Treść głównego artykułu

Abstrakt

Artykuł prezentuje rozważania, dotyczące roli nauczyciela we współczesnej rzeczywistości, zdominowanej kulturą neoliberalną, w tym: osłabieniem instytucji demokratycznych; korporacyjnym modelem funkcjonowania instytucji edukacyjnych, dyskursem menadżeryzmu, sprowadzającym procesy edukacyjne do strategii zarządzania, rozwojem biurokracji jako modelu sprawowania władzy nad podmiotami. Postawiono w nim tezę, że nauczyciel jako „biurokrata” i „menadżer” to współczesne oblicza narzuconej mu roli zawodowej i społecznej, stanowiące zaprzeczenie roli obywatelskiej.

Słowa kluczowe

nauczyciel obywatelskość dyskurs menadżeryzmu biurokracja dyskurs teacher citizenship managerial discourse bureaucracy discourse

Szczegóły artykułu

Jak cytować
Męczkowska-Christiansen, A. (2015). Nauczyciel we współczesnej rzeczywistości edukacyjnej: menadżer, urzędnik czy obywatel?. Forum Oświatowe, 27(2(54), 15–24. Pobrano z https://forumoswiatowe.pl/index.php/czasopismo/article/view/305

Referencje

  1. Bauman, Z. (1992). Nowoczesność i zagłada (F. Jaszuński, tłum.). Warszawa: Fundacja Kulturalna Masada.
  2. Dean, M. (1999). Governmentality: Power and rule in modern society. London: Sage.
  3. Deetz, S. A. (1992). Democracy in the age of corporate colonization: Developments in communication and the politics of everyday life. Albany, NY: State University of New York Press.
  4. Deetz, S. A. (1994). The new policies of the workplace: Ideology and other Unobtrusive Controls. W: H. W. Simons, M. Billig (red.), After postmodernism: Reconstructing ideology critique (s. 172–200). London: Sage.
  5. Dyer, S., Humphries, M., Fitzgibbons, D., Hurd, F. (2014). Understanding management critically: A student text. London: Sage.
  6. Foucault, M. (1988). Technologies of the self. W: L. H. Martin, H. Gutman, P. H. Hutton (red.), Technologies of the self: A seminar with Michel Foucault (s. 16–49). Amherst, MA: University of Massachusetts Press.
  7. Gray, J. (2013, 24 sierpnia). Margaret Thatcher's Unintended Legacies. New Republic. Pobrane z: http://www.newrepublic.com/article/114223/margaret-thatcher-reviewed-john-gray
  8. Grey, C. (1996). Towards a critique of managerialism: The contribution of Simone Weil. Journal of Management Studies, 33(5), 591–612. http://dx.doi.org/10.1111/j.1467-6486.1996.tb00810.x
  9. Gordon, C. (1991). Governmental rationality: An introduction. W: G. Burchell, C. Gordon, P. Miller (red.), The Foucault effect: Studies in Governmentality (s. 1–52). Chicago, IL: University of Chicago Press.
  10. Habermas, J. (2008). Strukturalne przeobrażenia sfery publicznej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
  11. Hjorth, D. (2005). Organizational Entrepreneurship: With de Certeau on Creating Heterotopias (or Spaces for Play). Journal of Management Inquiry, 14(4), 386–398. http://dx.doi.org/10.1177/1056492605280225
  12. Jurgiel, A. (2007). Nauczyciele dorosłych w społeczeństwie obywatelskim. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
  13. Kędzierska, H. (2012). Kariery zawodowe nauczycieli: konteksty – wzory – pola dyskursu. Toruń: Adam Marszałek.
  14. Lefort, C. (1986). The Political Forms of Modern Society: Bureaucracy, Democracy, Totalitarianism. Cambridge, MA: MIT Press.
  15. Marks, K. (1960). Rękopisy ekonomiczno-filozoficzne z 1844 roku. W: K. Marks, F. Engels, Dzieła (tom 1). Warszawa: Książka i Wiedza.
  16. Mayo, E. (1933). The human problems of an industrial civilization. New York, NY: Macmillan.
  17. Męczkowska, A. (2007). Opór jako szansa kształtowania się podmiotowej tożsamości współczesnego nauczyciela. W: R. Kwiecińska, S. Kowal, M. Szymański (red.), Nauczyciel – tożsamość – rozwój (s. 98–109). Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej.
  18. Męczkowska-Christiansen, A. (2014). „Epistemologia” społeczeństwa wiedzy w kontekście rozważań nad problematyką edukacji. Podstawy Edukacji, 7, 21–38.
  19. Potulicka, E. (2013). Kto nam urządza edukację? Polonistyka, 9, 4–8.
  20. Rutkowiak, J. (2010). Czy istnieje edukacyjny program ekonomii korporacyjnej? W: E. Potulicka, J. Rutkowiak, Neoliberalne uwikłania edukacji (s. 13–39). Kraków: Impuls.
  21. Śpiewak, P. (1998). W stronę wspólnego dobra. Warszawa: Aletheia.
  22. Taylor, F. W. (1911). The Principles of Scientific Management. New York, NY: Harper Brothers.
  23. Weber, M. (1972). Typy władzy prawomocnej. W: J. Kurnal (red.), Twórcy naukowych podstaw organizacji. Warszawa: Państwowe Wydawnictwa Ekonomiczne.
  24. Webster, F. (2002). The Information Society Revisited. W: L. A. Lievrouw, S. Livingstone (red.), Handbook of New Media: Social Shaping and Consequences of ICTs (s. 443–458). London: Sage.
  25. Wolin, S. S. (2008). Democracy Incorporated: Managed democracy and the Specter of Inverted Totalitarianism. Princeton: Princeton University Press.