Treść głównego artykułu
Abstrakt
W artykule przedstawione zostaną wyniki badań, przeprowadzonych w roku szkolnym 2016/2017 w wybranych szkołach podstawowych, w środowisku wielkomiejskim (Łódź). Celem badania było zdiagnozowanie sposobów rozumienia abstrakcyjnego pojęcia horyzont, w grupie dzieci 8 – 9 – letnich i 9 – 10 – letnich. Badania prowadzone były w miejscu, które zapewnia dzieciom naturalne warunki uczenia się (w dwóch klasach drugich i dwóch klasach trzecich). W badaniach przyjęto strategię dydaktycznego działania interwencyjnego. Badacz występował w roli obserwatora jako uczestnika, zaś materiał pochodził z obserwacji uczestniczącej. Obserwację skoncentrowano wokół zainicjowanych według własnego projektu działań interwencyjnych. Obserwacją objęto czynności uczniów, a także skutki tych czynności. Wyniki badań zrekonstruowały dziecięcy proces rozumienia pojęcia oraz ukazały możliwości wzbogacania dyskursu edukacyjnego.
Słowa kluczowe
Szczegóły artykułu
Licencja
Osoba publikująca wyraża zgodę na udostępnianie utworu przez Dolnośląską Szkołę Wyższą na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe, której pełny tekst dostępny jest na stronie internetowej: https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/legalcode
Osoba zgłaszająca upoważniona przez pozostałych współautorów do ich reprezentowania (autor korespondencyjny) zgłoszonego „utworu” oświadcza, że przysługują mu/jej autorskie prawa do utworu, które nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem.
Utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób, ani nie jest ograniczony prawami na rzecz osób trzecich.
Utwór nie był wcześniej publikowany pod tym samym lub innym tytułem, nie stanowi również części innej publikacji. Utwór nie jest obecnie przedmiotem postępowania w innym wydawnictwie.
Osoba zgłaszająca utwór do publikacji w czasopiśmie „Forum Oświatowe” i tym samym potwierdza, że:
- Utwór został przygotowany zgodnie z zasadami edytorskimi obowiązującymi w czasopiśmie.
- Utwór zawiera informacje o źródłach finansowania badań, które stanowiły podstawę jego opracowania.
- Wyraża zgodę na przekazanie utworu do podwójnej recenzji, na podstawie której redakcja podejmie decyzję o przyjęciu lub odrzuceniu utworu do publikacji.
- Wyraża zgodę na dokonanie przez redakcję koniecznych zmian utworu wynikających z opracowania redakcyjnego.
- Zobowiązuje się do niezwłocznego dokonania korekty autorskiej utworu, po jego akceptacji przez redakcję. Niedokonanie korekty autorskiej w terminie 14 dni od daty otrzymania materiałów, traktowane będzie za zgodę na wydanie utworu w postaci przekazanej do korekty.
Osoba zgłaszająca udziela Dolnośląskiej Szkole Wyższej nieodpłatnej, nieograniczonej terytorialnie i czasowo nieodpłatnej licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu pod warunkiem jego przyjęcia do opublikowania w czasopiśmie „Forum Oświatowe”, na następujących polach eksploatacji:
- Utrwalanie, zwielokrotnianie i wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową i zapisu elektronicznego.
- Obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono: wprowadzanie do obrotu, sprzedaż, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, również w sieci Internet.
- Włączenie utworu w skład utworu zbiorowego.
- Tłumaczenia na inne języki i rozpowszechniania tych tłumaczeń.
Publikujemy zgodnie z zaleceniami The Committee on Publication Ethics (COPE), w wolnym dostępie na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
Referencje
- Angrosino, M.V. (2010). Badania etnograficzne i obserwacyjne, tłum. M. Brzozowska-Brywczyńska. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
- Angrosino M.V. (2009). Obserwacja w nowym kontekście. Etnografia, pedagogika i rozwój problematyki społecznej. W: N.K. Denzin, Y.S. Lincoln (red.) Metody badań jakościowych, t. 2. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
- Godlewski, G., Mencwel, A., Sulima, R. (red.)(2003). Antropologia słowa. Zagadnienia i wybór tekstów. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
- Bartmiński, J. (2007). Językowe podstawy obrazu świata. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
- Boniecka, B. (1996). O modelowaniu sytuacji na przykładzie wypowiedzi dzieci w wieku przedszkolnym. W: T. Rittel (red.), Dyskurs edukacyjny. Kraków, Wydawnictwo WSP.
- Červinková, H., Gołębniak, B. D. (red.) (2013). Edukacyjne badania w działaniu. Warszawa 2013, Scholar.
- Denzin, N.K., Lincoln, Y.S. (2009). Wprowadzenie. Dziedzina i praktyka badań jakościowych, tłum. K. Podemski. W: N.K. Denzin, Y.S. Lincoln (red.), Metody badań jakościowych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
- Dudzikowa, M., Czerepaniak-Walczak M. (red.) (2010). Wychowanie. Pojęcia. Procesy. Konteksty. Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
- Gołębniak, B. D. (2013). Edukacyjne badania w działaniu – między akademicką legitymizacją a realizacyjnymi uproszczeniami. W: H. Červinková, B. D. Gołębniak (red.), Edukacyjne badania w działaniu. Warszawa 2013: Scholar.
- Wodak, R., Krzyżanowski, M. (red.) (2011). Jakościowa analiza dyskursu w naukach społecznych, tłum. D. Przepiórkowska. Warszawa: Oficyna Wydawnicza ŁośGraf.
- Jemielniak, D. (red.) (2012). Badania jakościowe. Podejścia i teorie, t. 1. Warszawa: PWN.
- Kawka, M. (1999). Dyskurs szkolny. Zagadnienia języka. Kraków: Wydawnictwo WSP.
- Kielar-Turska, M. (1996). Uczeń w interakcji z rówieśnikiem lub dorosłym. W: T. Rittel (red.), Dyskurs edukacyjny. Kraków: Wydawnictwo WSP.
- Klus-Stańska, D. (2010). Dydaktyka wobec chaosu pojęć i zdarzeń. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak.
- Klus-Stańska, D. (2015). Wyjść poza instytucjonalną standaryzację dziecka. Nowe inspiracje teoretyczne dla wczesnej edukacji. „Studia Pedagogiczne” LXVIII.
- Kossowska, M., Czapliński Sz. (2005). „Otwartość – zamknietość poznawcza” w warunkach odmiennych kulturowo: badania w Polsce, na Ukrainie i w Belgii. W: U. Jakubowska, K. Skarżyńska (red.), Demokracja w Polsce. Doświadczanie zmian. Warszawa: Wydawnictwo SWPS Academica.
- Kubacka-Jasiecka, D. (2002). Psychologia wobec problematyki zmiany. W: D. Kubacka- Jasiecka (red.), Człowiek wobec zmiany. Rozważenia psychologiczne. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
- Kurcz, I. ( 1987). Język a reprezentacja świata w umyśle. Warszawa: PWN.
- Labocha, J. (1996). Dyskurs jako proces przekazywania wiedzy. W: T. Rittel (red.), Dyskurs edukacyjny. Kraków: Wydawnictwo WSP.
- Langacker, R. W. (1995). Symboliczny charakter gramatyki. W: H. Kardela (red.), Wykłady z gramatyki kognitywnej. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
- Piekarski, J. (2011). Estetyzacja praktyki akademickiej – głos w dyskusji na temat perspektywy uczestniczącej. W: J. Piekarski, D. Urbaniak-Zając (red.), Innowacje w edukacji akademickiej. Szkolnictwo wyższe w procesie zmiany. Łódź: Wydawnictwo UŁ.
- Rittel, S.J. (1996). Modelowanie dyskursu edukacyjnego. W: T. Rittel (red.), Dyskurs edukacyjny. Kraków: Wydawnictwo WSP.
- Shugar, G. W. (1995). Dyskurs dziecięcy. Rozwój w ramach struktur społecznych. Warszawa, Wydawnictwo Energeia.
- Smolińska-Theiss, B. (2013). Badanie i działanie w pedagogice społecznej – między tradycją a współczesnymi zadaniami. W: H. Červinková, B. D. Gołębniak (red.), Edukacyjne badania w działaniu. Warszawa: Scholar.
- Szczepska-Pustkowska, M. (2011). Od filozofii dzieciństwa do dziecięcej filozofii życia. Casus władzy (i demokracji). Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
- Touraine, A. (2010). Samotworzenie się społeczeństwa, tłum. A. Karpowicz. Kraków: „Nomos”.
- Urbaniak-Zając, D., Piekarski J. (red.) (2001). Jakościowe orientacje w badaniach pedagogicznych. Studia i materiały. Łódź: Wydawnictwo UŁ.
- Whorf, B. (1982), Język, myśl, rzeczywistość, tłum. T. Hołówka, Warszawa: PIW.
- Wiśniewska-Kin, M. (2007). „Chcieć, pragnąć, myśleć, wiedzieć”. Rozumienie pojęć przez dzieci. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
- Wiśniewska-Kin, M. (2007). „Miłość jest jak wiatrak”, czyli o poznawczej naturze metafor dziecięcych. Łódź: Wydawnictwo UŁ.
- Wiśniewska-Kin, M. (2013). Dominacja a wyzwolenie. Wczesnoszkolny dyskurs podręcznikowy i dziecięcy. Łódź: Wydawnictwo UŁ.
- Żydek-Bednarczuk, U., Zeler B. (1996). Strategia i komunikacja w dyskursie edukacyjnym. W: T. Rittel (red.), Dyskurs edukacyjny. Kraków: Wydawnictwo WSP.
Referencje
Angrosino, M.V. (2010). Badania etnograficzne i obserwacyjne, tłum. M. Brzozowska-Brywczyńska. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Angrosino M.V. (2009). Obserwacja w nowym kontekście. Etnografia, pedagogika i rozwój problematyki społecznej. W: N.K. Denzin, Y.S. Lincoln (red.) Metody badań jakościowych, t. 2. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Godlewski, G., Mencwel, A., Sulima, R. (red.)(2003). Antropologia słowa. Zagadnienia i wybór tekstów. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Bartmiński, J. (2007). Językowe podstawy obrazu świata. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Boniecka, B. (1996). O modelowaniu sytuacji na przykładzie wypowiedzi dzieci w wieku przedszkolnym. W: T. Rittel (red.), Dyskurs edukacyjny. Kraków, Wydawnictwo WSP.
Červinková, H., Gołębniak, B. D. (red.) (2013). Edukacyjne badania w działaniu. Warszawa 2013, Scholar.
Denzin, N.K., Lincoln, Y.S. (2009). Wprowadzenie. Dziedzina i praktyka badań jakościowych, tłum. K. Podemski. W: N.K. Denzin, Y.S. Lincoln (red.), Metody badań jakościowych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Dudzikowa, M., Czerepaniak-Walczak M. (red.) (2010). Wychowanie. Pojęcia. Procesy. Konteksty. Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Gołębniak, B. D. (2013). Edukacyjne badania w działaniu – między akademicką legitymizacją a realizacyjnymi uproszczeniami. W: H. Červinková, B. D. Gołębniak (red.), Edukacyjne badania w działaniu. Warszawa 2013: Scholar.
Wodak, R., Krzyżanowski, M. (red.) (2011). Jakościowa analiza dyskursu w naukach społecznych, tłum. D. Przepiórkowska. Warszawa: Oficyna Wydawnicza ŁośGraf.
Jemielniak, D. (red.) (2012). Badania jakościowe. Podejścia i teorie, t. 1. Warszawa: PWN.
Kawka, M. (1999). Dyskurs szkolny. Zagadnienia języka. Kraków: Wydawnictwo WSP.
Kielar-Turska, M. (1996). Uczeń w interakcji z rówieśnikiem lub dorosłym. W: T. Rittel (red.), Dyskurs edukacyjny. Kraków: Wydawnictwo WSP.
Klus-Stańska, D. (2010). Dydaktyka wobec chaosu pojęć i zdarzeń. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak.
Klus-Stańska, D. (2015). Wyjść poza instytucjonalną standaryzację dziecka. Nowe inspiracje teoretyczne dla wczesnej edukacji. „Studia Pedagogiczne” LXVIII.
Kossowska, M., Czapliński Sz. (2005). „Otwartość – zamknietość poznawcza” w warunkach odmiennych kulturowo: badania w Polsce, na Ukrainie i w Belgii. W: U. Jakubowska, K. Skarżyńska (red.), Demokracja w Polsce. Doświadczanie zmian. Warszawa: Wydawnictwo SWPS Academica.
Kubacka-Jasiecka, D. (2002). Psychologia wobec problematyki zmiany. W: D. Kubacka- Jasiecka (red.), Człowiek wobec zmiany. Rozważenia psychologiczne. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Kurcz, I. ( 1987). Język a reprezentacja świata w umyśle. Warszawa: PWN.
Labocha, J. (1996). Dyskurs jako proces przekazywania wiedzy. W: T. Rittel (red.), Dyskurs edukacyjny. Kraków: Wydawnictwo WSP.
Langacker, R. W. (1995). Symboliczny charakter gramatyki. W: H. Kardela (red.), Wykłady z gramatyki kognitywnej. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Piekarski, J. (2011). Estetyzacja praktyki akademickiej – głos w dyskusji na temat perspektywy uczestniczącej. W: J. Piekarski, D. Urbaniak-Zając (red.), Innowacje w edukacji akademickiej. Szkolnictwo wyższe w procesie zmiany. Łódź: Wydawnictwo UŁ.
Rittel, S.J. (1996). Modelowanie dyskursu edukacyjnego. W: T. Rittel (red.), Dyskurs edukacyjny. Kraków: Wydawnictwo WSP.
Shugar, G. W. (1995). Dyskurs dziecięcy. Rozwój w ramach struktur społecznych. Warszawa, Wydawnictwo Energeia.
Smolińska-Theiss, B. (2013). Badanie i działanie w pedagogice społecznej – między tradycją a współczesnymi zadaniami. W: H. Červinková, B. D. Gołębniak (red.), Edukacyjne badania w działaniu. Warszawa: Scholar.
Szczepska-Pustkowska, M. (2011). Od filozofii dzieciństwa do dziecięcej filozofii życia. Casus władzy (i demokracji). Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Touraine, A. (2010). Samotworzenie się społeczeństwa, tłum. A. Karpowicz. Kraków: „Nomos”.
Urbaniak-Zając, D., Piekarski J. (red.) (2001). Jakościowe orientacje w badaniach pedagogicznych. Studia i materiały. Łódź: Wydawnictwo UŁ.
Whorf, B. (1982), Język, myśl, rzeczywistość, tłum. T. Hołówka, Warszawa: PIW.
Wiśniewska-Kin, M. (2007). „Chcieć, pragnąć, myśleć, wiedzieć”. Rozumienie pojęć przez dzieci. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Wiśniewska-Kin, M. (2007). „Miłość jest jak wiatrak”, czyli o poznawczej naturze metafor dziecięcych. Łódź: Wydawnictwo UŁ.
Wiśniewska-Kin, M. (2013). Dominacja a wyzwolenie. Wczesnoszkolny dyskurs podręcznikowy i dziecięcy. Łódź: Wydawnictwo UŁ.
Żydek-Bednarczuk, U., Zeler B. (1996). Strategia i komunikacja w dyskursie edukacyjnym. W: T. Rittel (red.), Dyskurs edukacyjny. Kraków: Wydawnictwo WSP.