Treść głównego artykułu
Abstrakt
Ze współczesnych koncepcji rozwoju zawodowego wynika, że kwalifikacje nauczyciela mają charakter procesualny, dlatego dla prawidłowego funkcjonowania w zawodzie kluczowa jest ustawiczna gotowość do modyfikowania i doskonalenia zawodowych kompetencji.
Celem prezentowanych badań była analiza zależności między nasileniem cech konstytuujących gotowość do zmiany a satysfakcją z życia studentek i studentów kierunków nauczycielskich. Weryfikacji poddano hipotezę, że młodzież akademicka o wyższym nasileniu cech określających gotowość do zmiany deklaruje większą satysfakcję z życia. Na podstawie przeprowadzonych analiz stwierdzono, że studenci kierunków nauczycielskich uzyskali w większości niższe od optymalnych wyniki w zakresie nasilenia wszystkich cech składających się na gotowość do zmiany, co pozwala przypuszczać, że studenci – przyszli nauczyciele wykazują niski poziom gotowości do zmiany. Stwierdzone statystycznie istotne dodatnie korelacje między nasileniem cech określających gotowość do zmiany a poziomem satysfakcji z życia oznaczają, że wraz ze wzrostem nasilenia pomysłowości, pasji, pewności siebie, optymizmu i śmiałości wzrastał także poziom satysfakcji z życia badanych studentów.
Słowa kluczowe
Szczegóły artykułu
Licencja
Osoba publikująca wyraża zgodę na udostępnianie utworu przez Dolnośląską Szkołę Wyższą na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe, której pełny tekst dostępny jest na stronie internetowej: https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/legalcode
Osoba zgłaszająca upoważniona przez pozostałych współautorów do ich reprezentowania (autor korespondencyjny) zgłoszonego „utworu” oświadcza, że przysługują mu/jej autorskie prawa do utworu, które nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem.
Utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób, ani nie jest ograniczony prawami na rzecz osób trzecich.
Utwór nie był wcześniej publikowany pod tym samym lub innym tytułem, nie stanowi również części innej publikacji. Utwór nie jest obecnie przedmiotem postępowania w innym wydawnictwie.
Osoba zgłaszająca utwór do publikacji w czasopiśmie „Forum Oświatowe” i tym samym potwierdza, że:
- Utwór został przygotowany zgodnie z zasadami edytorskimi obowiązującymi w czasopiśmie.
- Utwór zawiera informacje o źródłach finansowania badań, które stanowiły podstawę jego opracowania.
- Wyraża zgodę na przekazanie utworu do podwójnej recenzji, na podstawie której redakcja podejmie decyzję o przyjęciu lub odrzuceniu utworu do publikacji.
- Wyraża zgodę na dokonanie przez redakcję koniecznych zmian utworu wynikających z opracowania redakcyjnego.
- Zobowiązuje się do niezwłocznego dokonania korekty autorskiej utworu, po jego akceptacji przez redakcję. Niedokonanie korekty autorskiej w terminie 14 dni od daty otrzymania materiałów, traktowane będzie za zgodę na wydanie utworu w postaci przekazanej do korekty.
Osoba zgłaszająca udziela Dolnośląskiej Szkole Wyższej nieodpłatnej, nieograniczonej terytorialnie i czasowo nieodpłatnej licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu pod warunkiem jego przyjęcia do opublikowania w czasopiśmie „Forum Oświatowe”, na następujących polach eksploatacji:
- Utrwalanie, zwielokrotnianie i wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową i zapisu elektronicznego.
- Obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono: wprowadzanie do obrotu, sprzedaż, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, również w sieci Internet.
- Włączenie utworu w skład utworu zbiorowego.
- Tłumaczenia na inne języki i rozpowszechniania tych tłumaczeń.
Publikujemy zgodnie z zaleceniami The Committee on Publication Ethics (COPE), w wolnym dostępie na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
Referencje
- Arslan, H., Kuru, M., Satici, A. (2005). A comparison of organizational culture in Turkish primary and high schools. Educational Administration. Theory & Practice, 44, 449–472.
- Aziz, A.A.A., Fooi, F.S., Asimiran, S., Hassan, A. (2015). Literature review on the relationship between principal instructional leadership and teacher readiness to implement change. International Refereed Research Journal, 6(1), 12–19.
- Burden, P.R. (1990). Teacher development. W: W. R. Houston (ed.), Handbook of research on teacher education (s. 311–328). New York: Macmillan.
- Byra, S. (2011). Satysfakcja z życia osób z uszkodzeniem rdzenia kręgowego w pierwszym okresie nabycia niepełnosprawności – funkcje wsparcia oczekiwanego i otrzymywanego. Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 17(2), 64–70.
- Campbell, A. (1976). Subjective measures of well being, American Psychologist, 31(2), 117–124.
- Chomczyńska-Rubacha, M., Rubacha, K. (2007). Płeć kulturowa nauczycieli. Funkcjonowanie w roli zawodowej. Kraków: Oficyna Wydawnicza “Impuls”.
- Craft, A. (1996). Continuing professional development: a practical guide for teachers and schools. London, New York: Routledge in association with The Open University.
- Czerepaniak-Walczak, M. (1997). Aspekty i źródła profesjonalnej refleksji nauczyciela. Toruń: Edytor.
- Day, C. (2004). Od teorii do praktyki: rozwój zawodowy nauczyciela. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
- Dróżka, W. (2010). Wspomaganie rozwoju zawodowego nauczycieli. Zarys problematyki. W: A. Bogaj, W. Dróżka (red.), Proces stawania się nauczycielem: teoria i praktyka. Kielce: Wszechnica Świętokrzyska.
- Duckworth, A.L., Quinn, P.D., Seligman, M.E.P. (2009). Positive predictors of teacher effectiveness. The Journal of Positive Psychology, 4(6), 540–547.
- Fessler, R., Christensen, J. (1992). The teacher career cycle: understanding and guiding the professional development of teachers. Boston: Allyn and Bacon.
- Gaś, Z.B. (2001). Doskonalący się nauczyciel. Psychologiczne aspekty rozwoju profesjonalnego nauczycieli. Lublin: Wyd. Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
- Grenville-Cleave, B., Boniwell, I. (2012). Surviving or thriving? Do teachers have lower perceived control and well-being than other professions? Management in Education, 26(1) 3–5. https://doi.org/10.1177%2F0892020611429252
- Grondas, M., Żmijski, J. (2005). Dokumentowanie i planowanie rozwoju nauczyciela. Poradnik. Warszawa: Wyd. CODN.
- Inandi, Y., Gilic, F. (2016). Relationship of teachers’ readiness for change with their participation in decision making and school culture. Educational Research and Reviews. 11(8), 823–833.
- Juczyński, Z. (2009). Narzędzia pomiaru w promocji i psychologii zdrowia. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych.
- Kocór, M. (2006). Nauczyciele wobec zmian edukacyjnych w Polsce. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
- Komar, W. (2000). Współczesność i nauczyciel – perspektywy edukacji bez dogmatów? Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
- Kondakci, Y., Beycioglu, K., Sincar, M., Ugurlu, C.T. (2017). Readiness of teachers for change in schools. International Journal of Leadership in Education, 20(2), 176–197.
- Kosiba, G. (2009). Doskonalenie i rozwój zawodowy nauczycieli wychowania fizycznego. Kraków: AWF.
- Kosiba, G., Madejski, E. (2014). Postawy nauczycieli wobec swej roli zawodowej w świetle wybranych koncepcji teoretycznych. Forum Oświatowe, 52(2), 101–112.
- Kriegel, R., Brandt, D. (1996). Sacred cows make the best burgers. Developing change ready people and organizations. New York: Warner Books.
- Kubacka-Jasiecka, D. (2002). Psychologia wobec problematyki zmiany. W: D. Kubacka-Jasiecka (red.), Człowiek wobec zmiany. Rozważania psychologiczne (s. 11–20). Kraków: Wydawnictwo UJ.
- Kuleta, M. (2002). Człowiek jako kreator zmian w swoim życiu. W: D. Kubacka-Jasiecka (red.), Człowiek wobec zmiany. Rozważania psychologiczne (s. 21–37). Kraków: Wydawnictwo UJ.
- Kwaśnica, R. (1995). Wprowadzenie do myślenia o wspomaganiu nauczycieli w rozwoju. Studia Pedagogiczne, 61, 9–43.
- Kwiatkowska, H. (1997). Edukacja nauczycieli: konteksty – kategorie – praktyki. Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych.
- Kwiatkowska, H. (2005). Tożsamość nauczycieli: między anomią a autonomią. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
- Kwieciński, Z. (2000). Tropy – ślady – proby. Studia i szkice z pedagogiki pogranicza. Poznań – Olsztyn: Wydawnictwo „Edytor”.
- Laudańska-Krzemińska, I., Wierzejska, E., Jóźwiak, P., Klimas, N. (2015). Zachowania zdrowotne nauczycieli w Wielkopolsce – poszukiwanie mocnych i słabych stron. W: R. Stemplewski, R. Szeklicki, J. Maciaszek (red.), Aktywność fizyczna i żywienie – w trosce o zdrowie i jakość życia (s. 253–252). Poznań: Wyd. Naukowe Bogucki.
- Leśniewska, G. (2016). Gotowość do zmiany nauczycieli szansą edukacji XXI wieku. Studia i Prace WNEiZ US, 46(1), 39–49. doi:10.18276/sip.2016.46/1-03.
- Makowska, B. (2010). Wybrane elementy oceny jakości życia studentów studiów niestacjonarnych. Zdrowie – Kultura Zdrowotna – Edukacja, V, 25–31.
- Michalak, J.M. (2003). Poczucie odpowiedzialności zawodowej nauczycieli: studium teoretyczno-empiryczne. Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych.
- Mirkhan, I., Shakerinia, I., Kafi, M., Khalilzade, N. (2014). Prediction of life satisfaction based on emotional intelligence, happiness and religious attitude among female teachers of Urmia City, North West of Iran. International Journal of School Health, 1(3), e25144. doi:10.17795/intjsh-25144.
- Mroczkowska, D., Białkowska, J. (2014). Style radzenia sobie ze stresem jako zmienne determinujące jakość życia młodych dorosłych. Medycyna Ogolna i Nauki o Zdrowiu, 20(3), 265-269. doi:10.5604/20834543.1124655.
- Paszkowska-Rogacz, A., Tarkowska, M. (2004). Metody pracy z grupą w poradnictwie zawodowym. Warszawa: KOWEZiU.
- Rossi-Barbosa, L.A., Gama, A.C., Caldeira, A.P. (2015). Association between readiness for behavior change and complaints of vocal problems in teachers. Codas, 27(2), 170–177.
- Rovegno, I. (1994). Teaching within a curricula zone of safety: school culture and the situated nature of student teachers’ pedagogical content knowledge. Research Quarterly for Exercise and Sport, 65(3), 269–279. https://doi.org/10.1080/02701367.1994.10607628
- Rubacha, K. (2000). Pełnienie roli nauczyciela a realizacja zadań rozwojowych w okresie wczesnej dorosłości. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
- Shaima, A. (2011). Does teaching contribute to one’s wellbeing: an examination of the relationship between teaching satisfaction and life satisfaction among university teachers. Transformative dialogues. Teaching & Learning Journal, 4(3), 1–19.
- Skalska, K. (2015). Wsparcie społeczne a satysfakcja z życia studentów z niepełnosprawnością. Szkice i Rozprawy, 15(8), 119–136.
- Strózik, T. (2014). System wartości a ocena jakości życia młodzieży akademickiej w świetle badań ankietowych studentów uczelni Poznania. STUDIA OECONOMICA POSNANIENSIA, 2(2), 5–23.
- Tobiasz-Adamczyk, B. (2000). Wybrane elementy socjologii zdrowia i choroby. Kraków: Wydawnictwo UJ.
- Trzebiatowski, J. (2011). Jakość życia w perspektywie nauk społecznych i medycznych – systematyzacja ujęć definicyjnych. Hygeia Public Health, 46(1), 25–31.
- Turska, E. (2006). Jednostka w sytuacji zmian organizacyjnych. W: Z. Ratajczak, A. Bańka, E. Turska (red.), Współczesna psychologia pracy i organizacji. Wybrane zagadnienia (s. 118–150). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
- Zayim, M., Kondakci, Y. (2015) An exploration of the relationship between readiness for change and organizational trust in Turkish public schools. Educational Management Administration & Leadership, 43(4), 610–625. https://doi.org/10.1177%2F1741143214523009
Referencje
Arslan, H., Kuru, M., Satici, A. (2005). A comparison of organizational culture in Turkish primary and high schools. Educational Administration. Theory & Practice, 44, 449–472.
Aziz, A.A.A., Fooi, F.S., Asimiran, S., Hassan, A. (2015). Literature review on the relationship between principal instructional leadership and teacher readiness to implement change. International Refereed Research Journal, 6(1), 12–19.
Burden, P.R. (1990). Teacher development. W: W. R. Houston (ed.), Handbook of research on teacher education (s. 311–328). New York: Macmillan.
Byra, S. (2011). Satysfakcja z życia osób z uszkodzeniem rdzenia kręgowego w pierwszym okresie nabycia niepełnosprawności – funkcje wsparcia oczekiwanego i otrzymywanego. Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 17(2), 64–70.
Campbell, A. (1976). Subjective measures of well being, American Psychologist, 31(2), 117–124.
Chomczyńska-Rubacha, M., Rubacha, K. (2007). Płeć kulturowa nauczycieli. Funkcjonowanie w roli zawodowej. Kraków: Oficyna Wydawnicza “Impuls”.
Craft, A. (1996). Continuing professional development: a practical guide for teachers and schools. London, New York: Routledge in association with The Open University.
Czerepaniak-Walczak, M. (1997). Aspekty i źródła profesjonalnej refleksji nauczyciela. Toruń: Edytor.
Day, C. (2004). Od teorii do praktyki: rozwój zawodowy nauczyciela. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Dróżka, W. (2010). Wspomaganie rozwoju zawodowego nauczycieli. Zarys problematyki. W: A. Bogaj, W. Dróżka (red.), Proces stawania się nauczycielem: teoria i praktyka. Kielce: Wszechnica Świętokrzyska.
Duckworth, A.L., Quinn, P.D., Seligman, M.E.P. (2009). Positive predictors of teacher effectiveness. The Journal of Positive Psychology, 4(6), 540–547.
Fessler, R., Christensen, J. (1992). The teacher career cycle: understanding and guiding the professional development of teachers. Boston: Allyn and Bacon.
Gaś, Z.B. (2001). Doskonalący się nauczyciel. Psychologiczne aspekty rozwoju profesjonalnego nauczycieli. Lublin: Wyd. Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Grenville-Cleave, B., Boniwell, I. (2012). Surviving or thriving? Do teachers have lower perceived control and well-being than other professions? Management in Education, 26(1) 3–5. https://doi.org/10.1177%2F0892020611429252
Grondas, M., Żmijski, J. (2005). Dokumentowanie i planowanie rozwoju nauczyciela. Poradnik. Warszawa: Wyd. CODN.
Inandi, Y., Gilic, F. (2016). Relationship of teachers’ readiness for change with their participation in decision making and school culture. Educational Research and Reviews. 11(8), 823–833.
Juczyński, Z. (2009). Narzędzia pomiaru w promocji i psychologii zdrowia. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych.
Kocór, M. (2006). Nauczyciele wobec zmian edukacyjnych w Polsce. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Komar, W. (2000). Współczesność i nauczyciel – perspektywy edukacji bez dogmatów? Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
Kondakci, Y., Beycioglu, K., Sincar, M., Ugurlu, C.T. (2017). Readiness of teachers for change in schools. International Journal of Leadership in Education, 20(2), 176–197.
Kosiba, G. (2009). Doskonalenie i rozwój zawodowy nauczycieli wychowania fizycznego. Kraków: AWF.
Kosiba, G., Madejski, E. (2014). Postawy nauczycieli wobec swej roli zawodowej w świetle wybranych koncepcji teoretycznych. Forum Oświatowe, 52(2), 101–112.
Kriegel, R., Brandt, D. (1996). Sacred cows make the best burgers. Developing change ready people and organizations. New York: Warner Books.
Kubacka-Jasiecka, D. (2002). Psychologia wobec problematyki zmiany. W: D. Kubacka-Jasiecka (red.), Człowiek wobec zmiany. Rozważania psychologiczne (s. 11–20). Kraków: Wydawnictwo UJ.
Kuleta, M. (2002). Człowiek jako kreator zmian w swoim życiu. W: D. Kubacka-Jasiecka (red.), Człowiek wobec zmiany. Rozważania psychologiczne (s. 21–37). Kraków: Wydawnictwo UJ.
Kwaśnica, R. (1995). Wprowadzenie do myślenia o wspomaganiu nauczycieli w rozwoju. Studia Pedagogiczne, 61, 9–43.
Kwiatkowska, H. (1997). Edukacja nauczycieli: konteksty – kategorie – praktyki. Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych.
Kwiatkowska, H. (2005). Tożsamość nauczycieli: między anomią a autonomią. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Kwieciński, Z. (2000). Tropy – ślady – proby. Studia i szkice z pedagogiki pogranicza. Poznań – Olsztyn: Wydawnictwo „Edytor”.
Laudańska-Krzemińska, I., Wierzejska, E., Jóźwiak, P., Klimas, N. (2015). Zachowania zdrowotne nauczycieli w Wielkopolsce – poszukiwanie mocnych i słabych stron. W: R. Stemplewski, R. Szeklicki, J. Maciaszek (red.), Aktywność fizyczna i żywienie – w trosce o zdrowie i jakość życia (s. 253–252). Poznań: Wyd. Naukowe Bogucki.
Leśniewska, G. (2016). Gotowość do zmiany nauczycieli szansą edukacji XXI wieku. Studia i Prace WNEiZ US, 46(1), 39–49. doi:10.18276/sip.2016.46/1-03.
Makowska, B. (2010). Wybrane elementy oceny jakości życia studentów studiów niestacjonarnych. Zdrowie – Kultura Zdrowotna – Edukacja, V, 25–31.
Michalak, J.M. (2003). Poczucie odpowiedzialności zawodowej nauczycieli: studium teoretyczno-empiryczne. Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych.
Mirkhan, I., Shakerinia, I., Kafi, M., Khalilzade, N. (2014). Prediction of life satisfaction based on emotional intelligence, happiness and religious attitude among female teachers of Urmia City, North West of Iran. International Journal of School Health, 1(3), e25144. doi:10.17795/intjsh-25144.
Mroczkowska, D., Białkowska, J. (2014). Style radzenia sobie ze stresem jako zmienne determinujące jakość życia młodych dorosłych. Medycyna Ogolna i Nauki o Zdrowiu, 20(3), 265-269. doi:10.5604/20834543.1124655.
Paszkowska-Rogacz, A., Tarkowska, M. (2004). Metody pracy z grupą w poradnictwie zawodowym. Warszawa: KOWEZiU.
Rossi-Barbosa, L.A., Gama, A.C., Caldeira, A.P. (2015). Association between readiness for behavior change and complaints of vocal problems in teachers. Codas, 27(2), 170–177.
Rovegno, I. (1994). Teaching within a curricula zone of safety: school culture and the situated nature of student teachers’ pedagogical content knowledge. Research Quarterly for Exercise and Sport, 65(3), 269–279. https://doi.org/10.1080/02701367.1994.10607628
Rubacha, K. (2000). Pełnienie roli nauczyciela a realizacja zadań rozwojowych w okresie wczesnej dorosłości. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Shaima, A. (2011). Does teaching contribute to one’s wellbeing: an examination of the relationship between teaching satisfaction and life satisfaction among university teachers. Transformative dialogues. Teaching & Learning Journal, 4(3), 1–19.
Skalska, K. (2015). Wsparcie społeczne a satysfakcja z życia studentów z niepełnosprawnością. Szkice i Rozprawy, 15(8), 119–136.
Strózik, T. (2014). System wartości a ocena jakości życia młodzieży akademickiej w świetle badań ankietowych studentów uczelni Poznania. STUDIA OECONOMICA POSNANIENSIA, 2(2), 5–23.
Tobiasz-Adamczyk, B. (2000). Wybrane elementy socjologii zdrowia i choroby. Kraków: Wydawnictwo UJ.
Trzebiatowski, J. (2011). Jakość życia w perspektywie nauk społecznych i medycznych – systematyzacja ujęć definicyjnych. Hygeia Public Health, 46(1), 25–31.
Turska, E. (2006). Jednostka w sytuacji zmian organizacyjnych. W: Z. Ratajczak, A. Bańka, E. Turska (red.), Współczesna psychologia pracy i organizacji. Wybrane zagadnienia (s. 118–150). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Zayim, M., Kondakci, Y. (2015) An exploration of the relationship between readiness for change and organizational trust in Turkish public schools. Educational Management Administration & Leadership, 43(4), 610–625. https://doi.org/10.1177%2F1741143214523009