Treść głównego artykułu
Abstrakt
Konieczność profesjonalizacji kompetencji nauczyciela uniwersyteckiego wydaje się oczywista. Niemniej jednak sami nauczyciele, władze uczelni, jak i urzędnicy centralnego szczebla kładą nacisk głównie na prowadzenie badań i rozwój naukowy. Kompetencje pedagogiczne nauczycieli akademickich postrzegane są jako pochodna kompetencji naukowych, co wynika głównie z kultury i tradycji modelu humboldowskiego, w którym nauczyciel prowadził badania i dzielił się ich wynikami ze studentami. W dobie umasowienia edukacji, ale przed wszystkim świetle najnow- szych wyników badań i koncepcji dotyczących nauczania i uczenia się młodych ludzi, model ten stracił na wartości. W artykule podjęłam zagadnienie profesjonalizacji kompetencji nauczycieli akademickich, dookreślając ich rozumienie i aspekty analizy oraz oceny. Następnie omówiłam wybrane koncepcje: poszerzonej profesjonalności oraz unaukowionego podejścia do akademickiego procesu kształcenia (SoTL), by zilustrować zagadnienie przykładem pochodzącym z praktyki.
Słowa kluczowe
Szczegóły artykułu
Prawa autorskie (c) 2024 Forum Oświatowe
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Licencja
Osoba publikująca wyraża zgodę na udostępnianie utworu przez Dolnośląską Szkołę Wyższą na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe, której pełny tekst dostępny jest na stronie internetowej: https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/legalcode
Osoba zgłaszająca upoważniona przez pozostałych współautorów do ich reprezentowania (autor korespondencyjny) zgłoszonego „utworu” oświadcza, że przysługują mu/jej autorskie prawa do utworu, które nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem.
Utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób, ani nie jest ograniczony prawami na rzecz osób trzecich.
Utwór nie był wcześniej publikowany pod tym samym lub innym tytułem, nie stanowi również części innej publikacji. Utwór nie jest obecnie przedmiotem postępowania w innym wydawnictwie.
Osoba zgłaszająca utwór do publikacji w czasopiśmie „Forum Oświatowe” i tym samym potwierdza, że:
- Utwór został przygotowany zgodnie z zasadami edytorskimi obowiązującymi w czasopiśmie.
- Utwór zawiera informacje o źródłach finansowania badań, które stanowiły podstawę jego opracowania.
- Wyraża zgodę na przekazanie utworu do podwójnej recenzji, na podstawie której redakcja podejmie decyzję o przyjęciu lub odrzuceniu utworu do publikacji.
- Wyraża zgodę na dokonanie przez redakcję koniecznych zmian utworu wynikających z opracowania redakcyjnego.
- Zobowiązuje się do niezwłocznego dokonania korekty autorskiej utworu, po jego akceptacji przez redakcję. Niedokonanie korekty autorskiej w terminie 14 dni od daty otrzymania materiałów, traktowane będzie za zgodę na wydanie utworu w postaci przekazanej do korekty.
Osoba zgłaszająca udziela Dolnośląskiej Szkole Wyższej nieodpłatnej, nieograniczonej terytorialnie i czasowo nieodpłatnej licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu pod warunkiem jego przyjęcia do opublikowania w czasopiśmie „Forum Oświatowe”, na następujących polach eksploatacji:
- Utrwalanie, zwielokrotnianie i wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową i zapisu elektronicznego.
- Obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono: wprowadzanie do obrotu, sprzedaż, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, również w sieci Internet.
- Włączenie utworu w skład utworu zbiorowego.
- Tłumaczenia na inne języki i rozpowszechniania tych tłumaczeń.
Publikujemy zgodnie z zaleceniami The Committee on Publication Ethics (COPE), w wolnym dostępie na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
Referencje
- Apelgren, K., i Giertz, B. (2010). Pedagogical Competence - A Key to Pedagogical Development and Quality in Higher Eduaction. W Å. Ryegård, K. Apelgren, i T. Olsson (red.), A Swedish Perspective on Pedagogical Competence (s. 25-40). Uppsala University, Division for Development of Teaching and Learning
- Boyer, E. L. (1990). Scholarship Reconsidered: Priorities of the Professoriate. Carnegie Foundation for the Advancement of Teaching
- Bridges, M. W., DiPietro, M., Lovett, M. C., Norman, M. K., i Ambrose, S. A. (2023). How Learning Works: Eight Research-Based Principles for Smart Teaching: Jossey-Bass A Wiley Brand.
- Czerepaniak-Walczak, M. (red..) (2013). Fabryki dyplomów czy universitas? Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
- Elmgren, M., i Henriksson, A. S. (2015). Academic Teaching. Lund: Studentlitteratur AB.
- Frányó, Z. Z., i Sándor, E. (2024). The relationship between HE teachers' mission and teaching approach: Interaction inspiring enthusiasm as the basis for building knowledge and commitment to the profession. Journal of Adult Learning, Knowledge and Innovation, 1-11. doi:https://doi.org/10.1556/2059.2024.00092
- Gołębniak, B. D. (1998). Zmiany edukacji nauczycieli. Wiedza - biegłość - refleksyjność. Wydawnictwo Edytor.
- Gołębniak, B. D., i Zamorska, B. (2014). Nowy profesjonalizm nauczycieli. Podejścia - praktyka - przestrzeń rozwoju. Dolnośląska Szkoła Wyższa.
- Healey, M. (2000). Developing the Scholarship of Teaching in Higher Education: A discipline-based approach. Higher Education Research i Development, 19(2), 169-189.
- Klus-Stańska, D. (1999). O profesjonalnej samoświadomości nauczycieli. W A. Brzezińska, D. Klus-Stańska, i A. Strzelecka (red.), O nowe podejście w kształceniu nauczycieli (s. 7-18). MEN.
- Kreber, C. (2002). Teaching Excellence, Teaching Expertise, and the Scholarship of Teaching. Innovative Higher Education, 27(1), 5-23. doi:10.1023/A:1020464222360
- Kreber, C. (2013). The Transformative Potential of the Scholarship of Teaching. Teaching i Learning Inquiry: The ISSOTL Journal, 1(1), 5-18. doi:10.2979/teachlearninqu.1.1.5
- Kwaśnica, R. (2006). Wprowadzenie do myślenia o nauczycielu. W Z. Kwieciński i B. Śliwerski (red.), Pedagogika. Podręcznik akademicki (Tom II). Wydawnictwo Naukowe PWN.
- Kwaśnica, R. (2007). Dwie racjonalności. Od filozofii sensu ku pedagogice ogólnej. Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji TWP.
- Kwiatkowska, H. (2008). Pedeutologia. Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
- Lea, J. (Ed.) (2015). Enhancing Learning and Teaching in Higher Education: Engaging with the Dimensions of Practice: McGraw-Hill Education.
- Męczkowska, A. (2003). Kompetencja. W T. Pilch (Ed.), Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku (Tom. II). Warszawa.
- Michalak, R. (2013). Dziecko u progu edukacji przedmiotowej. Studium teoretyczno-empiryczne. Wydawnictwo Naukowe UAM.
- Model for the Recognition of Teaching Qualifications at the Joint Faculties of Humanities and Theology (2023). Pobrane z: www.ht.lu.se
- Olsson, T., Mårtensson, K., i Roxå, T. (2010). Pedagogical Competence - A Development Perspective from Lund University. W Å. Ryegård, K. Apelgren, i T. Olsson (red.), A Swedish Perspective on Pedagogical Competence (s. 121-132). Uppsala University, Division for Development of Teaching and Learning.
- Olsson, T., i Roxå, T. (2013). Assessing and Rewarding Excellent Academic Teachers for the Benefit of an Organization. European Journal of Higher Education, 3(1), 40-61. doi:10.1080/21568235.2013.778041
- Pekkarinen, V., Hirsto, L., i Nevgi, A. (2020). The Ideal and the Experienced: University Teachers’ Perceptions of a Good University Teacher and Their Experienced Pedagogical Competency. International Journal of Teaching and Learning in Higher Education, 32(1), 13-30.
- Scales, P. (2017). An Introduction to Learning and Teaching in Higher Education. McGraw-Hill Education.
- Schön, D. A. (1987). Educating the Reflective Practitioner: Toward a New Design for Teaching and Learning in the Professions. Jossey-Bass.
- Seldin, P., Miller, J. E., i Seldin, C. A. (2010). The Teaching Portfolio: A Practical Guide to Improved Performance and Promotion/Tenure Decisions. Jossey-Bass. A Wiley Imprint
- Shulman, L. (2001). From Minsk To Pinsk: Why A Scholarship of Teaching and Learning? Journal of the Scholarship of Teaching and Learning, 1(1), 48-53.
- Trigwell, K., Martin, E., Benjamin, J., i Prosser, M. (2000). Scholarship of Teaching: A Model. Higher Education Research i Development, 19(2), 155-168. doi:10.1080/072943600445628
- Ustawa z 3 lipca 2018 roku Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, (2018).
- Wach, A. (2019). Stawanie się nauczycielem akademickim. W kierunku wspierania uczenia się poprzez refleksyjną praktykę. Wydawnictwo Kontekst.
- Zarządzenie nr 87/2022 Rektora Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu z dnia 19 grudnia 2022 roku w sprawie uruchomienia Kursu pedagogicznego Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, (2022).
- Zarządzenie nr 109/2020 Rektora Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu z dnia 25 listopada 2020 roku w sprawie wprowadzenia wytycznych do polityki zatrudniania nauczycieli akademickich w Uniwersytecie Ekonomicznym w Poznaniu (2020).
Referencje
Apelgren, K., i Giertz, B. (2010). Pedagogical Competence - A Key to Pedagogical Development and Quality in Higher Eduaction. W Å. Ryegård, K. Apelgren, i T. Olsson (red.), A Swedish Perspective on Pedagogical Competence (s. 25-40). Uppsala University, Division for Development of Teaching and Learning
Boyer, E. L. (1990). Scholarship Reconsidered: Priorities of the Professoriate. Carnegie Foundation for the Advancement of Teaching
Bridges, M. W., DiPietro, M., Lovett, M. C., Norman, M. K., i Ambrose, S. A. (2023). How Learning Works: Eight Research-Based Principles for Smart Teaching: Jossey-Bass A Wiley Brand.
Czerepaniak-Walczak, M. (red..) (2013). Fabryki dyplomów czy universitas? Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Elmgren, M., i Henriksson, A. S. (2015). Academic Teaching. Lund: Studentlitteratur AB.
Frányó, Z. Z., i Sándor, E. (2024). The relationship between HE teachers' mission and teaching approach: Interaction inspiring enthusiasm as the basis for building knowledge and commitment to the profession. Journal of Adult Learning, Knowledge and Innovation, 1-11. doi:https://doi.org/10.1556/2059.2024.00092
Gołębniak, B. D. (1998). Zmiany edukacji nauczycieli. Wiedza - biegłość - refleksyjność. Wydawnictwo Edytor.
Gołębniak, B. D., i Zamorska, B. (2014). Nowy profesjonalizm nauczycieli. Podejścia - praktyka - przestrzeń rozwoju. Dolnośląska Szkoła Wyższa.
Healey, M. (2000). Developing the Scholarship of Teaching in Higher Education: A discipline-based approach. Higher Education Research i Development, 19(2), 169-189.
Klus-Stańska, D. (1999). O profesjonalnej samoświadomości nauczycieli. W A. Brzezińska, D. Klus-Stańska, i A. Strzelecka (red.), O nowe podejście w kształceniu nauczycieli (s. 7-18). MEN.
Kreber, C. (2002). Teaching Excellence, Teaching Expertise, and the Scholarship of Teaching. Innovative Higher Education, 27(1), 5-23. doi:10.1023/A:1020464222360
Kreber, C. (2013). The Transformative Potential of the Scholarship of Teaching. Teaching i Learning Inquiry: The ISSOTL Journal, 1(1), 5-18. doi:10.2979/teachlearninqu.1.1.5
Kwaśnica, R. (2006). Wprowadzenie do myślenia o nauczycielu. W Z. Kwieciński i B. Śliwerski (red.), Pedagogika. Podręcznik akademicki (Tom II). Wydawnictwo Naukowe PWN.
Kwaśnica, R. (2007). Dwie racjonalności. Od filozofii sensu ku pedagogice ogólnej. Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji TWP.
Kwiatkowska, H. (2008). Pedeutologia. Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
Lea, J. (Ed.) (2015). Enhancing Learning and Teaching in Higher Education: Engaging with the Dimensions of Practice: McGraw-Hill Education.
Męczkowska, A. (2003). Kompetencja. W T. Pilch (Ed.), Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku (Tom. II). Warszawa.
Michalak, R. (2013). Dziecko u progu edukacji przedmiotowej. Studium teoretyczno-empiryczne. Wydawnictwo Naukowe UAM.
Model for the Recognition of Teaching Qualifications at the Joint Faculties of Humanities and Theology (2023). Pobrane z: www.ht.lu.se
Olsson, T., Mårtensson, K., i Roxå, T. (2010). Pedagogical Competence - A Development Perspective from Lund University. W Å. Ryegård, K. Apelgren, i T. Olsson (red.), A Swedish Perspective on Pedagogical Competence (s. 121-132). Uppsala University, Division for Development of Teaching and Learning.
Olsson, T., i Roxå, T. (2013). Assessing and Rewarding Excellent Academic Teachers for the Benefit of an Organization. European Journal of Higher Education, 3(1), 40-61. doi:10.1080/21568235.2013.778041
Pekkarinen, V., Hirsto, L., i Nevgi, A. (2020). The Ideal and the Experienced: University Teachers’ Perceptions of a Good University Teacher and Their Experienced Pedagogical Competency. International Journal of Teaching and Learning in Higher Education, 32(1), 13-30.
Scales, P. (2017). An Introduction to Learning and Teaching in Higher Education. McGraw-Hill Education.
Schön, D. A. (1987). Educating the Reflective Practitioner: Toward a New Design for Teaching and Learning in the Professions. Jossey-Bass.
Seldin, P., Miller, J. E., i Seldin, C. A. (2010). The Teaching Portfolio: A Practical Guide to Improved Performance and Promotion/Tenure Decisions. Jossey-Bass. A Wiley Imprint
Shulman, L. (2001). From Minsk To Pinsk: Why A Scholarship of Teaching and Learning? Journal of the Scholarship of Teaching and Learning, 1(1), 48-53.
Trigwell, K., Martin, E., Benjamin, J., i Prosser, M. (2000). Scholarship of Teaching: A Model. Higher Education Research i Development, 19(2), 155-168. doi:10.1080/072943600445628
Ustawa z 3 lipca 2018 roku Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, (2018).
Wach, A. (2019). Stawanie się nauczycielem akademickim. W kierunku wspierania uczenia się poprzez refleksyjną praktykę. Wydawnictwo Kontekst.
Zarządzenie nr 87/2022 Rektora Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu z dnia 19 grudnia 2022 roku w sprawie uruchomienia Kursu pedagogicznego Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, (2022).
Zarządzenie nr 109/2020 Rektora Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu z dnia 25 listopada 2020 roku w sprawie wprowadzenia wytycznych do polityki zatrudniania nauczycieli akademickich w Uniwersytecie Ekonomicznym w Poznaniu (2020).