraża zgodę na przekazanie utworu do podwójnej recenzji, na podstawie której redakcja podejmie decyzję o przyjęciu lub odrzuceniu utworu do publikacji.
  4. Wyraża zgodę na dokonanie przez redakcję koniecznych zmian utworu wynikających z opracowania redakcyjnego.
  5. Zobowiązuje się do niezwłocznego dokonania korekty autorskiej utworu, po jego akceptacji przez redakcję. Niedokonanie korekty autorskiej w terminie 14 dni od daty otrzymania materiałów, traktowane będzie za zgodę na wydanie utworu w postaci przekazanej do korekty.

Osoba zgłaszająca udziela Dolnośląskiej Szkole Wyższej nieodpłatnej, nieograniczonej terytorialnie i czasowo nieodpłatnej licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu pod warunkiem jego przyjęcia do opublikowania w czasopiśmie „Forum Oświatowe”, na następujących polach eksploatacji:

  1. Utrwalanie, zwielokrotnianie i wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową i zapisu elektronicznego.
  2. Obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono: wprowadzanie do obrotu, sprzedaż, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, również w sieci Internet.
  3. Włączenie utworu w skład utworu zbiorowego.
  4. Tłumaczenia na inne języki i rozpowszechniania tych tłumaczeń.

 

Publikujemy zgodnie z zaleceniami The Committee on Publication Ethics (COPE), w wolnym dostępie na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.

Jak cytować
Brėdikytė, M. (2012). Akt kulturowego upośredniania w zabawie dzieci. Forum Oświatowe, 24(2(47), 81–100(en); 101. Pobrano z https://forumoswiatowe.pl/index.php/czasopismo/article/view/16
Pobierz cytowania
Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
BibTeX

Referencje

  1. Aleksandrow, Y. I. i Aleksandrowa, N. L. (2004). Sistemnaia struktura sub’ektivnogo opyta I sistemnaia struktura kul’tury. Materialy mezhdunarodnogo nauchnogo simpoziuma “Sistemno-sinergeticheskaia paradigma v kul’ture I iskusstve”. Tagonrog: Trty.
  2. Bakhurst, D. (2007). On the Concept of Mediation. Cultural – Historical Psychology, 3, 61-66.
  3. Bateson, G. (1978). Steps to an ecology of mind. New York, NY: Ballantine Books.
  4. Bodrova, E. i Leong, D. J. (2003). Learning and development of preschool children from the Vygotskian perspective. W: A. Kozulin, B. Gindis, V. S. Ageev i S. M. Miller (Red.), Vygotsky’s educational theory in cultural contex (s. 156-176). New York, NY: Cambridge University Press.
  5. Bodrova, E. i Leong, D. (2007). Tools of the mind: the Vygotskian approach to early childhood education. Upper Saddle River, NJ: Pearson/Merrill Prentice Hall.
  6. Bredikyte, M. i Hakkarainen, P. (2011). Play intervention and play development. W: C. Lobman i B. O’Neill (Red.), Play and performance (s. 59-83). Lanham: University Press of America.
  7. Bredikyte, M. (2011). The Zones of Proximal Development in Children’s Play. Oulu: University of Oulu. Pobrano z: http://herkules.oulu.fi/isbn9789514296147/isbn9789514296147.pdf
  8. Bruce, T. (1991). Time to Play in Early Childhood Education. Hodder & Stoughton: London.
  9. Bruce, T. (1996). Helping Young Children to Play. Hodder & Stoughton: London.
  10. Bruce, T. (2005). Learning through Play. Hodder & Stoughton: London.
  11. Corsaro, W. A. (1997). The Sociology of Childhood. Thousand Oaks, CA: Pine Forge Press.
  12. Csíkszentmihályi, M. (1990). Flow. New York, NY: Harper Perennial.
  13. Diamond, A., Barnett, W. S., Thomas, J. i Munro, S. (2007). Preschool program improves cognitive control. Science, 318(5855), 1387-1388. doi: 10.1126/science.1151148
  14. Elkonin, D. B. (1978). Psikhologiia igry [Psychologia zabawy]. Moscow: Pedagogika.
  15. Elkonin, D. B. (1989). Izbrannye psikhologicheskie trudy (Tom. 1) [Zebrane pisma psychologiczne (Tom. 1)]. Moscow: Pedagogika.
  16. Elkonin, D. B. (2005). Psychology of play. Journal of Russian and East European Psychology. 43(1), 11-21.
  17. Elkonin, B. D. i Zinchenko, V. P. (2002). Psikhologiya razvitiya (po motivam L. Vygotskogo) [Psychologia rozwoju (interpretacje L. Wygotskiego)]. Pobrano z: http://sbiblio.com/biblio/archive/elkonin_psihrazv
  18. Fogel, A. (1993). Developing through Relationships: Origins of communication, self, and culture. Chicago, IL: University of Chicago Press.
  19. Fogel, A., King, B. i Shanker, S. (2007). Human development in the 21st Century. Cambridge, MA: Cambridge University Press.
  20. Greenspan, S. I. i Shanker, S. G. (2004). The first idea. How symbols, language, and intelligence evolved from our primate ancestors to modern humans. Cambridge, MA: Da Capo Press.
  21. Göncü, A. i Gaskins, S. (2007). Play and Development: Evolutionary, Sociocultural and Functional Perspectives. Mahwah, NJ: Lawrence Earlbaum Associates.
  22. Hakkarainen, P. i Bredikyte, M. (2008). The zone of proximal development in play and learning. Cultural – Historical Psychology, 4(4), 2-11.
  23. Hirsh-Pasek, K., Golinkoff, R. M., Berk, L. E. i Singer, D. (2009). A mandate for playful learning in preschool: Presenting the evidence. New York, NY: Oxford University Press.
  24. Hobson, P. (2004). The Cradle of Thought: Exploring the Origins of Thinking. London: Pan Books.
  25. John-Steiner, V. i Mahn, H. (1996). Sociocultural approaches to learning and development: A Vygotskian framework. Educational Psychologist, 31(3-4), 191-206. doi: 10.1080/00461520.1996.965326
  26. Kozulin, A. (1998). Psychological tools: a sociocultural approach to education. Cambridge, MA: Harvard University Press.
  27. Kudriawcew, V. T. (1997). The sense of human childhood and mental development of children [Smysl chelovecheskogo detstva i psihicheskoe razvitie rebionka]. Mocow: Publishing house urao.
  28. Lobok, A. M. (1997). Antropologija mifa [Antropologia mitu]. Yekaterinburg: Bank kulturnoi informacii.
  29. McCaine, M. N., Mustard, J. F. i Shanker, S. G. (2007). Early Years Study ii: Putting Science into Action. Toronto: Council for Early Child Development.
  30. Michailenko, N. i Korotkowa, N. (2001). Kak igrat s det’mi [Jak się bawić z dziećmi]. Moskva: Akademicheskij Project.
  31. Poddjakow, N. N. (1996). Osobennosti psikhicheskogo razvitiia detei doshkol'nogo vozrasta [Specyfika rozwoju umysłowego dzieci w wieku przedszkolnym]. Moskva: Pedagogika.
  32. Rogoff, B. (1998). Cognition as a collaborative process. W: W. Damon, D. Kuhn & R. S. Siegler (Red.), Handbook of Child Psychology (s. 2, 679-729). Toronto: John Wiley & Sons.
  33. Rogoff, B. (2003). The cultural nature of human development. New York, NY: Oxford University Press.
  34. Shonkoff, J. P. i Phillips, D. A. (2000). From neurons to neighborhoods: The science of early childhood development. Washington, DC: National Academy Press.
  35. Singer, D., Singer, J., D’Agostino, H. i DeLong, R. (2008). Children’s Pastimes and Play in Sixteen Nations: Free-play Declining? The American Journal of Play, 1(3), 2-7.
  36. Suworow, A. V. (2003). Experimental Philosophy (E. V. Ilyenkov i A. I. Meshcheriakov). Journal of Russian and East European Psychology, 41(6), 67-91. doi: 10.2753/rpo1061-0405410667
  37. Vygotsky, L. S. (1987). The Collected Works (Vol. 1, R. W. Rieber i A. S. Carton, Eds.). New York, NY: Plenum Press.
  38. Vygotsky, L. S. (1997). The Collected Works (Vol. 4, R. W. Rieber, Ed.). New York, NY: Plenum Press.
  39. Wygotski, L. S. (2003). Psihologia razvitia rebionka [Psychologia rozwoju dziecka]. Moscow: Eksmo.
  40. Zavershneva, E. I. (2010). The Vygotsky Family Archive (1912-1934). New Findings. Journal of Russian and East European Psychology, 48(1), 14-33. doi: 10.2753/rpo1061-0405480101
  41. Zinchenko, V. P., (1996). Ot klasicheskoi k organicheskoi psihologii [Od psychologii klasycznej do psychologii organicznej]. K 100-letiu L. S. Wygotskogo. Voprosy Psihologii. 5, 6.
  42. Zinchenko, V. P. (2000). Mysl’ i slovo Gustava Shpeta [Myśl i słowo Gustawa Szpeta]. Moscow: Urao.