Pasek boczny artykułu

Pobieranie
PDF

Treść głównego artykułu

Abstrakt

Według rzetelnie uzasadnionej hipotezy o zbieżności (izomorfizmie) poziomu rozwoju świadomości jednostki z zastanym poziomem kulturowym społeczeństwa (J. Haberas, L. Kohlberg) – powszechna przyzwoitość jest możliwa tylko w „porządnym społeczeństwie” (A. Margalit). W Polsce przeżywamy głęboki kryzys rozpadu i regresu społeczeństwa wychowującego. Autor wskazuje na dwa zbiory probierzy (kryteriów) dobrego ładu społecznego: 1) „dekalog odnowy” wygenerowany przez polski masowy ruch sprzeciwu społecznego w latach 1980-1981, a zrekonstruowany przez P. Sztompkę oraz 2) uniwersalny katalog zdolności ludzkich koniecznych do osiągnięcia jako warunek pełni człowieczeństwa, opracowany prze  M. C. Nussbaum. Obydwa te zbiory kryteriów są i mogą stale być pomocne w formułowaniu diagnoz rozwoju społeczeństwa. Na przeszkodzie rozwoju cywilizacyjnego Polski stoi jednak silnie ugruntowany przez wieki system zbiorowej podświadomości, na który składa się zbitka wiele elementów, wskazana przez Komitet Prognoz przy Polskiej Akademii Nauk. Nadzieję autorów raportu „Polska 2050”, że te bariery można zlikwidować  lub zminimalizować, osłabiają obecne tendencje do konserwatywnych w systemie szkolnym. Dobrze ilustruje te zmiany ironiczny esej  wybitnego uczonego, profesora P. Węgleńskiego o zmianach programowych w polskim szkolnictwie oraz „złota myśl” A.  Macierewicza, ministra obrony, o szczególnej roli Matki Boskiej Częstochowskiej dla bezpieczeństwa państwa. Autor artykułu wskazuje drogę powrotu do indywidualnej i zbiorowej mądrości i przyzwoitości poprzez powszechną alfabetyzację krytyczną.

Słowa kluczowe

regres społeczeństwa wychowującego probierze dobrego ładu i człowieczeństwa bariery rozwoju niepokojące reformy publiczne demonstracje głupoty konieczność alfabetyzacji kry-tycznej

Szczegóły artykułu

Licencja

Licencja

Osoba publikująca wyraża zgodę na udostępnianie utworu przez Dolnośląską Szkołę Wyższą na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe, której pełny tekst dostępny jest na stronie internetowej: https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/legalcode

Osoba zgłaszająca upoważniona przez pozostałych współautorów do ich reprezentowania (autor korespondencyjny) zgłoszonego „utworu” oświadcza, że przysługują mu/jej autorskie prawa do utworu, które nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem.

Utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób, ani nie jest ograniczony prawami na rzecz osób trzecich.

Utwór nie był wcześniej publikowany pod tym samym lub innym tytułem, nie stanowi również części innej publikacji. Utwór nie jest obecnie przedmiotem postępowania w innym wydawnictwie.

Osoba zgłaszająca utwór do publikacji w czasopiśmie „Forum Oświatowe” i tym samym potwierdza, że:

  1. Utwór został przygotowany zgodnie z zasadami edytorskimi obowiązującymi w czasopiśmie.
  2. Utwór zawiera informacje o źródłach finansowania badań, które stanowiły podstawę jego opracowania.
  3. Wyraża zgodę na przekazanie utworu do podwójnej recenzji, na podstawie której redakcja podejmie decyzję o przyjęciu lub odrzuceniu utworu do publikacji.
  4. Wyraża zgodę na dokonanie przez redakcję koniecznych zmian utworu wynikających z opracowania redakcyjnego.
  5. Zobowiązuje się do niezwłocznego dokonania korekty autorskiej utworu, po jego akceptacji przez redakcję. Niedokonanie korekty autorskiej w terminie 14 dni od daty otrzymania materiałów, traktowane będzie za zgodę na wydanie utworu w postaci przekazanej do korekty.

Osoba zgłaszająca udziela Dolnośląskiej Szkole Wyższej nieodpłatnej, nieograniczonej terytorialnie i czasowo nieodpłatnej licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu pod warunkiem jego przyjęcia do opublikowania w czasopiśmie „Forum Oświatowe”, na następujących polach eksploatacji:

  1. Utrwalanie, zwielokrotnianie i wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową i zapisu elektronicznego.
  2. Obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono: wprowadzanie do obrotu, sprzedaż, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, również w sieci Internet.
  3. Włączenie utworu w skład utworu zbiorowego.
  4. Tłumaczenia na inne języki i rozpowszechniania tych tłumaczeń.

 

Publikujemy zgodnie z zaleceniami The Committee on Publication Ethics (COPE), w wolnym dostępie na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.

Jak cytować
Kwieciński, Z. (2018). Czy skazani jesteśmy na bezradność? Wobec zapaści społeczeństwa wychowującego. Forum Oświatowe, 30(1(59), 15–24. Pobrano z http://forumoswiatowe.pl/index.php/czasopismo/article/view/635
Pobierz cytowania
Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
BibTeX

Referencje

  1. Archer M.: Social origins of educational systems. Sage, Beverly Hills 1979.
  2. Aviram A.: Navigating through the storm. Reinventing education for postmodern democracies. Sense Publishers, Rotterdam 2010.
  3. Bauman Z., Życie, daj mi klawisz “delete”. Wywiad Doroty Wodeckiej z Zygmuntem Bau-manem; „Gazeta Wyborcza – Magazyn Świąteczny, 14-15 stycznia 2017 r., s. 19-21.
  4. Brabazon T.: From revolution to revelation. Generation X, popular memory and cultural stud-ies. Ashgate, Aldershot 2005.
  5. Brameld T.: Edukacja jako siła, przeł. P. Kostyło, wstęp H. Kostyło i P. Kostyło. Wydawnic-two UKW, Bydgoszcz 2014.
  6. Braudel F.: Dynamika kapitalizmu, przeł. Bogdan Baran. Wydawnictwo ALETHEIA, War-szawa 2013.
  7. Czerepaniak-Walczak M.: Fabryki dyplomów czy universitas? Impuls, Kraków 2013.
  8. Fromm E.: Ucieczka od wolności. Spółdzielnia Wydawnicza Czytelnik, Warszawa 2004.
  9. Giroux H. A., The violence of organized forgetting. Thinking beyond America’s disimagination machine. City Lights Books, San Francisco 2014.
  10. Gremin L. A.: Republic and the school. Horace Mann on the education of free men. Teacher College Press Columbia University Press, New York 1957.
  11. Jasińska-Kania A.: Socjalizacja i rozwój jednostki a rozwój społeczny w teorii krytycznej Jurge-na Habermasa. Colloquia Communia, 1983, t. 4-5.
  12. Kasprzak P., Kłakówna Z. A., Kołodziej P., Regiewicz A., Waligóra J.: Edukacja w czasach cyfrowej zarazy. Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2016.
  13. Kłakówna Z. A.: Jakoś i jakość. Subiektywna kronika wypadków przy reformowaniu szkoły (1989-2013). Universitas, Kraków 2014.
  14. Kielar M. B.: Integralna wizja Kena Wilbera i jej zastosowanie w edukacji. Wydawnictwo APS, Warszawa 2012.
  15. Kofta M.: „Życia w różnych kodach” – rozmowa z A. Zawadzką i J. Ostałowskiem. Acade-mia 2016 nr 1(45) [dostępne on-line].
  16. Król M.: Szatański sojusz mas z idiotami. „Gazeta Wyborcza” 2016 nr 189.
  17. Kwaśnica R.: Dyskurs edukacyjny po inwazji rozumu instrumentalnego. O potrzebie refleksyj-ności. Wydawnictwo Naukowe DSW, Wrocław 2014.
  18. Kwieciński Z., Potrzeba edukacji krytycznej (w:) Edukacja – moralność – sfera publiczna, red. J. Rutkowiak, D. Kubinowski, M. Nowak. Oficyna Wydawnicza „Verba”; Lublin 2007.
  19. Kwiek M.: Uniwersytet w dobie przemian. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2016.
  20. Lasch Ch.: Kultura narcyzmu. Amerykańskie życie w czasach malejących oczekiwań. Wydaw-nictwa Akademickie SEDNO, Warszawa 2015.
  21. Leder A.: Prześniona rewolucja. Ćwiczenia z logiki historycznej. Wydawnictwo Krytyki Poli-tycznej, Warszawa 2013.
  22. Margalit A.: The decent society. Harvard University Press, Cambridge 1996.
  23. Melosik Z., Tożsamość, ciało i władza w kulturze instant. Impuls, Kraków 2010.
  24. Melosik Z.: Uniwersytet i społeczeństwo. Dyskursy wolności, wiedzy i władzy. Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2002.
  25. Netlor. Wiedza cyfrowych tubylców, red. P. Grochowski. Wydawnictwo UMK, Toruń 2013.
  26. Nussbaum M. C., Creating capabilities. The human development approach. The Belknap Press of Harvard University Press; Cambridge-Massachusetts-London 2011.
  27. Nussbaum M. C., Women and human development. The capabilities approach. Cambridge University Press, Cambridge 2000.
  28. Ogburn F.: Opóźnienie kulturowe, w: W. Derczyński, A. Jasińska-Kania, J. Szacki, red.: „Ele-menty teorii socjologicznych”, PWN, Warszawa 1978.
  29. Raport Polska 2050, red. M. Kleiber et al., Komitet Prognoz „Polska 2000 Plus” PAN, War-szawa 2011 [dostępne on-line].
  30. Reykowski J.: Różnice w mentalności jako źródła ideologicznych konfliktów. „Nauka” 2014 nr 3 [dostępne on-line].
  31. Riemann F.: Oblicza lęku. Studium z psychologii lęku, przeł. U. Popławska, Wydawnictwo WAM, Kraków2005.
  32. Sawicki K., Koncepcja zdolności ludzkich Marthy C. Nussbaum a koncepcja możności i aktu Arystotelesa, M. A. Krąpca i K. Wojtyły. Próba porównania. KUL, „Zeszyty Społecz-ne” 2013, t. 1.
  33. Szacki J.: „Będziemy się różnić” – rozmowa z A. Zawadzką i J. Ostałowskim;
  34. Academia 2016 nr 1(45) [dostępne on-line].
  35. Szafraniec K., Anomia – przesilenie tożsamości. Wydawnictwo UMK, Toruń 1986.
  36. Szafraniec K., Człowiek wobec zmian społecznych. PWN, Warszawa 1990.
  37. Szahaj A.: Inny kapitalizm jest możliwy. Książka i Prasa, Warszawa 2015.
  38. Sztompka P., Dynamika ruchu odnowy w świetle teorii zachowania zbiorowego. „Studia So-cjologiczne” 1982 nr 3-4.
  39. Sztompka P.: Po Kongresie Kultury Akademickiej. „Nauka” 2014, nr 2 [dostępne on-line].
  40. Śliwerski B.: Problemy współczesnej edukacji. Dekonstrukcja polityki oświatowej III RP. Wy-dawnictwo Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2009.
  41. Śpiewak P.: Wywiad w „Faktach po faktach” TVN 24 21.03.2016.
  42. Węgleński P., Ewolucja? Jest bardziej inteligentny projekt. Czy jedyny wielki wybuch, o którym będą się uczyć dzieci w polskich szkołach, to wybuch w Smoleńsku? „Gazeta Wyborcza – Magazyn Świąteczny” z 14-15 stycznia 2017 r., s. 14-15.
  43. Wilber K., Trump and post-truth. An evolutionary self-correction. “Integral Life+”; e-book; 2017.
  44. Wilkinson R., Pickett K.: The spirit level. Why greeater equality makes societies stronger, Bloomsbury Press, New York-Berlin-London 2010.
  45. Witkowski L.: Tożsamość i zmiana. Wstęp do epistemologicznej analizy kontekstów edukacyj-nych. Wydawnictwo UMK, Toruń 1988
  46. (drugie wydanie Wydawnictwo DSW, Wro-cław 2010).
  47. Wnuk-Lipiński E.: Rozpad połowiczny. Szkice z transformacji ustrojowej. Instytut Studiów Politycznych PAN, Warszawa 1993.
  48. Zielińska-Kostyło H.: Rekostrukcjonistyczne koncepcje zmiany społecznej poprzez edukację. Antropologia pedagogiczna Theodore’a Bramelda. Wydawnictwo UMK, Toruń 2005.