Treść głównego artykułu
Abstrakt
Poprzednie badania wykazały, że wykluczenie społeczne ogranicza zachowania prospołeczne. Aczkolwiek ludzie doświadczeni ostracyzmem są bardziej podatni na próby oddziaływania nacisku społecznego. Obecne badania sprawdzały wpływ wykluczenia na poziom uległości. Zgodnie z modelem ostracyzmu, u osób
wykluczonych następuje spadek nastroju i potrzeb. Poziom uległości był generalnie wyższy wśród badanych dotkniętych odrzuceniem (badanie 1). Tendencja do angażowania się w działania wolontaryjne była jednak wyższa kiedy uczestnicy proszeni byli o wzięcie udziału w zadaniu wymagającym zaangażowania grupowego (w stosunku do zaangażowania indywidualnego), które mieli wykonać z innymi uczestnikami niebędącymi osobami wyluczającymi (badanie 2). Otrzymane wyniki są zgodne z innymi badaniami wskazującymi, iż ludzie mają raczej tendencję do zachowań agresywnych niż prospołecznych w stosunku do osób wykluczających, oraz do odbudowania zagrożonych potrzeb poprzez starania rozwijania nowych relacji społecznych.
Słowa kluczowe
Szczegóły artykułu
Licencja
Osoba publikująca wyraża zgodę na udostępnianie utworu przez Dolnośląską Szkołę Wyższą na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe, której pełny tekst dostępny jest na stronie internetowej: https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/legalcode
Osoba zgłaszająca upoważniona przez pozostałych współautorów do ich reprezentowania (autor korespondencyjny) zgłoszonego „utworu” oświadcza, że przysługują mu/jej autorskie prawa do utworu, które nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem.
Utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób, ani nie jest ograniczony prawami na rzecz osób trzecich.
Utwór nie był wcześniej publikowany pod tym samym lub innym tytułem, nie stanowi również części innej publikacji. Utwór nie jest obecnie przedmiotem postępowania w innym wydawnictwie.
Osoba zgłaszająca utwór do publikacji w czasopiśmie „Forum Oświatowe” i tym samym potwierdza, że:
- Utwór został przygotowany zgodnie z zasadami edytorskimi obowiązującymi w czasopiśmie.
- Utwór zawiera informacje o źródłach finansowania badań, które stanowiły podstawę jego opracowania.
- Wyraża zgodę na przekazanie utworu do podwójnej recenzji, na podstawie której redakcja podejmie decyzję o przyjęciu lub odrzuceniu utworu do publikacji.
- Wyraża zgodę na dokonanie przez redakcję koniecznych zmian utworu wynikających z opracowania redakcyjnego.
- Zobowiązuje się do niezwłocznego dokonania korekty autorskiej utworu, po jego akceptacji przez redakcję. Niedokonanie korekty autorskiej w terminie 14 dni od daty otrzymania materiałów, traktowane będzie za zgodę na wydanie utworu w postaci przekazanej do korekty.
Osoba zgłaszająca udziela Dolnośląskiej Szkole Wyższej nieodpłatnej, nieograniczonej terytorialnie i czasowo nieodpłatnej licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu pod warunkiem jego przyjęcia do opublikowania w czasopiśmie „Forum Oświatowe”, na następujących polach eksploatacji:
- Utrwalanie, zwielokrotnianie i wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową i zapisu elektronicznego.
- Obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono: wprowadzanie do obrotu, sprzedaż, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, również w sieci Internet.
- Włączenie utworu w skład utworu zbiorowego.
- Tłumaczenia na inne języki i rozpowszechniania tych tłumaczeń.
Publikujemy zgodnie z zaleceniami The Committee on Publication Ethics (COPE), w wolnym dostępie na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
Referencje
- Balliet, D., & Ferris, D. (2013). Ostracism and prosocial behavior: A social dilemma perspective. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 120, 298–308. https://doi.org/10.1016/j.obhdp.2012.04.004
- Baumeister, R. F., & Leary, M. R. (1995). The need to belong: Desire for interpersonal attachments as a fundamental human motivation. Psychological Bulletin, 117, 497-529.
- Bernstein, M. J., Sacco, D. F., Brown, C. M., Young, S. G., & Claypool, H. M. (2010). A preference for genuine smiles following social exclusion. Journal of Experimental Social Psychology, 46, 196–199. https://doi.org/10.1016/j.jesp.2009.08.010
- Bernstein, M. J., Young, S. G., Brown, C. M., Sacco, D. F., & Claypool, H. (2008). Adaptive responses to social exclusion: Social rejection improves detection of real and fake smiles. Psychological Science, 19, 981–983. https://doi.org/10.1111/j.1467-9280.2008.02187.x
- Böckler, A., Hömke, P., & Sebanz, N. (2014). Invisible man: Exclusion from shared attention affects gaze behavior and self-reports. Social Psychological and Personality Science, 5, 140–148. https://doi.org/10.1177/1948550613488951
- Brief, A. P., & Motowidlo, S. J. (1986). Prosocial organizational behaviors. The Academy of Management Review, 11(4), 710-725. http://www.jstor.org/stable/258391
- Carter-Sowell, A. R., Chen, Z., & Williams, K. D. (2008). Ostracism increases social susceptibility. Social Influence, 3, 143–153.https://doi.org/10.1080/15534510802204868
- Cialdini, R. B., & Goldstein, N. J. (2004). Social influence: Compliance and conformity. Annual Review of Psychology, 55, 591-621.
- DeWall, C. N., Twenge, J. M., Gitter, S. A., & Baumeister, R. F. (2009). It’s the thought that counts: The role of hostile cognition in shaping aggressive responses to social exclusion. Journal of Personality and Social Psychology, 96, 45-59.
- DeWall, C.N., Twenge, J.M., Koole, S.L., Baumeister, R.F., Marquez, A., & Reid, M.W. (2011). Automatic emotion regulation after social exclusion: Tuning to positivity. Emotion, 11(3), 623-636. https://doi.org/10.1037/a0023534
- Eisenberger, N. I., Lieberman, M. D., & Williams, K. D. (2003). Does rejection hurt? An fMRI study of social exclusion. Science, 302, 290–292.
- Gerber J., Wheeler L. (2009). On being rejected: A meta-analysis of experimental research on rejection. Perspectives on Psychological Science, 4, 468–488. https://doi.org/10.1111/j.1745-6924.2009.01158.x
- Hartgerink, C. H. J., I., v. B., Wichters, J. M., & Williams, K. D. (2015). The Ordinal Effects of Ostracism: A Meta Analysis of 120 Cyberball Studies. Plos One, 10(5), e0127002. https://doi.org/0.1371/journal. pone.0127002
- Kenrick, D. T., Neuberg, S. L., & Cialdini, R. B. (2010). Social psychology: Goals in interaction (5th ed.). Boston, MA: Allyn & Bacon.
- Lakin, J. L., & Chartrand, T. L. (2005). Excluding and nonconscious behavioral mimicry. In K. D. Williams, J .P. Forgas & W. von Hippel (Eds.), The social outcast: Ostracism, social exclusion, rejection, and bullying (pp. 279-295). New York: Psychology Press.
- Leary, M. R., Kowalski, R. M., Smith, L., & Phillips, S. (2003). Teasing, rejection, and violence: Case studies of the school shootings. Aggressive Behavior, 29, 202–214. https://doi.org/10.1002/ab.10061
- Leary, M.R., Twenge, J.M., & Quinlivan, E. (2006). Interpersonal rejection as a determinant of anger and aggression. Personality and Social Psychology Review, 10, 11-132.
- Maner, J.K., DeWall, N.C., Baumeister, R.F., & Schaller, M. (2007). Does social exclusion motivate interpersonal reconnection? Resolving the “porcupine problem.” Journal of Personality and Social Psychology, 92 (1), 42-55.
- Molden, D. C., Lucas, G. M., Gardner, W. L., Dean, K., & Knowles, M. L. (2009). Motivations for prevention or promotion following social exclusion: Being rejected versus being ignored. Journal of Personality and Social Psychology, 96, 415–431. https://doi.org/10.1037/a0012958
- Riva, P., Williams, K. D., Torstrick, A. M., & Montali, L. (2014). Orders to shoot (a camera): Effect of ostracism on obedience. Journal of Social Psychology, 154, 208–216. https://doi.org/10.1080/00224545.2014.883354
- Smart Richman, L., & Leary, M. R. (2009). Reactions to discrimination, stigmatization, ostracism, and other forms of interpersonal rejection: A multimotive model. Psychological Review, 116, 365-383.
- Twenge, J. M. (2005). When does social rejection lead to aggression? The influence of situations, narcissism, emotions, and replenishing connections. In K. D. Williams, J. P. Forgas & W. von Hippel (Eds.), The social outcast: Ostracism, social exclusion, rejection, and bullying (pp. 19-34). New York: Psychology Press.
- van Beest, I., & Williams, K. D. (2006). When inclusion costs and ostracism pays, ostracism still hurts. Journal of Personality and Social Psychology, 91, 918-928.
- Vorderer, P., & Schneider, F. M. (2017). Social media and ostracism. In K. D. Williams & S. A. Nida (Eds.), Ostracism, exclusion, and rejection (pp. 240-257). New York, NY: Psychology Press.
- Wesselmann, E. D., Ren, D., & Williams, K. D. (2015). Motivations for responses to ostracism. Frontiers in Psychology, 6 (40). https://doi.org/10.3389/fpsyg.2015.00040
- Williams, K. D., Cheung, C. K. T., & Choi, W. (2000). CyberOstracism: Effects of being ignored over the Internet. Journal of Personality and Social Psychology, 79, 748-762.
- Williams, K. D., & Jarvis, B. (2006). Cyberball: A program for use in research on ostracism and interpersonal acceptance. Behavior Research Methods, Instruments and Computers, 38, 174–180.
- Williams, K. D., & Sommer, K. L. (1997). Social ostracism by one’s coworkers: Does rejection lead to loafing or compensation? Personality and Social Psychology Bulletin, 23, 693-706.
- Zadro, L., Williams, K. D., & Richardson, R. (2004). How low can you go? Ostracism by a computer lowers belonging, control, self-esteem, and meaningful existence. Journal of Experimental Social Psychology, 40, 560-567.
Referencje
Balliet, D., & Ferris, D. (2013). Ostracism and prosocial behavior: A social dilemma perspective. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 120, 298–308. https://doi.org/10.1016/j.obhdp.2012.04.004
Baumeister, R. F., & Leary, M. R. (1995). The need to belong: Desire for interpersonal attachments as a fundamental human motivation. Psychological Bulletin, 117, 497-529.
Bernstein, M. J., Sacco, D. F., Brown, C. M., Young, S. G., & Claypool, H. M. (2010). A preference for genuine smiles following social exclusion. Journal of Experimental Social Psychology, 46, 196–199. https://doi.org/10.1016/j.jesp.2009.08.010
Bernstein, M. J., Young, S. G., Brown, C. M., Sacco, D. F., & Claypool, H. (2008). Adaptive responses to social exclusion: Social rejection improves detection of real and fake smiles. Psychological Science, 19, 981–983. https://doi.org/10.1111/j.1467-9280.2008.02187.x
Böckler, A., Hömke, P., & Sebanz, N. (2014). Invisible man: Exclusion from shared attention affects gaze behavior and self-reports. Social Psychological and Personality Science, 5, 140–148. https://doi.org/10.1177/1948550613488951
Brief, A. P., & Motowidlo, S. J. (1986). Prosocial organizational behaviors. The Academy of Management Review, 11(4), 710-725. http://www.jstor.org/stable/258391
Carter-Sowell, A. R., Chen, Z., & Williams, K. D. (2008). Ostracism increases social susceptibility. Social Influence, 3, 143–153.https://doi.org/10.1080/15534510802204868
Cialdini, R. B., & Goldstein, N. J. (2004). Social influence: Compliance and conformity. Annual Review of Psychology, 55, 591-621.
DeWall, C. N., Twenge, J. M., Gitter, S. A., & Baumeister, R. F. (2009). It’s the thought that counts: The role of hostile cognition in shaping aggressive responses to social exclusion. Journal of Personality and Social Psychology, 96, 45-59.
DeWall, C.N., Twenge, J.M., Koole, S.L., Baumeister, R.F., Marquez, A., & Reid, M.W. (2011). Automatic emotion regulation after social exclusion: Tuning to positivity. Emotion, 11(3), 623-636. https://doi.org/10.1037/a0023534
Eisenberger, N. I., Lieberman, M. D., & Williams, K. D. (2003). Does rejection hurt? An fMRI study of social exclusion. Science, 302, 290–292.
Gerber J., Wheeler L. (2009). On being rejected: A meta-analysis of experimental research on rejection. Perspectives on Psychological Science, 4, 468–488. https://doi.org/10.1111/j.1745-6924.2009.01158.x
Hartgerink, C. H. J., I., v. B., Wichters, J. M., & Williams, K. D. (2015). The Ordinal Effects of Ostracism: A Meta Analysis of 120 Cyberball Studies. Plos One, 10(5), e0127002. https://doi.org/0.1371/journal. pone.0127002
Kenrick, D. T., Neuberg, S. L., & Cialdini, R. B. (2010). Social psychology: Goals in interaction (5th ed.). Boston, MA: Allyn & Bacon.
Lakin, J. L., & Chartrand, T. L. (2005). Excluding and nonconscious behavioral mimicry. In K. D. Williams, J .P. Forgas & W. von Hippel (Eds.), The social outcast: Ostracism, social exclusion, rejection, and bullying (pp. 279-295). New York: Psychology Press.
Leary, M. R., Kowalski, R. M., Smith, L., & Phillips, S. (2003). Teasing, rejection, and violence: Case studies of the school shootings. Aggressive Behavior, 29, 202–214. https://doi.org/10.1002/ab.10061
Leary, M.R., Twenge, J.M., & Quinlivan, E. (2006). Interpersonal rejection as a determinant of anger and aggression. Personality and Social Psychology Review, 10, 11-132.
Maner, J.K., DeWall, N.C., Baumeister, R.F., & Schaller, M. (2007). Does social exclusion motivate interpersonal reconnection? Resolving the “porcupine problem.” Journal of Personality and Social Psychology, 92 (1), 42-55.
Molden, D. C., Lucas, G. M., Gardner, W. L., Dean, K., & Knowles, M. L. (2009). Motivations for prevention or promotion following social exclusion: Being rejected versus being ignored. Journal of Personality and Social Psychology, 96, 415–431. https://doi.org/10.1037/a0012958
Riva, P., Williams, K. D., Torstrick, A. M., & Montali, L. (2014). Orders to shoot (a camera): Effect of ostracism on obedience. Journal of Social Psychology, 154, 208–216. https://doi.org/10.1080/00224545.2014.883354
Smart Richman, L., & Leary, M. R. (2009). Reactions to discrimination, stigmatization, ostracism, and other forms of interpersonal rejection: A multimotive model. Psychological Review, 116, 365-383.
Twenge, J. M. (2005). When does social rejection lead to aggression? The influence of situations, narcissism, emotions, and replenishing connections. In K. D. Williams, J. P. Forgas & W. von Hippel (Eds.), The social outcast: Ostracism, social exclusion, rejection, and bullying (pp. 19-34). New York: Psychology Press.
van Beest, I., & Williams, K. D. (2006). When inclusion costs and ostracism pays, ostracism still hurts. Journal of Personality and Social Psychology, 91, 918-928.
Vorderer, P., & Schneider, F. M. (2017). Social media and ostracism. In K. D. Williams & S. A. Nida (Eds.), Ostracism, exclusion, and rejection (pp. 240-257). New York, NY: Psychology Press.
Wesselmann, E. D., Ren, D., & Williams, K. D. (2015). Motivations for responses to ostracism. Frontiers in Psychology, 6 (40). https://doi.org/10.3389/fpsyg.2015.00040
Williams, K. D., Cheung, C. K. T., & Choi, W. (2000). CyberOstracism: Effects of being ignored over the Internet. Journal of Personality and Social Psychology, 79, 748-762.
Williams, K. D., & Jarvis, B. (2006). Cyberball: A program for use in research on ostracism and interpersonal acceptance. Behavior Research Methods, Instruments and Computers, 38, 174–180.
Williams, K. D., & Sommer, K. L. (1997). Social ostracism by one’s coworkers: Does rejection lead to loafing or compensation? Personality and Social Psychology Bulletin, 23, 693-706.
Zadro, L., Williams, K. D., & Richardson, R. (2004). How low can you go? Ostracism by a computer lowers belonging, control, self-esteem, and meaningful existence. Journal of Experimental Social Psychology, 40, 560-567.