Pasek boczny artykułu

Pobieranie
PDF

Treść głównego artykułu

Abstrakt

Celem artykułu jest zaprezentowanie idei wykorzystania coachingu jako metody poprawy poziomu poczucia koherencji osób dorosłych. Poczucie koherencji jest centralnym konstruktem Modelu Salutogenezy Aarona Antonovsky’ego. Zgodnie z tym modelem poczucie koherencji jest kluczowym determinantem zdrowia. Idea Antonovsky`ego została potwierdzona przez większość uznanych badań. Nadal jednak pozostaje do rozwiązania ważna kwestia poprawy poczucia koherencji osób dorosłych. Czy uzasadnione jest rozważanie wykorzystania coachingu jako skutecznej metody poprawy SOC?

Słowa kluczowe

coaching poczucie koherencji coaching the sense of coherence

Szczegóły artykułu

Licencja

Licencja

Osoba publikująca wyraża zgodę na udostępnianie utworu przez Dolnośląską Szkołę Wyższą na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe, której pełny tekst dostępny jest na stronie internetowej: https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/legalcode

Osoba zgłaszająca upoważniona przez pozostałych współautorów do ich reprezentowania (autor korespondencyjny) zgłoszonego „utworu” oświadcza, że przysługują mu/jej autorskie prawa do utworu, które nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem.

Utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób, ani nie jest ograniczony prawami na rzecz osób trzecich.

Utwór nie był wcześniej publikowany pod tym samym lub innym tytułem, nie stanowi również części innej publikacji. Utwór nie jest obecnie przedmiotem postępowania w innym wydawnictwie.

Osoba zgłaszająca utwór do publikacji w czasopiśmie „Forum Oświatowe” i tym samym potwierdza, że:

  1. Utwór został przygotowany zgodnie z zasadami edytorskimi obowiązującymi w czasopiśmie.
  2. Utwór zawiera informacje o źródłach finansowania badań, które stanowiły podstawę jego opracowania.
  3. Wyraża zgodę na przekazanie utworu do podwójnej recenzji, na podstawie której redakcja podejmie decyzję o przyjęciu lub odrzuceniu utworu do publikacji.
  4. Wyraża zgodę na dokonanie przez redakcję koniecznych zmian utworu wynikających z opracowania redakcyjnego.
  5. Zobowiązuje się do niezwłocznego dokonania korekty autorskiej utworu, po jego akceptacji przez redakcję. Niedokonanie korekty autorskiej w terminie 14 dni od daty otrzymania materiałów, traktowane będzie za zgodę na wydanie utworu w postaci przekazanej do korekty.

Osoba zgłaszająca udziela Dolnośląskiej Szkole Wyższej nieodpłatnej, nieograniczonej terytorialnie i czasowo nieodpłatnej licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu pod warunkiem jego przyjęcia do opublikowania w czasopiśmie „Forum Oświatowe”, na następujących polach eksploatacji:

  1. Utrwalanie, zwielokrotnianie i wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową i zapisu elektronicznego.
  2. Obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono: wprowadzanie do obrotu, sprzedaż, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, również w sieci Internet.
  3. Włączenie utworu w skład utworu zbiorowego.
  4. Tłumaczenia na inne języki i rozpowszechniania tych tłumaczeń.

 

Publikujemy zgodnie z zaleceniami The Committee on Publication Ethics (COPE), w wolnym dostępie na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.

Biogram autora

Anna Iwona Worsztynowicz - Uniwersytet Śląski, Wydział Pedagogiki i Psychologii, Instytut Psychologii

Doktor nauk humanistycznych, psycholog, trener, coach. Doświadczenie zawodowe:
  • Uniwersytet Śląski w Katowicach - adiunkt,
  • Wyższa Szkoła Pedagogiczna TWP w Warszawie - wykładowca,
  • Grupa SET, Warszawa - współtwórczyni programu Szkoły Coachów Biznesu Akademii SET, trener, coach,
  • Szkoła Wyższa Psychologii Społecznej, Katowice - wykładowca.

Obszar zainteresowań badawczych i dydaktycznych: psychologia rozwoju w cyklu życia, psychologia pozytywna i coaching.

Jak cytować
Worsztynowicz, A. I. (2013). Coaching a poczucie koherencji. Forum Oświatowe, 25(2(49), 41–55. Pobrano z http://forumoswiatowe.pl/index.php/czasopismo/article/view/53
Pobierz cytowania
Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
BibTeX

Referencje

  1. Antonovsky, A. (1979). Health, Stress and Coping. San Francisco, CA: Jossey-Bass Publishers.
  2. Antonovsky, A. (1985). The Life Cycle, Mental Health and the Sense of Coherence, Israel Journal of Psychiatry and Related Sciences, 22(4), 273-280.
  3. Antonovsky, A. (1987). The Salutogenic Perspective: Toward a New View of Health and Illness. Advances, Institute for the Advancement of Health, 4(1), 47-55.
  4. Antonovsky, A. (1995). Rozwikłanie tajemnicy zdrowia. Warszawa: Wydawnictwo IPN.
  5. Ben-David, A. (1996). Cross-Cultural Differences Between Russian Immigrants and Israeli College Students: The Effect of the Family on the Sense of Coherence. Israel Journal of Psychiatry and Related Sciences, 33(1), 13-20.
  6. Bennewicz, M. (2010). Od indywidualnego rozwoju menedżerskiego do coachingu systemowego organizacji. Coaching Review, 1, 56-86.
  7. Binnebesel, J. (2006). Pedagogiczne możliwości kształtowania poczucia koherencji w kontekście salutogenetycznej koncepcji zdrowia A. Antonovsky`ego. Psychoonkologia, 10(2), 64-69.
  8. Bobrowska-Drozda, Ł. (2009). Zawieranie kontraktu coachingowego. W: M. Sidor-Rządkowska (red.), Coaching. Teoria, praktyka, studia przypadków (s. 83-96). Kraków: Oficyna Wolters Kluwer.
  9. Carr, A. (2009). Psychologia pozytywna. Poznań: Zysk i S-ka.
  10. Czapiński, J. (2004). (red.). Psychologia pozytywna: nauka o szczęściu, zdrowiu, sile i cnotach człowieka. Warszawa: PWN.
  11. Czarkowska, L. (2010). Coaching Review – teorie, badania, praktyka: od redaktora naukowego. Coaching Review, 1(2-4).
  12. Frączek, A., Zwoliński, M. (1999). Some childhood predictors of the sense of coherence (SOC) in young adults: A follow-up study. Polish Psychological Bulletin, 30(4), 263-270.
  13. Golińska, L. (2003). Poczucie koherencji a zadowolenie z życia w różnych jego fazach. Nowiny Psychologiczne, 4, 33-46.
  14. Grant, A. (2010). Past, present and future: the evolution of professional coaching and coaching psychology. W: S. Palmer, A. Whybrow (red.), Handbook of Coaching Psychology: A Guide for Practitioners (s. 23-39). London: Routledge.
  15. Grant, A. M., Cavanagh, M. (2004). Toward a Profession of Coaching: Sixty-Five Years of Progress and Challenges for the Future. International Journal of Evidence Based Coaching and Mentoring, 2(1), 1-16.
  16. Heszen, I., Sęk, H. (2008). Psychologia zdrowia. Warszawa: PWN.
  17. Heszen, I., Życińska, J. (2008). Pozytywne wątki we współczesnej psychologii zdrowia. W: I. Heszen I., J. Życińska (red.), Psychologia zdrowia w poszukiwaniu pozytywnych inspiracji (s. 9-19). Warszawa: Wydawnictwo SWPS „Akademica”.
  18. Jelonkiewicz, I., Kosińska-Dec, K. (2001). Poczucie koherencji a style radzenia sobie ze stresem: empiryczna analiza kierunku zależności. Przegląd Psychologiczny, 44(3), 337-347.
  19. Kosińska-Dec, K., Jelonkiewicz, I. (2001). Wybrane właściwości dorastającego dziecka i rodziny a jego poczucie koherencji. W: H. Sęk, T. Pasikowski (red.), Zdrowie – stres – zasoby (s. 139-150). Poznań: Wydawnictwo Fundacji Humaniora.
  20. Law, H., Ireland, S., Hussain, Z. (2010). Psychologia coachingu. Warszawa: PWN.
  21. Linley, P., Joseph, S. (2007). (red.). Psychologia pozytywna w praktyce. Warszawa: PWN.
  22. Marciniak, Ł. (2009). Pojęcie i odmiany coachingu. W: M. Sidor-Rządkowska (red.), Coaching: teoria, praktyka, studia przypadków (s. 19-40). Kraków: Oficyna Wolters Kluwer.
  23. Mroziak, B. (2001). Poczucie koherencji (SOC) osób uzależnionych od alkoholu – zmiany po psychoterapii. W: H. Sęk, T. Pasikowski (red.), Zdrowie – stres – zasoby (s. 165-176). Poznań: Wydawnictwo Fundacji Humaniora.
  24. O’Connell, B., Palmer, S. (2010). Solution-focused coaching. W: S. Palmer, A. Whybrow (red.), Handbook of Coaching Psychology: A Guide for Practitioners (s. 278-292). London: Routledge.
  25. Palmer, S., Szymańska, K. (2010). Cognitive behavioural coaching: an integrative approach. W: S. Palmer, A. Whybrow (red.), Handbook of Coaching Psychology: A Guide for Practitioners (s. 86-117). London: Routledge.
  26. Palmer, S., Whybrow, A. (red.). (2010). Handbook of Coaching Psychology: A Guide for Practitioners. London: Routledge.
  27. Ramirez-Cyzio, K. (2010). Career coaching – podstawy teoretyczne i praktyka. Coaching Review, 2. 19-34.
  28. Rybczyńska, K. (2010). Coaching to nie doradztwo. W: M. Zubrzycka-Nowak, K. Rybczyńska, S. Monostori S., Czym (nie) jest coaching? Prawdy i mity o coachingu (s. 86-94). Gdańsk: GWP.
  29. Sagy, S., Antonovsky, H. (1999). Factors related to the development of the sense of coherence (SOC) in adolescents: A retrospective study. Polish Psychological Bulletin, 30(4), 255-262.
  30. Seligman, M. (2005). Prawdziwe szczęście: psychologia pozytywna a urzeczywistnienie naszych możliwości trwałego spełnienia. Poznań: Wydawnictwo Media Rodzina.
  31. Sęk, H. (2001). Wprowadzenie do psychologii klinicznej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe „Scholar”.
  32. Sidor-Rządkowska, M. (2009). (red.). Coaching. Teoria, praktyka, studia przypadków. Kraków: Oficyna Wolters Kluwer.
  33. Smółka, P. (2009). (red.). Coaching: inspiracje z perspektywy nauki, praktyki i klientów. Gliwice: Wydawnictwo Helion.
  34. Smółka, P. (2012). Podejście oparte na dowodach w coachingu: istota oraz implikacje dla praktyki. Coaching Review, 3, 5-19.
  35. Stemplewska-Żakowicz, K. (2009). Diagnoza psychologiczna: diagnozowanie jako kompetencja profesjonalna. Gdańsk: GWP.
  36. Strelau, J., Doliński, D. (2008). (red.). Psychologia: podręcznik akademicki (Tom 2). Gdańsk: GWP.
  37. Syrek-Kossowska, A., Palmer, S. (2010). Cognitive Behavioural Coaching In Business – Selected Techniques. Coaching Review, 2. 4-18.
  38. Szymona, K. (2008). Zaburzenia nerwicowe a poczucie koherencji. Łódź: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej.
  39. Trzebińska, E. (2008). Psychologia pozytywna. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie i Profesjonalne.
  40. Whitmore, J. (2011). Coaching: trening efektywności. Warszawa: G+J.
  41. Wilson, C. (2010). Coaching biznesowy. Warszawa: MT Biznes.
  42. Witkowski, T. (2009). Zakazana psychologia. Wrocław: Biblioteka Moderatora.
  43. Worsztynowicz, A. (2001). Doświadczanie wsparcia społecznego a poczucie koherencji. W: H. Sęk, T. Pasikowski (red.), Zdrowie – stres – zasoby: o znaczeniu poczucia koherencji dla zdrowia (s. 151-164). Poznań: Wydawnictwo Humaniora.
  44. Worsztynowicz, A. (2003). Doświadczanie wsparcia rodzicielskiego a poczucie koherencji dorastających. W: Z. Juczyński, N. Ogińska-Bulik (red.), Zasoby osobiste i społeczne sprzyjające zdrowiu jednostki (s. 163-176). Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
  45. Worsztynowicz, A. (2006). Doświadczanie wsparcia nauczycielskiego a poczucie koherencji u dorastających. W: M. John-Borys, Z. Dołęga (red.), Z badań nad zdrowiem psychicznym uczniów: wstęp do działań profilaktycznych szkoły (s. 192-205). Katowice: Wydawnictwo UŚ.