Treść głównego artykułu

Abstrakt




Celem artykułu jest opisanie i refleksja nad kształtowaniem się zawodowej tożsamości i sprawstwa przedstawicielek dwóch generacji edukatorek angażujących się w zmienianie akademickiego modelu kształcenia nauczycieli w Polsce2. Prezentowane studium, stanowiące fragment raportu z szerszych badań prowadzonych w formule duoetnografii, koncentruje się na trudnościach w transponowaniu na grunt realnej praktyki szkolnej koncepcji pracy edukacyjnej z kandydatami na nauczycieli określonej przez Dorotę Klus-Stańską jako „myślenie teorią o praktyce”, które wydaje się dobrym narzędziem wzmocnienia postulowanego od trzydziestu lat – zarówno w dyskursie teoretycznym, jak i wspólnej polityce oświatowej Unii Europejskiej – przejścia od monologizmu do tworzenia warunków sprzyjających „społecznemu konstruowaniu wiedzy w szkole”3. Analiza danych pochodzących z transkrypcji rozmów Autorek łączących pracę edukacyjną z udziałem w międzynarodowych projektach badawczo-rozwojowych prowadzonej przy zastosowaniu metody currere, akcentującej wagę refleksji autobiograficznej w rozwoju zawodowym nauczycieli, ujawnia złożoność tła (zarówno w wymiarze systemowym, jak i wspólnotowym) braku współudziału świata nauki i praktyki w aplikacji paradygmatów interpretacyjno-konstruktywistycznych w codzienności szkolnej.




Słowa kluczowe

duoethnography pedagogical theory in educational action currere multi-paradigm in teaching curriculum studies multifabrication duoetnografia pedagogiczna teoria w działaniu edukacyjnym currere wieloparadygmatyczność w nauczaniu studia programowe multialfabetyzacja

Szczegóły artykułu

Jak cytować
Muszyńska, B., & Gołębniak, B. D. (2024). Między wtedy a teraz. : Wyimki z międzypokoleniowej duoetnografii o teorii w działaniach nauczycieli. Forum Oświatowe, 37(nr 1(71), 11–36. https://doi.org/10.34862/fo.2024.1.1

Referencje

  1. Baker, L. R., Phelan, S., Woods, N. N., Boyd, V. A., Rowland, P., & Ng, S. L. (2021). Re- -envisioning paradigms of education: towards awareness, alignment, and pluralism. Advances in health sciences education : theory and practice, 26(3), 1045–1058. https://doi.org/10.1007/s10459-021-10036-z
  2. Bhabha, H. K. (1994). The Location of Culture (2nd ed.). Routledge. https://doi.org/10.4324/9780203820551
  3. Bourdieu, P.,Wacquant, L.J.D. (1992). An Invitation to Reflexive Sociology. University of Chicago Press.
  4. Boström, A.-K., Schmidt-Hertha, B. (2017). Intergenerational Relationships and Lifelong Learning. Journal of Intergenerational Relationships, 15(1), 1–3. https://doi.org/10.1080/15350770.2017.1260408
  5. Cope, B., Kalantzis, M. (2020). Making Sense. Reference, Agency, and Structure in a Grammar of Multimodal Meaning. Cambridge University Press. https://doi.org/10.1017/9781316459645
  6. Czerepaniak-Walczak, M.Z. (2020). Jak zmienia się „gramatyka edukacji”? O przejawach i konsekwencjach (wymuszonej) iedukacji. Forum Oświatowe, 32(1(63), 13–23. https://doi.org/10.34862/fo.2020.1.1
  7. Dylak, S. (2000). Nauczycielskie ideologie a kształcenie nauczycieli. W: K. Kruszewski (red.), Pedagogika w pokoju nauczycielskim (s. 176–190). Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
  8. Gołębniak, B.D. (1998). Zmiany edukacji nauczycieli. Wiedza – biegłość – refleksyjność. Edytor.
  9. Gołębniak, B.D. (2002). Uczenie metodą projektu. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
  10. Gołębniak, B.D. (2022). Ekspansja uczenia się? Co z nauczaniem? W stronę społeczno- -kulturowego podejścia w edukacji nauczycieli. Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
  11. Gołębniak, B.D. (2023). Badania w działaniu w pedagogicznym komponencie kształcenia nauczycieli. Refleksje z praktyki, Kwartalnik Pedagogiczny, 68(2), 9–28. https://doi.org/10.31338/2657-6007.kp.2023-2.1
  12. Gołębniak, B.D. (red.). (2008). Pytanie o szkołę wyższą. W trosce o społeczeństwo. Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
  13. Gołębniak, B.D., Krzychała, S. (2015). Akademickie kształcenie nauczycieli w Polsce: raport z badań. Rocznik Pedagogiczny, 38, 97–112. https://core.ac.uk/download/pdf/51279026.pdf
  14. Gołębniak, B.D., Teusz, G. (1999). Edukacja poprzez język, czyli o całościowym uczeniu się. Centralny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli.
  15. Gołębniak B.D., Teusz, G. (red.). (1994). Edukacja poprzez język. Centralny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli.
  16. Gołębniak, B.D., Zamorska, B. (2014). Nowy profesjonalizm nauczycieli. Podejścia – praktyka – przestrzeń rozwoju. Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
  17. Gołębniak, B.D. (2024) w: D. Klus-Stańska, (red.) Dydaktyka i jej paradygmaty. Różnorodne światy szkoły, Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 67–120.
  18. Kiklewicz, A., Wilczewski, M. (2011). Współczesna lingwistyka kulturowa: zagadnienia dyskusyjne (na marginesie monografii Jerzego Bartmińskiego Aspects of Cognitive Ethnolinguistics). Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego, 67, 165–178.
  19. Klus-Stańska, D. (2018). Paradygmaty w dydaktyce. Myśleć teorią o praktyce. Wydawnictwo Naukowe PWN.
  20. Klus-Stańska, D. (2003). Monolog znaczeń – Ślepa uliczka szkolnego przekazu kultury. W: J. Nikitorowicz, J. Halicki, J. Muszyńska (red.), Międzygeneracyjna transmisja dziedzictwa kulturowego. Społeczno-kulturowe wymiary przekazu (s. 207–217). Trans Humana.
  21. Klus-Stańska, D. (2000). Konstruowanie wiedzy w szkole. Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.
  22. Klus-Stańska, D. (2005). Przerwanie szkolnego monologu znaczeń – bariery i szanse. W: T. Bauman (red.), Uczenie się jako przedsięwzięcie na całe życie (s. 105–128). Oficyna Wydawnicza Impuls.
  23. Kwaśnica, R. (2014). Dyskurs edukacyjny po inwazji rozumu instrumentalnego. O potrzebie refleksyjności. Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
  24. Kwieciński, Z. (1991). Edukacja jako wartość odzyskiwana wspólnie (Głos w dyskusji o uspołecznieniu szkoły). Edukacja, (1), 88–98.
  25. Kwieciński, Z. (2019). „Wleczemy za sobą długi ogon nie przezwyciężonej przeszłości”. Pierwsza dekada. Wystąpienie na otwarciu X Ogólnopolskiego Zjazdu Pedagogicznego 18 września 2019 r. https://bibliotekanauki.pl/chapters/1036318.pdf
  26. Long, A.E., Walkenhauer, R., Higgins, M. (2021). Learning through Research in a Professional Development School: A Duoethnographic Approach to teacher Educator Professional Learning. School-University Partnerships, 14(1), 36–44. https://files.eric.ed.gov/fulltext/EJ1295780.pdf
  27. Muszyńska, B. (2024). Edukacja dwujęzyczna przez projektowanie. Multialfabetyzacja przedmiotowo-językowa. Wydawnictwo Naukowe PWN.
  28. Muszyńska, B. (2023). Nie wiemy czego nie wiemy [wiersz]. Horyzonty Edukacji Akademickiej, (1), 9. https://cddit.ug.edu.pl/head1/
  29. Muszyńska, B. (Sept 2022). The implementation of reflexive methodology and a sto- ryline in dual-language field research. Przegląd Badań Edukacyjnych, 1(36), 261– 280. https://doi.org/10.12775/PBE.2022.012
  30. Muszyńska, B. Gómez-Parra, M.E. (2022). It’s embedded!? Modeling the Tenets of Critical Pedagogy for Future Teachers Working in Multilingual and Multicultural Learning Environments. Forum Oświatowe, 34(1), 12–21. https://doi.org/10.34862/fo.2022.1
  31. Norris, J., Sawyer, R.D. (2012). Toward a dialogic methodology. W: D. Lund, R.D. Sawyer, J. Norris (red.), Duoethnography: Dialogic Methods for Social, Health, and Educational Research (s. 9–39). Left Coast Press.
  32. Ostoja-Solecka, K. (2016). Kulturowe konteksty formowania się kompetencji nauczy- cieli w obszarze technologii informacyjno-komunikacyjnej. Studium etnopedagogiczne, praca doktorska pod kierunkiem B.D. Gołębniak. Wrocław, Wydział Nauk Pedagogicznych DSW. [dokument niepublikowany].
  33. Pinar, W. (1974). Currere: Toward reconceptualization. W: J. Jelinek (red.), Basic Problems in Modern Education (s. 147–171). Arizona State University.
  34. Sawyer, R.D., Norris, J. (2013). Duoethnography. Oxford University Press.
  35. Stewart, M.A., Muszyńska, B. (2023). Teaching Ideas for Biliteracy: Leveraging Stu- dents’ Languages and Lives, Forum Oświatowe, 36(2(70), https://doi.org/10.34862/fo.2023.2.4
  36. Śliwerski, B. (2023). Szkolne rewolucje. Oficyna Wydawnicza Impuls.
  37. Werbińska, D. (2018). Wykorzystanie duoetnografii jako innowacyjnego podejścia w rozwijaniu refleksji przyszłych nauczycieli języka obcego. Neofilolog, 51(1), 59– 73, https://doi.org/10.14746/n.2018.51.1.5