Pasek boczny artykułu

Pobieranie
PDF

Treść głównego artykułu

Abstrakt

W  pracy zaprezentowano wyniki z  badania, którego celem było rozpoznanieopinii studentów wychowania fizycznego wobec form rasizmu i  dyskryminacjirasowej, przejawianych przez kibiców. Dla jego realizacji, na  podstawieanalizy literatury przedmiotu, opracowano kwestionariusz „Rasizm stadionowy”,który pozwolił, w miarę całościowo, opisać poglądy studentów, przyszłych nauczycieli,o znanych z praktyki formach rasizmu i dyskryminacji rasowej, przejawianychprzez kibiców na stadionach. Wśród nich były powszechnie uważane za obelżyweprzyśpiewki, piosenki, okrzyki, skandowania, naklejki, napisy oraz symbole eksponowanena transparentach i flagach. Starano się rozpoznać psychologiczne wartościstudentów w kategoriach obraźliwe/nieobraźliwe, przynoszące wstyd Polsce/klubowipiłkarskiemu oraz akceptację przez nich mowy nienawiści, przyjmując eksponowanieróżnych form rasizmu i dyskryminacji rasowej przez kibiców jako pomysłowe.Analiza zebranych danych ukazała sprzeciw większości studentów, przyszłych nauczycieliwychowania fizycznego, wobec przejawów ksenofobii, rasizmu i dyskrymi-nacji na polskich stadionach. Przejawianie takich zachowań dla około 60% badanychjest niedopuszczalne, albowiem przynoszą one wstyd Polsce i  klubom piłkarskim.Zaobserwowane różnice w opiniach studentów i studentek były zauważalne (na niekorzyśćstudentów), aczkolwiek nieistotne statystycznie. Uzyskane wyniki mogą byćwykorzystane w praktyce kształcenia przyszłych nauczycieli nie tylko wychowaniafizycznego, w  realizacji zadań, dotyczących przygotowania ucznia do  roli kibica,i manifestowania akceptowanych społecznie zachowań podczas imprez sportowych.

Słowa kluczowe

formy rasizmu i  dyskryminacji rasowej kwestionariusz „Rasizm stadionowy – RS” opinie studentów studenci wychowania fizycznego forms of racism and racial discrimination questionnaire „Stadium Racism – RS” students’ opinions physical education students

Szczegóły artykułu

Licencja

Licencja

Osoba publikująca wyraża zgodę na udostępnianie utworu przez Dolnośląską Szkołę Wyższą na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe, której pełny tekst dostępny jest na stronie internetowej: https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/legalcode

Osoba zgłaszająca upoważniona przez pozostałych współautorów do ich reprezentowania (autor korespondencyjny) zgłoszonego „utworu” oświadcza, że przysługują mu/jej autorskie prawa do utworu, które nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem.

Utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób, ani nie jest ograniczony prawami na rzecz osób trzecich.

Utwór nie był wcześniej publikowany pod tym samym lub innym tytułem, nie stanowi również części innej publikacji. Utwór nie jest obecnie przedmiotem postępowania w innym wydawnictwie.

Osoba zgłaszająca utwór do publikacji w czasopiśmie „Forum Oświatowe” i tym samym potwierdza, że:

  1. Utwór został przygotowany zgodnie z zasadami edytorskimi obowiązującymi w czasopiśmie.
  2. Utwór zawiera informacje o źródłach finansowania badań, które stanowiły podstawę jego opracowania.
  3. Wyraża zgodę na przekazanie utworu do podwójnej recenzji, na podstawie której redakcja podejmie decyzję o przyjęciu lub odrzuceniu utworu do publikacji.
  4. Wyraża zgodę na dokonanie przez redakcję koniecznych zmian utworu wynikających z opracowania redakcyjnego.
  5. Zobowiązuje się do niezwłocznego dokonania korekty autorskiej utworu, po jego akceptacji przez redakcję. Niedokonanie korekty autorskiej w terminie 14 dni od daty otrzymania materiałów, traktowane będzie za zgodę na wydanie utworu w postaci przekazanej do korekty.

Osoba zgłaszająca udziela Dolnośląskiej Szkole Wyższej nieodpłatnej, nieograniczonej terytorialnie i czasowo nieodpłatnej licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu pod warunkiem jego przyjęcia do opublikowania w czasopiśmie „Forum Oświatowe”, na następujących polach eksploatacji:

  1. Utrwalanie, zwielokrotnianie i wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową i zapisu elektronicznego.
  2. Obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono: wprowadzanie do obrotu, sprzedaż, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, również w sieci Internet.
  3. Włączenie utworu w skład utworu zbiorowego.
  4. Tłumaczenia na inne języki i rozpowszechniania tych tłumaczeń.

 

Publikujemy zgodnie z zaleceniami The Committee on Publication Ethics (COPE), w wolnym dostępie na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.

Biogram autora

Aleksander Sztejnberg - Uniwersytet Opolski w Opolu

Dr hab. Aleksander Sztejnberg od 2013 roku jest emerytowanym profesorem nadzwyczajnym Uniwersytetu Opolskiego. W latach 2000-2014 zatrudniony był w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej im. Angelusa Silesiusa w Wałbrzychu, w Instytucie Humanistycznym (kierunek Pedagogika) na stanowisku prof. ndzw. Jego badania skupione są wokół problematyki kształcenia na różnych szczeblach edukacji, pedagogiki miejsca, proksemiki i środowiska fizycznego w komunikacji społecznej oraz problemów pedagogiki zdrowia i psychologii środowiskowej. Szczególnie interesuje go: doskonalenie usług edukacyjnych i pomiar jakości kształcenia z wykorzystaniem różnych technik, indywidualizacja kształcenia, rozpoznawanie stylów uczenia się osób uczących się i stylów komunikacyjnych nauczycieli, doskonalenie kompetencji komunikacyjnych nauczycieli i ich wpływ na podniesienie jakości kształcenia, wpływ środowiska komunikacji na skuteczność procesu kształcenia, języki naturalne i sztuczne języki przedmiotowe jako narzędzia komunikacji edukacyjnej, konstruowanie narzędzi pomiaru, zastosowanie w pomiarze dydaktycznym procedur komputerowego testowania adaptacyjnego i osiągnięć współczesnej teorii testu, a w szczególności 1-parametrowego modelu logistycznego IRT (modelu Rascha) w analizie wyników testowania, konstruowaniu testów i realizacji procesu testowania. W swoim dorobku naukowym ma 206 publikacji, w tym 32 publikacje zwarte oraz artykuły i komunikaty, zarówno krajowe, jak i zagraniczne.

Dr hab. Tadeusz Leszek Jasiński przez ponad 20 lat pracował w wojskowej służbie zdrowia jako psycholog. Aktualnie jest zatrudniony w Akademii Wychowania Fizycznego i Sportu im. Jędrzeja Śniadeckiego w Gdańsku na stanowisku profesora nadzwyczajnego Wydziału Wychowania Fizycznego oraz w Szkole Wyższej im. Pawła Włodkowica w Płocku. Od blisko 29 lat zajmuje się badaniami w zakresie psychologii zdrowia, psychologii sportu i psychologii nauczania i uczenia się. Interesuje się rozpoznawaniem zachowań zdrowotnych studentów, działaniami jednostek w sytuacji ekstremalnej i sportowej, rozpoznawaniem jakości emocjonalnej środowiska edukacyjnego oraz niewerbalnymi zachowaniami komunikacyjnymi przejawianymi przez ludzi różnej profesji.

Jak cytować
Sztejnberg, A., & Jasiński, T. (2017). Problem rasizmu i dyskryminacji rasowej na polskich stadionach z perspektywy studentów przyszłych nauczycieli wychowania fizycznego. Forum Oświatowe, 29(1(57), 167–184. Pobrano z https://forumoswiatowe.pl/index.php/czasopismo/article/view/387
Pobierz cytowania
Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
BibTeX

Referencje

  1. Bilewicz M., Marchlewska M., Soral W., Winiewski M. (2014). Mowa nienawiści. Raport z badań sondażowych. Warszawa: Fundacja im. Stefana Batorego. Pobrane z: http://www.ngofund.org.pl/wp-content/uploads/2014/06/raport_final_poj.pdf
  2. Bombor J. (2013). Szok! Kolejny rasistowski incydent w Rybniku! Plakaty. Jedząc kebaba, osiedlasz Araba (ZDJĘCIA). Pobrane z: http://www.dziennikzachodni.pl/artykul/1019585,szok-kolejny-rasistowski-incydent-w-rybniku-plakaty-jedzac-kebaba-osiedlasz-araba-zdjecia,id,t.html
  3. Bombor J., Kubica B. (2013). Rybnik: Autorów plakatu „Nie dla Murzyna, ROW to biała drużyna” szuka policja. Pobrane z: <http://www.dziennikzachodni.pl/artykul/1020277,rybnik-autorow-plakatu-nie-dla-murzyna-row-to-biala-druzyna-szuka-policja,id,t.html
  4. Borchólski K. (2010). Zjawisko faszyzmu i rasizmu wśród kibiców piłkarskich na tle art. 256 i 257 k.k. W: W. Pływaczewski, J. Kudrelka (red.), Przestępczość stadionowa. Etiologia. Fenomenologia. Przeciwdziałanie zjawisku. Szczytno: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Policji w Szczytnie
  5. Dmowski S. (2015). Bezpieczeństwo na meczach ekstraklasy w sezonie 2014/2015. Raport, Warszawa 11 czerwca 2015. Pobrane z: http://www.ekstraklasa.org/data/stories/files/Bezpiecze%C5%84stwo%20na%20meczach%20Ekstraklasy%202014-15.pdf
  6. Dybalski K. (2012). Staruch i Ku-Klux-Klan na trybunach. Legia bezradna. Warszawa: Gazeta Wyborcza. Pobrane z: http://warszawa.wyborcza.pl/warszawa/1,34889,11233595,Staruch_i_Ku_Klux_Klan_na_trybunach__Legia_bezradna.html?disableRedirects=true
  7. ECRI. (2015). Raport ECRI dotyczący Polski (piąty cykl monitoringu), 9 czerwiec 2015 r., CRI(2015) 20, Strasbourg: ECRI secretariat, Council of Europe. Pobrane z: https://www.coe.int/t/dghl/monitoring/ecri/Country-by-country/Poland/POL-CbC-V-2015-20-POL.pdf
  8. Gacek J., Wróblewski M., Błaszczak A., Kuruś M., Szcząska-Wójcik M. (2012). Przeciwdziałanie przemocy motywowanej rasą, pochodzeniem etnicznym i narodowością. Analiza i zalecenia. Biuletyn RPO, 4, Warszawa: Rzecznik Praw Obywatelskich. Pobrane z: rpo.gov.pl/pliki/13384562840.pdf
  9. Jurczak J. (2011a). Symbolika występująca na polskich stadionach piłkarskich. Bezpieczeństwo. Teoria i Praktyka, 3, 27-36. Pobrane z: https://repozytorium.ka.edu.pl/bitstream/handle/11315/433/Bezpieczenstwo_Teoria_i_Praktyka_nr3_2011.pdf?sequence=1
  10. Jurczak J. (2011b). Chuligaństwo stadionowe: Symbole i gesty na polskich stadionach. Szczytno: Wyższa Szkoła Policji w Szczytnie.
  11. Jurczewski M. (2013). Prawno-kryminalistyczna problematyka przestępczości stadionowej. Białystok: Wydział Prawa, (niepublikowana praca doktorska napisana pod kierunkiem prof. zw. dr hab. Jerzego Kasprzaka). Pobrane z: http://repozytorium.uwb.edu.pl/jspui/bitstream/11320/1272/1/Rozprawań20Doktorskań20Mariuszń20Jurczewski.pdf
  12. Kornak M. (2009). Brunatna Księga 1987-2009. Warszawa: Stowarzyszenie Nigdy Więcej. Pobrane z: http://www.moskat.pl/pdf/brunatnaksiega.pdf
  13. Kornak M., Tatar A. (2012). Brunatna Księga 2011-2012. Warszawa: Stowarzyszenie Nigdy Więcej. Pobrane z: http://www.nigdywiecej.org/pdf/pl/BRUNATNA_KSIEGA_2011-2012.pdf
  14. Kozłowski M. (2015). Naród Wybrany. Cracovia Pany. Z wielokulturowej historii polskiego sportu. Warszawa: Stowarzyszenie Nigdy Więcej. Pobrane z: http://www.nigdywiecej.org/pdf/pl/NarodWybranyCracoviaPany.pdf
  15. KPD. (2004). Krajowy Program Przeciwdziałania Dyskryminacji Rasowej, Ksenofobii i Związanej z Nimi Nietolerancji 2004 – 2009. Pobrane z: https://www.msw.gov.pl/download.php?s=1&id=426
  16. KRK. (2015). Komisja Ligi reaguje na okrzyki i transparenty lżące uchodźców (OŚWIADCZENIE). Pobrane z: http://ekstraklasa.net/ekstraklasa/komisja-ligi-reaguje-na-okrzyki-i-transparenty-lzace-uchodzcow-oswiadczenie,artykul.html?material_id=55f6ec58fdeee4c47762b9c9#zamknij
  17. Krysztofiak W. (2015). Rasizm na polskich stadionach - w imię zasad wycofajmy Polskę z rozgrywek Euro 2017. Pobrane z: http://pl.blastingnews.com/sport/2015/09/rasizm-na-polskich-stadionach-w-imie-zasad-wycofajmy-polske-z-rozgrywek-euro-2017-00560713.html
  18. Kucia M., Wilczyńska B. (2014). Antysemityzm stadionowy: analiza i interpretacja zjawiska. Kultura i Społeczeństwo, 58, 4, 171-200.
  19. LLO. (2011). Liga Europejska. Obraźliwy transparent na trybunach przed meczem z Hapoelem. Jaka kara? Pobrane z: http://www.legia.sport.pl/legia/1,139320,10381309, Liga_Europejska__Obrazliwy_transparent_na_trybunach.html?disableRedirects=true
  20. Łotocki Ł., Wróblewska-Zgórzak A. (2010). Słowniczek. W: W. Klaus, J. Frelak, (red.) Metodologia przygotowania bazy danych do identyfikacji zdarzeń o charakterze dyskryminacyjnym, ksenofobicznym czy rasistowskim. Warszawa: Instytut Spraw Publicznych, s. 228-253.
  21. OPE. (2011). Ogólnopolski program edukacyjno-alternatywny kształtujący pozytywne zachowania dzieci i młodzieży jako uczestników imprez sportowych „Jestem Kibicem przez duże „K””. Warszawa: Biuro Prewencji Komendy Głównej Policji. Pobrane z: http://www.kwp.radom.pl/upload/file/Prewencja/kibic%20przez%20K/zalozenia%20akcji.pdf
  22. Pankowski R. (2012). Nietolerancja jest problemem. W: M. Kornak, A. Tatar, Brunatna Księga 2011-2012 (s. 5-6). Warszawa: Stowarzyszenie Nigdy Więcej. Pobrane z: http://www.nigdywiecej.org/pdf/pl/BRUNATNA_KSIEGA_2011-2012.pdf
  23. Partum A. (2015). Ekstraklasa. Kolejne rasistowskie incydenty na stadionach. Władze rozgrywek zareagują. Pobrane z: http://www.sport.pl/pilka/1,65039,18813110, ekstraklasa-kolejne-rasistowskie-incydenty-na-stadionach-wladze.html
  24. Pieniążek P. (2012). Pankowski: Jeszcze nie pokonaliśmy rasizmu na stadionach. Pobrane z: http://www.krytykapolityczna.pl/Wywiady/PankowskiJeszczeniepokonalismyrasizmunastadionach/menuid-197.html
  25. Pikora M. (2013). Aktorzy, kreatorzy, konsumenci widowiska sportowego. Rzecz o polskich klubowych kibicach piłkarskich. Studia Socjologiczne, 3(210), 151–173. Pobrane z: http://yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.cejsh-3182ded1-5a29-43ce-bb64-237e48df6e3d
  26. PKA. (2006). Pokażmy czerwoną kartkę agresji i rasizmowi!. Pobrane z: http://www.rmf24.pl/fakty/polska/news-pokazmy-czerwona-kartke-agresji-i-rasizmowi,nId,211275
  27. Rawłuszko A. (red.) (2011), Edukacja antydyskryminacyjna i jej standardy jakościowe, Warszawa: Towarzystwo Edukacji Antydyskryminacyjnej. Pobrane z: http://tea.org.pl/userfiles/file/Edukacja%20antydyskryminacyjna%20i%20jej%20standardy%20jakosciowe.pdf
  28. RBA. (2015). Raport z badania ankietowego na temat postaw kibiców i ich zachowań podczas meczów przeprowadzonego wśród uczniów gimnazjów miasta Rzeszowa. Pobrane z: http://szacunekitolerancja.pl/images/aktualnosci/Raport_badanie _zachowan_26_06_2015.pdf
  29. Rządkowski J., Napierała M., Cieślicka M., Zukow W., Muszkieta R., Iermakov S. (2013). Agresja wśród kibiców piłki nożnej. Journal of Health Science, 3(16), 109-124. Pobrane z: http://journal.rsw.edu.pl/index.php/JHS/article/view/568
  30. RZB. (2014). Regulamin w zakresie bezpieczeństwa podczas rozgrywek organizowanych przez PZPN i Ekstraklasę SA. Pobrane z: https://www.pzpn.pl/public/system/files/site _content/635/561RB%2022.ZA%C5%81%C4%84CZNIK%20REGULAMIN%20BEZPIECZE%C5%83STWA.pdf
  31. Sahaj T. (2005). Chuligani stadionowi – studium społecznej bezsilności. Pobrane z: http://www.cos.pl/sw/78_05/50.pdf
  32. Seweryn J. (2015). Komisja Ligi ukarała Jagiellonię. Pobrane z: http://www.jagiellonia.pl/aktualnosci.php?a=17040
  33. Szafarski M. (2015). Kary dla Legii za antyislamskie transparenty na meczu z Zagłębiem. Pobrane z: http://www.legia.sport.pl/legia/1,139320,18845086,kary-dla-legii-za-antyislamskie-transparenty-na-meczu-z-zaglebiem.html
  34. Urbaniak H. (2015). UEFA zamknęła stadion Lecha Poznań! To kara za rasistowski napis na fladze w Sarajewie. Pobrane z: http://www.poznan.sport.pl/sport-poznan/1,124479,18478523,uefa-zamknela-stadion-lecha-poznan-to-kara-za-nazistowskie.html
  35. Winiarska, A., Klaus W. (2011). Dyskryminacja i nierówne traktowanie jako zjawisko społeczno kulturowe. Studia BAS, 2(26), 9–40. Pobrane z: http://www.bezuprzedzen.org/doc/BAS_26.pdf
  36. WDM. (2015). Wytyczne dla Delegatów Meczowych PZPN (wersja 2.1), Załącznik nr 2. Wykaz przykładowych symboli zabronionych. Departament Organizacji Imprez, Bezpieczeństwa i Infrastruktury. Polski Związek Piłki Nożnej, s.20-25. Pobrane z: https://www.pzpn.pl/public/system/files/site_content/635/632-Wytyczne%20dla%20 Delegat%C3%B3w%20Meczowych%20PZPN%20%E2%80%93%20wersja%202.1.pdf
  37. WKP. (2012). Rasizm na stadionach. Nigdy Więcej, 20, 3. Pobrane z: http://www.nigdywiecej.org/pdf/pl/pismo/20/17b_Wielokulturowe_korzenie_polskiej_pilki.pdf
  38. Włoch R. (2014). Raport dotyczący wybranych przejawów dyskryminacji (rasizm, antysemityzm, ksenofobia i homofobia) w polskim sporcie ze szczególnym uwzględnieniem środowiska kibiców sportowych. Warszawa: Ministerstwo Sportu i Turystyki. Pobrane z: https://s3-eu-west-1.amazonaws.com/fs.siteor. com/msport/files/badania%20i%20analizy/spo%C5%82eczny%20wymiar/przejawy_dyskryminacji_2014.pdf
  39. WRS. (2015). Wykopmy rasizm ze stadionów. Pobrane z: http://www.nigdywiecej.org/o-nas/nasze-inicjatywy/wykopmy-rasizm-ze-stadionow
  40. Wydra M., Rauhut R., Wołoszyn-Siemion M., Malmon A., Prejs W. (2010). Przestępstwa z nienawiści. Materiał pomocniczy dla trenera. Pobrane z: https://rownosc.info/media/uploads/przestepstwa_z_nienawisci_material.pdf