Pasek boczny artykułu

Pobieranie
pdf

Treść głównego artykułu

Abstrakt

Obecnie dokonuje się wiele zmian w postrzeganiu autyzmu – można dostrzec dwie perspektywy jego ujmowania. Pierwsza jest oparta na dyskursie medycznym, w którym spektrum autyzmu definiowane jest jako całościowe zaburzenie rozwoju, niepełnosprawność. Druga perspektywa, wynikająca ze zmian diagnostycznych,
ujmuje autyzm jako odmienny, unikalny model rozwojowy (który występuje wśród ludzi wszystkich kultur i narodowości, o każdym możliwym poziomie intelektualnym czy genotypie). Definiując spektrum autyzmu jako spektrum odmienności rozwojowej (a nie jako zaburzenie czy chorobę), możemy dostrzec ogromne zróżnicowanie i indywidualizm tej grupy osób (Ławicka, 2019, s. 11–14). Jednak, ze względu na zaburzenia integracji sensorycznej, trudności w koncentracji uwagi oraz współwystępujące problemy natury emocjonalnej i psychicznej, wiele osób z autyzmem doświadcza problemów w nauce, na różnych etapach edukacyjnych. Osobą, która może zmniejszyć ryzyko doznawania przez nich niepowodzeń oraz sytuacji traumatyzujących jest Asystent ucznia/studenta. Przykładem wdrożenia takiego rozwiązania na poziomie szkolnictwa wyższego jest projekt „Asystent studenta z ASD”.

Słowa kluczowe

uczeń o SPE inkluzja edukacja włączająca spektrum autyzmu

Szczegóły artykułu

Licencja

Prawa autorskie (c) 2023 Forum Oświatowe

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Licencja

Osoba publikująca wyraża zgodę na udostępnianie utworu przez Dolnośląską Szkołę Wyższą na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe, której pełny tekst dostępny jest na stronie internetowej: https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/legalcode

Osoba zgłaszająca upoważniona przez pozostałych współautorów do ich reprezentowania (autor korespondencyjny) zgłoszonego „utworu” oświadcza, że przysługują mu/jej autorskie prawa do utworu, które nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem.

Utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób, ani nie jest ograniczony prawami na rzecz osób trzecich.

Utwór nie był wcześniej publikowany pod tym samym lub innym tytułem, nie stanowi również części innej publikacji. Utwór nie jest obecnie przedmiotem postępowania w innym wydawnictwie.

Osoba zgłaszająca utwór do publikacji w czasopiśmie „Forum Oświatowe” i tym samym potwierdza, że:

  1. Utwór został przygotowany zgodnie z zasadami edytorskimi obowiązującymi w czasopiśmie.
  2. Utwór zawiera informacje o źródłach finansowania badań, które stanowiły podstawę jego opracowania.
  3. Wyraża zgodę na przekazanie utworu do podwójnej recenzji, na podstawie której redakcja podejmie decyzję o przyjęciu lub odrzuceniu utworu do publikacji.
  4. Wyraża zgodę na dokonanie przez redakcję koniecznych zmian utworu wynikających z opracowania redakcyjnego.
  5. Zobowiązuje się do niezwłocznego dokonania korekty autorskiej utworu, po jego akceptacji przez redakcję. Niedokonanie korekty autorskiej w terminie 14 dni od daty otrzymania materiałów, traktowane będzie za zgodę na wydanie utworu w postaci przekazanej do korekty.

Osoba zgłaszająca udziela Dolnośląskiej Szkole Wyższej nieodpłatnej, nieograniczonej terytorialnie i czasowo nieodpłatnej licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu pod warunkiem jego przyjęcia do opublikowania w czasopiśmie „Forum Oświatowe”, na następujących polach eksploatacji:

  1. Utrwalanie, zwielokrotnianie i wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową i zapisu elektronicznego.
  2. Obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono: wprowadzanie do obrotu, sprzedaż, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, również w sieci Internet.
  3. Włączenie utworu w skład utworu zbiorowego.
  4. Tłumaczenia na inne języki i rozpowszechniania tych tłumaczeń.

 

Publikujemy zgodnie z zaleceniami The Committee on Publication Ethics (COPE), w wolnym dostępie na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.

Jak cytować
Pachowicz, M. (2024). Model wsparcia osoby neuroróżnorodnej na różnych etapach edukacji. Forum Oświatowe, 36(nr 2(70), 97–108. https://doi.org/10.34862/fo.2023.2.5
Pobierz cytowania
Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
BibTeX

Referencje

  1. DGA S.A.; Fundacja Sowelo. (2022). Asystent studenta z ASD. https://www.dga.pl/projekty/asystent-studenta-z-asd [dostęp 09.07.2023].
  2. Domagała-Zyśk, E. (2018). Personel pomocniczy w szkołach ogólnodostępnych w Europie i USA – wyniki badań nad modelem i skutecznością wsparcia. Ministerstwo Edukacji Narodowej. https://www.power.gov.pl/media/69358/Asystent_ucznia_
  3. pdf
  4. Fundacja Aktywnych „Furia” (b.d.a). Studia neuronietypowe. Przewodnik dla pracowników uczelni wyższych. Materiały zebrane. http://fundacja-furia.pl/studia-asd/?3d-flip-book=dla-pracownika-v2 [dostęp: 04.06.2023].
  5. Fundacja Aktywnych „Furia”. (b.d.b). Tłumacz/adwokat społeczny ASD. WINS Wielkopolskie Innowacje Społeczne. https://innowacje.rops.poznan.pl/tlumacz-adwokat-spoleczny-asd/ [dostęp: 04.06.2023].
  6. Fundacja Aktywnych „Furia”. (b.d.c). Wstęp [o projekcie]. http://fundacja-furia.pl/studia-asd/?page_id=4 [dostęp: 04.06.2023].
  7. Gołębniak, B. D., Pachowicz, M. (red.). (2018). Ku inkluzji społeczno-kulturowej w szkole. Od pedagogiki klasy do pedagogiki włączającej. Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej; Collegium Da Vinci. https://depot.ceon.pl/handle/123456789/16376
  8. Gołubiew-Konieczna, M. (2019). Asystent ucznia. Wsparcie czy ograniczenie uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w edukacji włączającej. Rekomendacje dotyczące przydzielania asystenta. Ośrodek Rozwoju Edukacji. https://www.ore.edu.pl/2019/10/asystent-ucznia/
  9. Grandin, T., Moore, D. (2022). Autyzm. Przewodnik. 9 postaw wspierających rozwój dzieci w spektrum. Wydawnictwo Copernicus Center Press.
  10. Grandin, T., Panek, R. (2016). Mózg autystyczny. Podróż w głąb niezwykłych umysłów. Wydawnictwo Copernicus Center Press.
  11. Innowacje Społeczne. Inkubator Wielkich Jutra. Dostępność +. (2019–2023). http://www.inkubatorwielkichjutra.pl/asd/ [dostęp: 20.11.2023].
  12. Janiak, W., Janiak, J. (2022). Książka o człowieku w spektrum autyzmu. Wydawnictwo Natuli.
  13. Ławicka, J. (2019). Człowiek w spektrum autyzmu. Podręcznik pedagogiki empatycznej. Fundacja Prodeste.
  14. Ośrodek Rozwoju Edukacji [ORE]. (2020). Asystent Dziecka/Ucznia ze Specjalnymi Potrzebami Edukacyjnymi (ASPE) – projekt konkursowy MEN. https://efs.mein.gov.pl/wp-content/uploads/2020/01/Zalacznik_nr_10_Asystent-DzieckaUcznia-ze-Specjalnymi-Potrzebami-Edukacyjnymi-ASPE-%E2%80%93-standard-pracy-i-profil-kompetencyjny.pdf [dostęp: 20.11.2023].
  15. Ośrodek Rozwoju Edukacji [ORE]. (2021). Czas na SCWEW – dzieci czekają! Prezentujemy Model Specjalistycznych Centrów Wspierających Edukację Włączającą. https://www.ore.edu.pl/2021/04/czas-na-scwew-dzieci-czekaja-2/ [dostęp: 20.11.2023].
  16. Pachowicz, M. (2018). Mechanizmy ekskluzyjne ukryte w procesie inkluzji. W: B. D. Gołębniak, M. Pachowicz (red.), Ku inkluzji społeczno-kulturowej w szkole. Od pedagogiki klasy do pedagogiki włączającej (s. 77-93). Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej; Collegium Da Vinci. https://depot.ceon.pl/bitstream/handle/123456789/16376/inkluzja_int_2.pdf?sequence=1
  17. Pachowicz, M. (2023). Student neuroróżnorodny w procesie studiowania. Podręcznik dobrych praktyk. DGA; Fundacja Sowelo. https://sowelo.net.pl/wp-content/uploads/2023/10/Student_neuroroznorodny_podrecznik_final-2.pdf