Pasek boczny artykułu

Pobieranie
PDF (English)

Treść głównego artykułu

Abstrakt

Artykuł stanowi przegląd teoretyczny, dotyczący problematyki mobbinguw miejscu pracy z perspektywy przejawów wpływu społecznego. Porównanonegatywne działania, charakterystyczne dla mobbingu, do procesu manipulacji orazdo taktyk wpływu społecznego, pojawiających się w miejscu pracy. Przedstawionoźródła i czynniki ryzyka rozwoju mobbingu, które mogą ułatwiać lub dawać przyzwoleniena  stosowanie taktyk manipulacji. Wykazano, że  w  procesie mobbingu występują takie strategie wpływu społecznego, jak manipulacja w języku i procesiekomunikacji, ostracyzm czy też plotka. Dyskusji poddano regulacyjną rolę negatywnychsposobów oddziaływania i strategii wpływu dla funkcjonowania i przetrwaniagrupy i organizacji, co przyczyniać się może do utrwalania się rozwoju mobbingu.

Słowa kluczowe

mobbing bullying wpływ społeczny manipulacja taktyki wpływu workplace bullying social influence social influence tactics

Szczegóły artykułu

Licencja

Licencja

Osoba publikująca wyraża zgodę na udostępnianie utworu przez Dolnośląską Szkołę Wyższą na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe, której pełny tekst dostępny jest na stronie internetowej: https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/legalcode

Osoba zgłaszająca upoważniona przez pozostałych współautorów do ich reprezentowania (autor korespondencyjny) zgłoszonego „utworu” oświadcza, że przysługują mu/jej autorskie prawa do utworu, które nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem.

Utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób, ani nie jest ograniczony prawami na rzecz osób trzecich.

Utwór nie był wcześniej publikowany pod tym samym lub innym tytułem, nie stanowi również części innej publikacji. Utwór nie jest obecnie przedmiotem postępowania w innym wydawnictwie.

Osoba zgłaszająca utwór do publikacji w czasopiśmie „Forum Oświatowe” i tym samym potwierdza, że:

  1. Utwór został przygotowany zgodnie z zasadami edytorskimi obowiązującymi w czasopiśmie.
  2. Utwór zawiera informacje o źródłach finansowania badań, które stanowiły podstawę jego opracowania.
  3. Wyraża zgodę na przekazanie utworu do podwójnej recenzji, na podstawie której redakcja podejmie decyzję o przyjęciu lub odrzuceniu utworu do publikacji.
  4. Wyraża zgodę na dokonanie przez redakcję koniecznych zmian utworu wynikających z opracowania redakcyjnego.
  5. Zobowiązuje się do niezwłocznego dokonania korekty autorskiej utworu, po jego akceptacji przez redakcję. Niedokonanie korekty autorskiej w terminie 14 dni od daty otrzymania materiałów, traktowane będzie za zgodę na wydanie utworu w postaci przekazanej do korekty.

Osoba zgłaszająca udziela Dolnośląskiej Szkole Wyższej nieodpłatnej, nieograniczonej terytorialnie i czasowo nieodpłatnej licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu pod warunkiem jego przyjęcia do opublikowania w czasopiśmie „Forum Oświatowe”, na następujących polach eksploatacji:

  1. Utrwalanie, zwielokrotnianie i wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową i zapisu elektronicznego.
  2. Obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono: wprowadzanie do obrotu, sprzedaż, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, również w sieci Internet.
  3. Włączenie utworu w skład utworu zbiorowego.
  4. Tłumaczenia na inne języki i rozpowszechniania tych tłumaczeń.

 

Publikujemy zgodnie z zaleceniami The Committee on Publication Ethics (COPE), w wolnym dostępie na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.

Jak cytować
Gamian-Wilk, M., Wilk, K., & Salton Meyer, E. (2017). Mobbing w miejscu pracy a regulacyjna rola strategii wpływu społecznego. Forum Oświatowe, 29(1(57), 79–96. Pobrano z https://forumoswiatowe.pl/index.php/czasopismo/article/view/472
Pobierz cytowania
Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
BibTeX

Referencje

  1. Ashforth, B. (1994). Petty tyranny in organizations. Human Relations, 47(7), 755–778.
  2. Bargh, J.A., and Chartrand, T.L. (1999). The unbearable automaticity of being. American Psychologist, 54, 462–479.
  3. Barry, B., and Shapiro, D.L. (1992). Influence tactics in combination: The interactive effects of soft versus hard influence tactics and rational exchange. Journal of Applied Social Psychology, 22, 1429–1441.
  4. Bowling, N. A., and Beehr, T. A. (2006). Workplace harassment from the victim’s perspective: A theoretical model and meta analysis. Journal of Applied Psychology, 91, 998–1012.
  5. Bowling, N. A., Beehr, T. A., Bennett, M. M., and Watson, C. P.(2010). Target personality and workplace victimization: A prospective analysis. Work & Stress, 24(2), 140–158.
  6. Brodsky, C.M. (1976). The Harassed Worker. Toronto: Lexington Books. Buss, D.M. (1987). Selection, evocation, manipulation. Journal of Personality and Social Psychology, 53(6), 1214–1221.
  7. Caponecchia, C., and Wyatt, A. (2012). Preventing Workplace Bullying: An Evidence-Based Guide for Managers and Employees. London, UK: Routledge Taylor & Francis Group.
  8. Carter-Sowell, A.R., Chen, Z., and Williams, K.D. (2008). Ostracism increases social susceptibility. Social Influence, 3(3), 143–153.
  9. Coyne, I., Seigne, E., and Randall, P. (2000). Predicting workplace victim status from personality. European Journal of Work and Organizational Psychology, 9, 335–349.
  10. Crothers, L.M., Lipinski, J., and Minutolo, M.C. (2009). Cliques, rumors, and gossip by the water cooler: Female bullying in the workplace. The Psychologist-Manager Journal, 12, 97–110.
  11. D’Cruz, P. (2015). Depersonalized bullying at work: From evidence to conceptualization. Springer.
  12. DiFonzo, N., and Bordia, P. (2007). Rumors influence: Towards a dynamic social impact theory of rumor. In A. R. Pratkanis (Ed.) The science of social influence: Advances and future progress. (pp. 271–295), New York & Hove: Psychology Press.
  13. Doliński, D. (2005). Techniki wpływu społecznego (Techniques of Social Influence). Warszawa: Scholar.
  14. Dolinski, D. (2016). Techniques of Social Influence: The Psychology of Gaining Compliance. London and New York: Routledge.
  15. Doroszewicz, K. and Gamian-Wilk, M. (2015). Uległość w bliskich relacjach. Gdańsk: Katedra.
  16. Eagle, J., and Newton, P.M. (1981). Scapegoating in small groups: An organizational approach. Human Relations, 34(4), 283–301.
  17. Einarsen, S. (2000). Harassment and bullying at work: A review of the Scandinavian approach. Aggression and Violent Behavior, 5(4), 379–401.
  18. Einarsen, S., Hoel, H., Zapf, D., and Cooper, C.L. (2003). The concept of bullying at work: The European tradition. In Einarsen, S. Hoel, H., Zapf, D., and Cooper, C.L. (Eds.) Bullying and Emotional Abuse in the Workplace: International Perspectives in Research and Practice. New York: Taylor& Francis.
  19. Einarsen, S., Hoel, H., Zapf, D., and Cooper, C. L. (2011). The concept of bullying and harassment at work: The European tradition. In S. Einarsen, H. Hoel, D. Zapf, & C. L. Cooper (Eds.), Bullying and Harassment in the Workplace: Developments in Theory, Research, and Practice (pp. 3–40). Boca Raton, FL: Taylor & Francis.
  20. Gamian-Wilk, M. (2013). Does bullying increase compliance? Social Influence, 8(2–3), 131–148.
  21. Glasø, L., Matthiesen, S.B., Nielsen, M.B., and Einarsen, S. (2007). Do targets of workplace bullying portray a general victim personality profile? Scandinavian Journal of Psychology, 48(4), 313–319.
  22. Hauge, L. J., Skogstad, A., and Einarsen, S. (2007). Relationships between stressful work environment and bullying: Results of a large representative study. Work & Stress, 21(3), 220–242.
  23. Hauge, L. J., Einarsen, S., Knardahl, S., Lau, B., Notelaers, G., and Skogstad, A. (2011). Leadership and role stressors as departmental level predictors of workplace bullying. International Journal of Stress Management, 18(4), 305–323.
  24. Hirigoyen, M.-F. (2003). Molestowanie w pracy. Poznań: W drodze.
  25. Ireland, J.L., and Archer, J. (2002). The perceived consequences of responding to bullying with aggression: A study of male and female adult prisoners. Aggressive Behavior, 28, 257–272.
  26. Juvonen, J., and Gross, E.F. (2005). The rejected and the bullied: Lessons about social misfits from developmental psychology. In K.D. Williams, J.P. Forgas and W. von Hippel (Eds.), The Social Outcast: Ostracism, Social Exclusion, Rejection, and Bullying (pp. 155–170). New York, Hove: Psychology Press.
  27. Kipnis, D. (1984). The use of power in organizations and in interpersonal settings. Applied Social Psychology Annual, 5, 179–210.
  28. Kipnis, D., Schmidt, S.M., and Wilkinson, I. (1980). Intraorganizational influence tactics: Explorations in getting one’s way. Journal of Applied Psychology, 65, 440–452.
  29. Lakin, J.L., and Chartrand, T.L. (2005). Excluding and nonconscious behavioral mimicry. In K.D. Williams, J.P. Forgas and W. von Hippel (Eds.), The Social Outcast: Ostracism, Social Exclusion, Rejection, and Bullying (pp. 279-295). New York, Hove: Psychology Press.
  30. Langer, E.J. (1989). Mindfulness. Reading, MA: Addison-Wesley.
  31. Leymann, H. (1990). Mobbing and psychological terror at workplaces. Violence Victims, 5(2), 119–126.
  32. Leymann, H. (1996). The content and development of mobbing at work. European Journal of Work and Organizational Psychology, 5(2), 165–184.
  33. Lind, K., Glasø, L., Pallesen, S., andEinarsen, S. (2009). Personality profiles among targets and nontargets of workplace bullying. European Psychologist, 14(3), 231–237.
  34. Lipinski, J., and Crothers, L. M. (Eds.) (2014). Bullying in the Workplace. Causes, Symptoms, and Remedies. New York and London: Routledge Taylor & Francis Group.
  35. Lutgen-Sandvik, P. (2006). Take this job and : Quitting and other forms of resistance to workplace bullying. Communication Monographs, 73(4), 406–433.
  36. Maner, J.K., DeWall, N.C., Baumeister, R.F., and Schaller, M.(2007). Does social exclusion motivate interpersonal reconnection? Resolving the “porcupine problem.” Journal of Personality and Social Psychology, 92(1), 42–55.
  37. Matthiesen, S.B. (2006). Bullying at work. Antecedents and outcomes. University of Bergen: Unpublished Ph.D. thesis.
  38. Matthiesen, S.B., Aasen, E., Holst, G., Wie, K., and Einarsen, S. (2003). The escalation of conflict: a case study of bullying at work. International Journal of Management and Decision Making, 4(1), 96–112.
  39. Matthiesen, S.B., and Einarsen, S. (2001). MMPI-2 configurations among victims of bullying at work. European Journal of Work and Organizational Psychology, 10(4), 467–484.
  40. Matthiesen, S.B., and Einarsen, S. (2004). Psychiatric distress and symptoms of PTSD among victims of bullying at work. British Journal of Guidance and Counseling, 32(2), 335–356.
  41. Meek, C.B. (2004). The dark side of Japanese management in the 1990s. Karoshi and ijime in the Japanese workplace. Journal of Managerial Psychology, 19(3), 312–331.
  42. Nawrat, R. (1989). Manipulacja społeczna. Przegląd technik i wybranych wyników badań. Przegląd Psychologiczny, 32, 125–154.
  43. Nielsen, M. B., and Knardahl, S. (2015). Is workplace bullying related to the personality traits of victims? A two-year prospective study. Work & Stress, 29(2), 128–149.
  44. Omari, M. and Paull, M. (Eds.) (2016). Workplace Abuse, Incivility and Bullying. Methodological and Cultural Perspectives. New York: Routledge.
  45. Podsiadly, A., and Gamian-Wilk, M. (2017). Personality traits as outcomes or predictors of being exposed to bullying at workplace. Personality and Individual Differences, 115, 43–49.
  46. Pratkanis, A. (Ed.) (2007). The Science of Social Influence: Advances and Future Progress. New York , Hove: Taylor and Francis Group.
  47. Salton Meyer, E., and Mikulincer, M. (2016). Israel – A land of contrasts: The contribution of attachment orientation, gender, and ethical climate in the workplace to abusive supervision. In Omari, M., and Paull, M. (Eds.). Workplace Abuse, Incivility and Bullying Methodological and Cultural Perspectives (pp. 156–172). Oxon: Routledge.
  48. Sommer, K.L., and Rubin, Y.S. (2005). Role of social expectations in cognitive and behavioral responses to social rejection. In K.D. Williams, J.P. Forgas and W. von Hippel (Eds.), The Social Outcast: Ostracism, Social Exclusion, Rejection, and Bullying (pp. 171–183). New York, Hove:Psychology Press.
  49. Sommer, K.L., Williams, K.D., Ciarocco, N.J., and Baumeister, R.F. (2001). When silence speaks louder than words: Explorations into the intrapsychic and inter personal consequences of social ostracism. Basic and Applied Social Psychology, 23(4), 225–243.
  50. Twenge, J.M. (2005). When does social rejection lead to aggression? The influence of situations, narcissism, emotions, and replenishing connections. In K.D. Williams, J.P. Forgas and W. von Hippel (Eds.), The Social Outcast: Ostracism, Social Exclusion, Rejection, and Bullying (pp. 19–34). New York, Hove: Psychology Press.
  51. Tokarz, M. (2006). Argumentacja, perswazja, manipulacja. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
  52. van Knippenberg, B., and van Knippenberg, D. (2007). Leadership, identity and influence: Relational concerns in the use of influence techniques. In van Knippenberg, D. and Hogg, M.A. (Eds.) Leadership and Power: Identity Processes in Groups and Organizations (pp. 123–137). Los Angeles, London, New Delhi, Singapore: Sage Publications.
  53. Vartia, M. (1993). The sources of bullying – psychological work environment and organizational climate. European Journal of Work and Organizational Psychology, 5(2), 203–214.
  54. Williams, K.D. (2007). Ostracism. Annual Review of Psychology, 58, 425–452.
  55. Williams, K.D., Cheung, C.K.T., and Choi, W. (2000). CyberOstracism: Effects of being ignored over the Internet. Journal of Personality and Social Psychology, 79, 748–762.
  56. Williams, K.D., Bernieri, E., Faulkner, S., Grahe, J., and Gada-Jain, N. (2000). The Scarlet Letter Study: Five days of social ostracism. Journal of Personal and Interpersonal Loss, 5, 19–63.
  57. Williams, K.D., and Sommer, K.L. (1997). Social ostracism by one’s coworkers: Does rejection lead to loafing or compensation? Personality and Social Psychology Bulletin, 23, 693–706.
  58. Williams, K.D., and Zadro, L. (2005). Ostracism: The indiscriminate early detection system. In K.D. Williams, J.P. Forgas and W. von Hippel (Eds.), The Social Outcast: Ostracism, Social Exclusion, Rejection, and Bullying (pp. 19–34). New York, Hove: Psychology Press.
  59. Yukl, G., and Falbe, C.M. (1990). Influence tactics and objectives in upward, downward, and lateral influence attempts. Journal of Applied Psychology, 75, 132–140.
  60. Yukl, G., and Tracy, J.B. (1992). Consequences of influence tactics used with subordinates, peers, and the boss. Journal of Applied Psychology, 77, 525–535.
  61. Yukl, G., Falbe, C.M., and Youn, J.Y. (1993). Patterns of influence behavior for managers. Group & Organization Management, 18, 5–28.
  62. Zadro, L., Williams, K.D., and Richardson, R. (2004). How low can you go? Ostracism by a computer lowers belonging, control, self-esteem, and meaningful existence. Journal of Experimental Social Psychology, 40, 560–567.
  63. Zapf, D. (1999). Organizational, work group related and personal causes of mobbing/ bullying at work. International Journal of Manpower, 20, 70–85.
  64. Zapf, D., and Einarsen, S. (2001). Bullying in the workplace: Recent trends in research and practice – an introduction. European Journal of Work and Organizational Psychology, 10(4), 369–373.
  65. Zapf, D., and Einarsen, S. (2005). Mobbing at work: Escalated conflicts in organizations. In S. Fox & P.E. Spector, (Eds.), Counterproductive Work Behavior (pp. 237–270). Washington: American Psychological Association.
  66. Zapf, D., and Gross, C. (2001). Conflict escalation and coping with workplace bullying: A replication and extension. European Journal of Work and Organizational Psychology, 10(4), 497–522.
  67. Zdankiewicz-Ścigała, E., and Maruszewski, T. (2003). Wokół psychomanipulacji. Warszawa: Academica.
  68. Zogby International. (2007). U.S. Workplace Bullying Survey. Bellingham, WA: Workplace Bullying Institute.
  69. Zogby International. (2010). The WBI U.S. Workplace Bullying Survey. Bellingham, WA: Workplace Bullying Institute.