Pasek boczny artykułu

Pobieranie
PDF Fig. 1. Social learning network in project Academic Creativity – model of developmental teaching according to Lev S. Vygotsky (English) Bez nazwy (English)

Treść głównego artykułu

Abstrakt

Kulturowo-historyczna teoria rozwoju Lwa S. Wygotskiego w sposób szczególny wpłynęła nie tylko na rozumienie procesu rozwoju poznawczego jednostki, ale także wprowadziła nowe procedury w metodologii badań. Procedury, które pozwalają odkryć potencjał rozwoju tkwiący w dojrzewającym sposobie funkcjonowania dziecka, obserwowanie jego form działalności i zaangażowanego uczestnictwa w rozwiązywaniu zadań. Oryginalną „teorio-metodę” Wygotskiego i związane z nią procedury metodologiczne: eksperyment nauczający,  eksperyment genetyczny, metodę podwójnej stymulacji, zastosowano w realizowanych w Katedrze Dydaktyki i Studiów nad Kulturą Edukacji projektach badawczych (Developing teaching in early childhood education in line with Lev S. Vygotsky ’s concepts – ACK, Narrative environment of play and learning – NEPL). W artykule skupię się na trzech wątkach problemowych: (1) rozumieniu procesu rozwoju i uczenia się według Lwa S. Wygotskiego i podejścia kulturowo-historycznego; (2) przedstawieniu oryginalnych strategii badań rozwoju i uczenia się – eksperymentu nauczającego; (3) zastosowaniu tych procedur badawczych w realizowanych ostatnio projektach w Laboratorium Zmiany Edukacyjnej – Centrum Badań nad Rozwojem i Uczeniem się, jednostce utworzonej przy Katedrze Dydaktyki i Studiów nad Kultura Edukacji UKW w Bydgoszczy.

Słowa kluczowe

CHAT experimental and genetic method design experiment theoretical thinking early education metoda eksperymentalno-genetyczna eksperyment nauczający (designexperiment) myślenie teoretyczne wczesna edukacja kulturowo-historyczna teoria rozwoju Lwa S. Wygotskiego

Szczegóły artykułu

Licencja

Licencja

Osoba publikująca wyraża zgodę na udostępnianie utworu przez Dolnośląską Szkołę Wyższą na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe, której pełny tekst dostępny jest na stronie internetowej: https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/legalcode

Osoba zgłaszająca upoważniona przez pozostałych współautorów do ich reprezentowania (autor korespondencyjny) zgłoszonego „utworu” oświadcza, że przysługują mu/jej autorskie prawa do utworu, które nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem.

Utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób, ani nie jest ograniczony prawami na rzecz osób trzecich.

Utwór nie był wcześniej publikowany pod tym samym lub innym tytułem, nie stanowi również części innej publikacji. Utwór nie jest obecnie przedmiotem postępowania w innym wydawnictwie.

Osoba zgłaszająca utwór do publikacji w czasopiśmie „Forum Oświatowe” i tym samym potwierdza, że:

  1. Utwór został przygotowany zgodnie z zasadami edytorskimi obowiązującymi w czasopiśmie.
  2. Utwór zawiera informacje o źródłach finansowania badań, które stanowiły podstawę jego opracowania.
  3. Wyraża zgodę na przekazanie utworu do podwójnej recenzji, na podstawie której redakcja podejmie decyzję o przyjęciu lub odrzuceniu utworu do publikacji.
  4. Wyraża zgodę na dokonanie przez redakcję koniecznych zmian utworu wynikających z opracowania redakcyjnego.
  5. Zobowiązuje się do niezwłocznego dokonania korekty autorskiej utworu, po jego akceptacji przez redakcję. Niedokonanie korekty autorskiej w terminie 14 dni od daty otrzymania materiałów, traktowane będzie za zgodę na wydanie utworu w postaci przekazanej do korekty.

Osoba zgłaszająca udziela Dolnośląskiej Szkole Wyższej nieodpłatnej, nieograniczonej terytorialnie i czasowo nieodpłatnej licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu pod warunkiem jego przyjęcia do opublikowania w czasopiśmie „Forum Oświatowe”, na następujących polach eksploatacji:

  1. Utrwalanie, zwielokrotnianie i wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową i zapisu elektronicznego.
  2. Obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono: wprowadzanie do obrotu, sprzedaż, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, również w sieci Internet.
  3. Włączenie utworu w skład utworu zbiorowego.
  4. Tłumaczenia na inne języki i rozpowszechniania tych tłumaczeń.

 

Publikujemy zgodnie z zaleceniami The Committee on Publication Ethics (COPE), w wolnym dostępie na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.

Jak cytować
Filipiak, E. M. (2019). Kulturowo-historyczna teoria Lw S. Wygotskiego. Strategie badań rozwoju i uczenia się dzieci. Od teorii do zmiany w praktyce. Forum Oświatowe, 30(2(60), 169–182. Pobrano z http://forumoswiatowe.pl/index.php/czasopismo/article/view/673
Pobierz cytowania
Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
BibTeX

Referencje

  1. Bodrowa E., Leong D.J. Tools of the Mind. The Vygotskian Approach to Early Childhood Education. New York 2007.
  2. Brzezińska, A. I. (2015). Rozpoznanie zasobów dziecka i środowiska rozwoju – podstawa projektowania nauczania rozwijającego. W: E. Filipiak (red.), Nauczanie rozwijające według Lwa S. Vygotskyego. Od teorii do zmiany w praktyce. Bydgoszcz: Art. Studio,
  3. Dawydow, V.V. (1998). Ucebnaja zadaca. W: B.G. Mescerakova i V.P. Zincenko (red.), Bolszoj psichologiceskij slovar. Pedagogika Press, Moskwa 1998.
  4. Filipiak E. (2011). Z Vygotskym i Brunerem w tle. Słownik pojęć kluczowych. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.
  5. Filipiak, E. (2002). Konteksty rozwoju aktywności językowej dzieci w wieku wczesnoszkolnym. Bydgoszcz: Wydawnictwo Akademii Bydgoskiej im. Kazimierza Wielkiego.
  6. Filipiak, E. (2008). Uczenie się w klasie szkolnej w perspektywie socjokulturowej. W: E. Filipiak (red.). Rozwijanie zdolności uczenia się. Wybrane konteksty i problemy. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, s.
  7. Filipiak, E. (2012). Rozwijanie zdolności uczenia się. Z Vygotskym i Brunerem w tle. Sopot: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
  8. Filipiak, E. (2015 a). Możliwości rozwijania myślenia teoretycznego u dzieci w wieku wczesnoszkolnym. Podejście Lwa S. Vygotskyego. Studia Pedagogiczne. tom LXVIII/2015, s. 177-190.
  9. Filipiak, E. (2015b) Budowanie rusztowania dla myslenia i uczenia się dzieci w perspektywie społeczno-kulturowej teorii Lwa S.Vygotskyego . W: E. Filipiak, 2015 (red.). Nauczanie rozwijające według Lwa S. Vygotskyego we wczesnej edukacji dziecka. Od teorii do zmiany w praktyce. Bydgoszcz, s. 15-39
  10. Filipiak, E., Lemańska-Lewandowska, E. (2015 a). Raport tematyczny z badań. Model nauczania rozwijającego według Lwa S. Vygotskyego we wczesnej edukacji. Gotowość studentów i nauczycieli. Możliwości aplikacji
  11. Filipiak, E., Lemańska-Lewandowska, E. (2015 b). Możliwości rozwijania myślenia i uczenia się dzieci poprzez stawianie zadań rozwojowych. W: Filipiak, E. (red.). Nauczanie rozwijające według Lwa S. Vygotskyego we wczesnej edukacji dziecka. Od teorii do zmiany w praktyce
  12. E. Filipiak, 2015 (red.). Nauczanie rozwijające według Lwa S. Vygotskyego we wczesnej edukacji dziecka. Od teorii do zmiany w praktyce. Bydgoszcz,
  13. Giest H., 2001 Instruction and Learning in elementary School in M.Hedegaard (ed.) Learning in Clasrooms: A Cultural – Historical Approach , Aarhus University Press, p. 59-77
  14. Giest H., Lompscher J. (2003). Formation of Learning activity and Teoretical Thinking in Science Teaching in . In V. Ageev, B. Gindis, A. Kozulin, S. Miller (Eds.) Vygotsky's Theory and Culture of Education (pp. 267-289). New York: Cambridge University Press.
  15. Hedegaard M, (1999) the Influence of Societal Knowledge Traditions in M.Hedegaard and J.Lompscher ed. Learning Activity and Development, Aarhus University Press
  16. Hedegaard, M. (1990) The zone of proximal development as basic for instruction. In L.C.Moll (ed.) Vygotsky and education: instructional implications of sociohistorical psychology. Cambridgee University Press
  17. Ivić, 2000, Lew Siemionowicz Vygotsky, w: Myśliciele o wychowaniu, tom 2, red. naukowy Cz. Kupisiewicz, Warszawa: Graf-Punkt; przekład z ang., fr Dagmara Karbowska et al.
  18. Karpov, Y.V. 2005, Vygotsky for Educators, Cambridge University Press
  19. Shotter, J. (1994). Psychologia Vygotskyego: wspólna aktywność w strefie rozwoju. W: A. Brzezińska, G. Lutomski (red.) Dziecko w świecie ludzi i przedmiotów (s. 13-44). Poznań: Zysk i S-ka.
  20. Smykowski, B. (2000). Podejście rozwojowe do badania form zachowań. W: A. I. Brzezińska (red.). Z Vygotskym w tle (w serii: Nieobecne dyskursy, część VI) (s. 137-151). Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu im. Mikołaja Kopernika.
  21. Smykowski, B. (2017). Eksperymentalna metoda podwójnej stymulacji w diagnozowaniu gotowości dzieci do uczenia się pod kierunkiem. Psychologia Wychowawcza
  22. Stachowski R. 2002, Lew S.Vygotsky – prekursor psychologii o dwóch obliczach. W: A.Brzezińska, M.Marchow (red.) Lew S.Vygotsky. Wybrane prace psychologiczne II. Dzieciństwo i dorastanie. Poznań:Zysk i S-ka, s. 19-40
  23. Wiśniewska M. (2015) Budowanie rusztowania dla myslenia i działania dzieci z trudnościami w uczeniu się: między nadmiarem a niedomiarem wsparcia. W: E. Filipiak, 2015 (red.). Nauczanie rozwijające według Lwa S. Vygotskyego we wczesnej edukacji dziecka. Od teorii do zmiany w praktyce. Bydgoszcz, s. 165-181